Lansiwyd apêl i helpu cysylltu’r gylfinir ag amddiffyniad angenrheidiol y tymor hwn.

Mae Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy yn cymryd rhan ym mhrosiect ‘Cysylltu Gylfinir Cymru’, prosiect a gynhelir gan y bartneriaeth Adfer y Gylfinir sy’n gweithio â Bannau Brycheiniog a’r Ymddiriedolaeth Cadwraeth Helfeydd a Bywyd Gwyllt.

Mae Gylfinir Cymru’n bartneriaeth genedlaethol sydd â’r nod o roi hwb i’r gylfinirod sy’n magu ledled y wlad, gan gynnwys Sir Ddinbych.

Mae gwaith hwn yn mynd yn ei flaen i amddiffyn y gylfinir mewn deuddeg o ardaloedd yng Nghymru, wedi’i ariannu drwy Gronfa Treftadaeth y Loteri.

Mae’r prosiect yn cynnwys yr AOHNE, sef ardaloedd mawr o Sir Ddinbych, a rhannau o Sir y Fflint a Wrecsam.

I helpu i gael y cymorth a’r warchodaeth gywir i’r adar yn yr ardal, mae’r tîm y prosiect yn awyddus i weithio gyda gwirfoddolwyr cymunedol i fonitro gweld a chlywed y gylfinir o’r tir.

Esboniodd y Swyddog Gylfinir a Phobl Leol, Sam Kenyon: Mae’r gylfinir dan fygythiad ledled y DU oherwydd rhesymau megis colli cynefin, torri cnydau porthi’n gynt yn ystod y tymor nythu ac anifeiliaid eraill yn eu lladd.

“Beth fyddwn yn ei wneud yn y dyfodol agos yw monitro ac arolygu yn ystod y gwanwyn i gael syniad da o le rydym angen targedu ein hymdrechion yn wledig. Gan fod hon yn ardal fawr, rydym yn chwilio am gefnogaeth gan aelodau o’r gymuned leol i’n helpu ni leoli’r gylfinir drwy eu gweld a’u clywed mewn mannau nad oes mynediad i’r cyhoedd, a hefyd cymryd rhan mewn monitro trwy gydol y tymor.

“Byddwn yn cefnogi unrhyw un sydd â diddordeb mewn gwirfoddoli i helpu’r adar prin hyn i oroesi yn yr ardal, ac mae’n gyfle gwych i fod yn yr awyr agored i helpu eich lles chi, yn ogystal â’r gylfinir.”

I gael mwy o wybodaeth am y prosiect neu sôn am unrhyw ylfinirod rydych chi wedi’u gweld neu’u clywed yn yr ardaloedd sydd wedi’u rhestru ar What 3 Words, e-bostiwch samantha.kenyon@denbighshire.gov.uk.

Meddai’r Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant, a Chefnogwr Bioamrywiaeth: “Mae hwn yn brosiect arbennig o bwysig i helpu’r gylfinir oedd unwaith i’w weld yn aml, nid yn unig yn Sir Ddinbych a gogledd Cymru ond ledled y Deyrnas Gyfunol. Rwy’n ddiolchgar bod y prosiect a’r cyllid yn caniatáu i’r AHNE fynd ati go iawn i ddiogelu’r gylfinir, a byddaf yn annog y sawl sydd â diddordeb mewn gwirfoddoli i helpu’r poblogaethau i oroesi yn y gobaith y byddant yn ffynnu yn y dyfodol.

Mae cerddwyr brwd yn cael eu gwahodd i chwilio am eu hesgidiau cerdded yn barod i archwilio parc gwledig.

Mae ceidwaid cefn gwlad AHNE Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy yn parhau â chyfres o deithiau cerdded tywysedig o amgylch Parc Gwledig Loggerheads i helpu pobl i archwilio’r ardal a mwynhau buddion yr awyr agored ar gyfer eu lles meddyliol a chorfforol.

Saif y parc islaw clogwyni calch trawiadol Dyffryn Alun, lle mae’r afon yn mynd drwy geunentydd coediog serth a glaswelltir agored a diarffordd. Mae calchfaen yn dylanwadu ar bob rhan o’r parc gan siapio gwedd y dirwedd a dylanwadu ar blanhigion sy’n tyfu yno.

Mae gan Loggerheads hefyd hanes treftadaeth cyfoethog gyda’r graig yn yr ardal yn cael ei chloddio am blwm yn ystod y 18fed a’r 19eg ganrif.

Cynhaliodd tîm y ceidwaid Daith Gerdded y Gaeaf yn ddiweddar a arweiniodd grŵp o amgylch y dylanwad tymhorol presennol ar y parc gan roi cyfle i bobl fwynhau manteision bod yn yr awyr agored a dysgu am yr ardal.

Esboniodd y Ceidwad Cefn Gwlad, Imogen Hammond: “Yn ddiweddar, fe wnaethom groesawu aelodau o’r cyhoedd am yr hyn yr ydym yn gobeithio ei wneud yn daith dymhorol chwarterol ar benwythnosau o amgylch Parc Gwledig Loggerheads.

“Cawsom 19 o bobl yn bresennol a chawsom drafodaeth wych ar blanhigion y gaeaf, y gwaith sy’n mynd rhagddo ar glefyd y coed ynn, gwaith rheoli cynefinoedd a rôl hanfodol ein tîm o wirfoddolwyr!”

Bydd y daith dywys nesaf gan y ceidwaid ym Mharc Gwledig Loggerheads ddydd Iau 28 Mawrth o Loggerheads i Geinant y Cythraul i ddysgu am etifeddiaeth mwyngloddio plwm yn yr ardal. Y mis canlynol ar ddydd Sadwrn Ebrill 20 bydd taith gerdded yn ystod y gwanwyn yn y parc.

I gael rhagor o wybodaeth neu i archebu lle ar daith gerdded, cysylltwch ag imogen.hammond@sirddinbych.gov.uk.

Dywedodd y Cynghorydd Win Mullen-James, Aelod Arweiniol Cabinet Sir Ddinbych ar Ddatblygu Lleol a Chynllunio: “Mae mynd allan i’r awyr agored mor bwysig ar gyfer hybu iechyd corfforol a meddyliol a byddwn yn annog unrhyw un i ymuno â’r teithiau tywys gwych hyn gan y ceidwaid i ddysgu am reolaeth a hanes Loggerheads, tra’n mwynhau’r manteision y gall bod yn yr awyr agored eu rhoi i’ch llesiant eich hun.”