Ffyrdd Clyfar a Chynaliadwy o gael gwared ar eich Coeden Nadolig

A oeddech chi’n gwybod bod ffyrdd cynaliadwy o gael gwared ar eich Coeden Nadolig ar ôl i’r holl ddathlu ddod i ben?

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn annog preswylwyr i gael gwared ar eu coeden Nadolig yn briodol, boed a yw’n goeden go iawn neu’n artiffisial.

Os oes gennych goeden artiffisial, argymhellir eich bod yn ei defnyddio flwyddyn ar ôl blwyddyn er mwyn helpu i leihau gwastraff. Pan fyddwch yn penderfynu cael gwared ar eich coeden artiffisial, gallwch fynd â hi i’ch Parc Ailgylchu a Gwastraff lleol.

Gallwch ailgylchu coed go iawn drwy ddefnyddio’r bin gwyrdd ar olwynion (os oes gennych danysgrifiad gwastraff gardd). Sicrhewch eich bod yn torri’r goeden yn gyntaf i wneud yn siŵr ei bod yn ffitio yn eich bin. Os nad ydych yn gallu rhoi eich coeden yn eich bin, gallwch fynd â choed go iawn i’ch Parc Ailgylchu a Gwastraff lleol er mwyn eu gwaredu.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:

“Mae dathlu tymor y Nadolig gyda Choed Nadolig a’u haddurno yn aml yn uchafbwynt i lawer o deuluoedd dros gyfnod yr Ŵyl.  Pan fydd yn amser i chi gael gwared ar eich coeden, cofiwch ddefnyddio’r sianeli cywir a fydd o gymorth i leihau gwastraff dros gyfnod y Nadolig”.

I gael rhagor o wybodaeth ewch i.

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda!

Canolbwynt Cymunedol i agor mewn pryd ar gyfer y Nadolig

Mae gwaith wedi’i gwblhau i drosi hen ysgol segur yn ganolbwynt cymunedol mawr ei angen.

Ar ôl cau Ysgol Bryneglwys yn 2014, daeth grŵp o wirfoddolwyr o’r pentref at ei gilydd i sicrhau y gallai ased cymunedol a fu’n werthfawr un tro fod yn rhan annatod o’r gymuned eto.

Ffurfiodd y grŵp o breswylwyr Cymdeithas Canolfan Iâl Association (CCIA) gan ennill statws elusen ym mis Ebrill 2020. Y nod oedd trosi’r hen ysgol yn ganolbwynt cymunedol mawr ei angen. 

Ar 19 Ionawr 2023, cafodd Cyngor Sir Ddinbych gadarnhad bod £10.95 miliwn wedi’i ddyfarnu iddo gan Lywodraeth y DU ar gyfer etholaeth Gorllewin Clwyd gynt i gefnogi datblygu 10 prosiect sydd â’r nod o warchod treftadaeth unigryw Rhuthun, lles ei phobl a’i chymunedau gwledig.

Roedd y prosiect yn un o’r 10 a gafodd eu cynnwys yng nghais y Cyngor i Lywodraeth y DU ac o ganlyniad, cafodd Cymdeithas Canolfan Iâl Association (CCIA) £327,000 o’r cyllid gan Lywodraeth y DU i adnewyddu hen ysgol y pentref a chafwyd £65,000 arall gan Gronfa Ffermydd Gwynt Clocaenog tuag at y prosiect.

Ar ôl cael cyllid ar gyfer y prosiect, penododd CCIA Adever Constructioni wneud y gwaith gwella.

Roedd y gwaith yn cynnwys tynnu asbestos o’r adeilad, cynnal profion aer glân a rendro’r tu allan i’r adeilad, â’r bwriad o drosi’r hen ysgol yn ganolbwynt cymunedol gyda chaffi, a lle i gynnal digwyddiadau cymunedol ar gyfer preswylwyr Bryneglwys.

Dywedodd Pat Downes, Cadeirydd Cymdeithas Canolfan Iâl Association (CCIA):

“Cafodd Cymdeithas Canolfan Iâl Association (CCIA) ei ffurfio fel elusen ag un nod, sef trosi’r hen ysgol yn ganolbwynt cymunedol mawr ei angen. Mae wedi bod yn llawer o waith caled ac mae gymaint o bobl wedi ein helpu ni dros y blynyddoedd. Bu llawer o waith tîm wrth i ni gyflawni’r prosiect hwn.

“Mae’n gyfnod cyffrous, nid yn unig i CCIA ond i’r pentref cyfan sydd wedi bod yn edrych ymlaen at gael y cyfleuster hwn. Bydd agor y canolbwynt cymunedol yma ym Mryneglwys yn cynnig cyfle i breswylwyr ddod at ei gilydd yn rheolaidd yn y caffi newydd, a byddwn ni’n gallu darparu lle i gynnal digwyddiadau fel cyngherddau. Bydd modd llogi’r canolbwynt cymunedol ar gyfer digwyddiadau preifat hefyd.”

Dywedodd y Cynghorydd Jason McLellan, Aelod Arweiniol Twf Economaidd a Threchu Amddifadedd:

“Mae’n gyffrous bod Cyngor Sir Ddinbych wedi gallu cefnogi’r gymuned hon i gyflawni eu dyheadau. Mae canolbwyntiau fel rhain yn chwarae rôl hanfodol wrth ddod â’r preswylwyr at ei gilydd ac rydym wrth ein boddau bod gwaith wedi’i gwblhau mewn pryd ar gyfer y Nadolig!

Cadwch y dyddiad i gofrestru ar gyfer gwastraff gardd

Bydd garddwyr Sir Ddinbych sy’n defnyddio’r gwasanaeth tanysgrifio ar gyfer gwastraff gardd yn gallu adnewyddu eu casgliadau ym mis Ionawr. 

Bydd cyfnod tanysgrifio presennol 2025/2026 ar gyfer y gwasanaeth hwn yn cau ar 19 Rhagfyr. Bydd y cyfnod adnewyddu ar gyfer 2026 i 2027 yn agor o 12 Ionawr i wneud yn siŵr bod digon o amser i bawb gofrestru cyn y bydd cyfnod newydd y gwasanaeth yn dechrau o 1 Ebrill.

Ni fydd preswylwyr yn gallu cofrestru ar gyfer y gwasanaeth 12 mis newydd cyn y dyddiad hwn.

Mae’r Cyngor yn annog preswylwyr sy’n cofrestru am y tro cyntaf i fanteisio ar y cyfnod cofrestru hwn fel eu bod yn cael budd llawn o’r gwasanaeth 12 mis.

Mae Sir Ddinbych yn cynnig y gwasanaeth bob pythefnos fel ffordd ddewisol a chost effeithiol o ailgylchu gwastraff gardd. Mae angen y tâl tanysgrifio fel bod y Cyngor yn gallu darparu’r gwasanaeth anstatudol hwn.

Cost y gwasanaeth fydd:

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Mae arnom eisiau gwneud yn siŵr bod ein preswylwyr sydd eisiau defnyddio’r gwasanaeth hwn yn cael digon o rybudd i gofrestru ar gyfer y cyfnod 12 mis newydd neu i adnewyddu. 

“Os oes arnoch eisiau defnyddio’r gwasanaeth, cadwch y dyddiad a chofrestrwch cyn gynted ag y gallwch o 12 Ionawr ymlaen i wneud yn siŵr bod popeth yn cael ei brosesu mewn da bryd.”

Ewch i dudalen we’r gwasanaeth casglu gwastraff gardd yma i gael mwy o wybodaeth. 

Parc gwledig Bodelwyddan yn dathlu ailagor i’r cyhoedd

Cynhaliwyd seremoni’n ddiweddar i nodi agoriad swyddogol y safle ers i’r gwaith ddechrau yn 2022.

Wedi’i leoli wrth droed castell hanesyddol Bodelwyddan, dathlodd y safle ei agoriad swyddogol yn dilyn cwblhau cam cyntaf y gwaith.

Agorodd Cadeirydd Cyngor Sir Ddinbych, Arwel Roberts y parc gwledig yn swyddogol yn y seremoni.

Cafodd y prosiect £900,000 gan Lywodraeth y DU drwy’r Gronfa Ffyniant Gyffredin gyda’r bwriad o ymdrin â chyflwr y parcdir, gan ddechrau yn 2022.

Fel rhan o’r gwaith i ailagor y parcdir, y coedwigoedd a’r perllannau i’r cyhoedd, mae bron i filltir a hanner o lwybrau calchfaen newydd sy’n addas i bobl anabl yn nadreddu o waelod y parcdir i fyny at y coetir ym mhen uchaf y safle. 

Er mwyn gwneud lle i’r ymwelwyr sy’n dychwelyd, crëwyd maes parcio newydd â lle i 73 o geir ger y fynedfa isaf oddi ar yr A55 a phenodwyd ceidwad cefn gwlad llawn amser â chyllideb benodol ar gyfer rheoli a chynnal a chadw’r parc.

Plannwyd gwrychoedd ar hyd y ffens derfyn i gefnogi natur yn y parcdir ac mae mynediad i geirw mewn rhai rhannau ohoni.  Cafodd ffensys amddiffynnol arbennig eu hadeiladu yn y coetir i amddiffyn ardaloedd o goed a phlanhigion yn cynnwys yr hen Berllan Fictoraidd rhag ceirw er mwyn i rywogaethau penodol ffynnu’n gryfach yn y dyfodol.

Cafodd gwaith ei wneud i gadw’r ffosydd hanesyddol o’r Rhyfel Byd Cyntaf ym mhen uchaf y parcdir gyda ffensys newydd i amddiffyn y safle.  

Roedd y prosiect hefyd yn cynnwys creu 19,000m² o fannau gwyrdd, 2km o lwybrau, plannu 7,150 o goed a gosod sawl bwrdd dehongli ar hyd y llwybrau i egluro’r tir o amgylch.

Meddai’r Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd ac Aelod Arweiniol Twf Economaidd a Threchu Amddifadedd:  

“Mae agor y parc hwn yn garreg filltir wych i’r prosiect. Hoffwn gydnabod gwaith caled ein tîm cefn gwlad sydd wedi gweithio’n ddiflino i ymdrin â chyflwr y parc fel ein bod mewn sefyllfa i’w agor i’r cyhoedd.

“Fe fydd adnewyddu’r parcdir yn rhoi cefnogaeth hollbwysig y mae ein bywyd gwyllt lleol ei angen i oroesi wrth symud ymlaen a bydd hefyd yn rhoi lle gwych i breswylwyr ac ymwelwyr â Sir Ddinbych i ymweld i brofi’r natur sydd gan ein Sir i’w gynnig.”

Safonau Masnach Sir Ddinbych yn cynnal digwyddiadau llwyddiannus i brofi blancedi trydan am ddim

Cynigiodd Gwasanaeth Safonau Masnach Sir Ddinbych brofion blancedi trydan a phlancedi trydan am ddim y gaeaf hwn. 

Cynhaliwyd y profion rhwng mis Rhagfyr a mis Chwefror mewn tair ardal leol yn y sir.

Yn ystod y 3 sesiwn, methodd 77% o’r blancedi trydan a brofwyd. Un o’r prif resymau am hynny oedd oedran y blancedi, roedd llawer ohonynt dros 20 oed, ac roedd un yn 50 oed!

Rheswm arall pam eu bod yn methu oedd bod yr elfennau cynhesu yn y blancedi yn dod yn rhydd ac yn cronni mewn un rhan o’r flanced, sy’n achosi perygl o dân.  

Diolch i’r cyllid oedd y gwasanaeth Safonau Masnach wedi’i gael, cafodd preswylwyr yr oedd eu blancedi wedi methu’r prawf flanced newydd sbon yr un maint. 

Mae tua 43 o danau’r flwyddyn yn cael eu hachosi gan flancedi trydan diffygiol yn y cartref. Dylid eu cadw’n fflat, wedi’u rholio neu eu plygu’n llac rhag difrodi’r gwifrau mewnol a dylid cael blanced newydd bob 10 mlynedd o leiaf.

Dywedodd y Cynghorydd Alan James, Aelod Arweiniol Datblygu Lleol a Chynllunio:

“Mae amddiffyn cwsmeriaid yn faes blaenoriaeth i’r adran Gwarchod y Cyhoedd. Mae’n anorfod y bydd y cynnyrch hwn yn gwisgo ac mae blancedi trydan diffygiol yn achosi perygl sylweddol o dân. Mae’n braf gweld bod preswylwyr wedi manteisio ar y cyfle i brofi’r eitemau hyn. Rydym yn edrych ymlaen at adeiladu ar lwyddiant y gwaith hwn yn y dyfodol.”

Gofalwyr Maethu Cymru Sir Ddinbych yn cael trwyddedau parcio yn rhan o becyn maethu

Mae gofalwyr maeth sydd yn penderfynu maethu drwy’r Awdurdod Lleol bellach yn cael trwydded barcio yn rhan o becyn maethu Sir Ddinbych.

Er mwyn cynorthwyo gofalwyr maeth i barcio ar gyfer apwyntiadau a chyfarfodydd maethu pwysig, ac unrhyw weithgareddau cysylltiedig, mae gofalwyr Maethu Cymru Sir Ddinbych bellach yn cael trwyddedau parcio ar gyfer pob maes parcio arhosiad hir yn y Sir, unwaith y maent wedi’u derbyn ar gynllun Maethu Cymru. 

Mae’r fenter hon yn rhan o raglen drawsnewid y Cyngor sydd â’r uchelgais o gynyddu’r nifer o ofalwyr Maethu Cymru Sir Ddinbych, gan alluogi i blant gael gofal yn nes at eu cymunedau a chael canlyniadau gwell. 

Meddai Rhiain Morrlle, Pennaeth y Gwasanaethau Plant:

“Rydw i’n falch gweld bod hyn wedi cael ei weithredu. Dim ond un o’r polisïau cynorthwyol y byddwn ni’n eu cyflwyno i bobl sy’n penderfynu maethu drwy’r Awdurdod Lleol ydi hwn, bydd mwy’n cael eu cyhoeddi dros y misoedd nesaf.

Dwi’n teimlo bod y polisi yma’n pwysleisio ein hymrwymiad i’r rhai sy’n gwneud y penderfyniad gwerth chweil i faethu yn Sir Ddinbych.

Fe hoffwn i hefyd ddiolch i fy nghydweithwyr yn yr adran Cynllunio, Gwarchod y Cyhoedd a Gwasanaeth Cefn Gwlad am eu cefnogaeth yn gweithredu’r cynllun yma, ac am ddangos eu cefnogaeth i ofalwyr maeth Sir Ddinbych yn rhan o’n hethos Un Cyngor."

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Mae tîm Maethu Cyngor Sir Ddinbych yn helpu i wneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau plant a phobl ifanc yn y Sir. 

Mae’r staff cyfeillgar yn helpu i arwain gofalwyr maeth newydd drwy bob cam o’r broses ac maent bob amser yn barod i roi cyngor arbenigol.

Gobeithio drwy gyflwyno’r trwyddedau yma, y gallwn helpu ein gofalwyr maeth i fynychu apwyntiadau a chyfarfodydd pwysig sy’n dod yn rhan o faethu ac yn gwneud eu bywydau ychydig bach yn haws.”

Criwiau Casglu Gwastraff ac Ailgylchu yn lledaenu caredigrwydd yr ŵyl gyda Banc Bwyd Nadolig

Mae criwiau casglu gwastraff ac ailgylchu yn Sir Ddinbych yn lledaenu hwyl yr ŵyl drwy sefydlu banc bwyd Nadolig er mwyn helpu i gefnogi teuluoedd lleol.

Yn ystod y cyfnod cyn y Nadolig, mae criwiau sydd wedi’u lleoli yng Ngorsaf Gwastraff ac Ailgylchu Dinbych wedi bod yn casglu rhoddion megis bwyd hanfodol, pethau ymolchi a nwyddau cartref bob dydd, er mwyn darparu ychydig mwy o gefnogaeth i deuluoedd.

Mae pwynt casglu banc bwyd wedi cael ei sefydlu yn ffreutur y safle, gan ganiatáu i bob aelod o staff sy’n gweithio o’r safle ddangos eu cefnogaeth. Bydd yr eitemau a roddir yn cael eu rhannu gyda Banc Bwyd y Rhyl.

Meddai Graeme White, Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu: “Gyda’r Nadolig ar y ffordd, roeddem yn meddwl y byddai’n syniad da i’r gwasanaeth Gwastraff gasglu eitemau bwyd, a fyddai wedyn yn cael eu rhoi i fanc bwyd lleol. Mae cymunedau ar draws Sir Ddinbych yn gefnogol iawn o’n criwiau pan maent allan yn gweithio, ac roeddem eisiau gwneud rhywbeth ein hunain, i gynnig cefnogaeth yn ôl y tymor hwn, i’r sawl sydd ei hangen fwyaf.

"Mae'r casgliad wedi mynd yn dda iawn hyd yma ac rydym wedi cael cefnogaeth gan bobl ar draws y Cyngor gan gynnwys staff gwasanaethau eraill, ein Prif Weithredwr, Cyfarwyddwr Corfforaethol ac aelodau o'r Cabinet sydd eisoes wedi galw mewn i'r safle i gyfrannu."

Ychwanegodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant: “Rwy’n gwybod bod ein criwiau gwastraff wir yn gwerthfawrogi’r gefnogaeth maent yn ei chael gan ein preswylwyr pan maent allan yn gweithio ledled y sir, ac rwy’n falch iawn ohonynt am ddod ymlaen i roi rhywbeth yn ôl i’r gymuned maent yn ei gwasanaethu’r Nadolig hwn.”

Disgyblion Rhuddlan yn helpu i osod blychau i Ystlumod ac Adar yn rhan o brosiect ehangach yn Ysgol y Castell

Cafodd disgyblion yn Ysgol y Castell gyfle i gael golwg agos ar nyth adar go iawn a dysgu am bwysigrwydd blychau adar ac ystlumod.

Fe arweiniodd Andrew Cutts, Swyddog Cydymffurfiaeth a  Chefnogi Ecoleg Sir Ddinbych sesiwn yn ardal ysgol goedwig ar y safle, lle bu disgyblion yn dysgu sut i ddewis lle da i osod blychau adar ac ystlumod. 

Yna bu’r disgyblion yn helpu i ddewis coed addas yn ardal yr ysgol goedwig er mwyn i BrynBuild, contractwr y prosiect, osod y blychau.

Cafodd pump blwch adar a thri blwch ystlumod eu hadeiladu a’u gosod yn rhan o’r Buddion Cymunedol sy’n gysylltiedig â’r pedair ystafell ddosbarth sy’n cael eu hymestyn ar y safle ar hyn o bryd. 

Cam cyntaf y prosiect yw ymestyn y pedair ystafell ddosbarth a’r gwaith gwella ynni dechreuol, ac mae gwaith lleihau ynni pellach wedi’i gynllunio ar gyfer yr ail gam.

Mae cam cyntaf y prosiect wedi derbyn arian cyfatebol o 65% gan Lywodraeth Cymru drwy’r Rhaglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy. Mae 35% o’r cyllid sy’n weddill wedi dod yn bennaf o gyfraniad datblygwr a ddarparwyd gan ddatblygiad tai Tirionfa yn Rhuddlan.

Mae’r wal allanol ar gyfer y 2 ystafell ddosbarth gyntaf i gael eu hymestyn wedi cael ei symud, ac mae’r sylfeini a thrawst llawr bron â chael eu cwblhau. Mae’r gwaith o ddiweddaru goleuadau LED ar draws y safle yn mynd rhagddo’n dda ac mae’r gwaith o osod ffrâm ddur ac is-strwythur fod i ddechrau’n fuan.

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Yn rhan o sgôp ehangach y prosiect yma, fe ddysgodd y disgyblion yn Ysgol y Castell am bwysigrwydd natur ar dir yr ysgol.

Mae’r prosiect yn golygu y bydd nifer o flychau ystlumod ac adar yn cael eu gosod, ochr yn ochr â’r estyniad, sydd yn mynd rhagddo’n dda.”

Mae nythfa adar sydd wedi ei lleoli yn Sir Ddinbych yn parhau i helpu môr-wenoliaid bach

Delwedd gan David Woodfall

Mae nythfa adar enwog yn Sir Ddinbych wedi dathlu un mlynedd ar hugain o gefnogi ymwelydd haf prin.

Mae eleni yn nodi un mlynedd ar hugain ers i Wasanaethau Cefn Gwlad Sir Ddinbych ddechrau rheoli’r nythfa fôr-wenoliaid bach yn Nhwyni Gronant.

Hon yw’r nythfa fagu fwyaf yng Nghymru. Mae’n adnabyddus yn rhyngwladol gan ei bod yn cyfrannu tuag at dros 10% o gyfanswm poblogaeth fridio y DU, ac mae’n cefnogi nythfeydd eraill.

Mae môr-wenoliaid bach yn treulio’r gaeaf yn Affrica ac yn cyrraedd y twyni tywod ym mis Mai i fridio ar y traeth cerrig mân ar safle gwarchodedig sydd wedi’i baratoi ym mis Ebrill gan staff y Gwasanaeth Cefn Gwlad a gwirfoddolwyr.  Maent yn dechrau hedfan yn ôl tua’r de ddiwedd mis Awst.

Dim ond crafiad yn y tywod yw eu nythod, lle bydd parau, bob yn ail, yn deori rhwng 1 a 3 wy. Mae môr-wenoliaid yn byw ar ddeiet o lymrïaid yn unig, ac maent yn pysgota amdanynt ar y môr.

Codwyd deuddeg o gorlannau ffensys trydan a ffens strap ar hyd ochr y nythfa tua’r tir i warchod y môr-wenoliaid bach sy’n bridio.

Gosodwyd ffens hefyd i atal y cyhoedd rhag mynd at y nythfa a tharfu arni. Fodd bynnag gallai’r cyhoedd alw heibio canolfan wylio dros dro a chuddfan adar i ddod i wybod mwy a gweld yr adar o bell.

Helpodd tîm o wardeiniaid ar y safle i gadw golwg am ysglyfaethwyr o’r awyr – cudyllod coch a hebogiaid tramor yn bennaf, yn ogystal â siarad gyda’r nifer o ymwelwyr sy’n dod i Gronant bob blwyddyn.

Y tymor hwn cofnodwyd 95 o barau bridio a chyfanswm o 103 o adar ifanc, gostyngiad ar nifer yr ifanc a welwyd yn ystod tymor 2024 o ganlyniad i ffactorau gan gynnwys ysglyfaethu, y tywydd sych garw a chollwyd nifer fechan y tu allan i’r corlannau o ganlyniad i lanw’r gwanwyn ac ysglyfaethwyr eraill.  

Fodd bynnag cafwyd 1.08 o adar ifanc i bob pâr bridio a oedd yn gynnydd bach o’i gymharu â ffigyrau’r llynedd.

Gweithiodd y wardeiniaid hefyd gydag Ymddiriedolaeth Adareg Prydain i fodrwyo nifer o’r adar er mwyn eu holrhain yn y dyfodol.  Fe aethant ati i helpu i fodrwyo 59 o gywion gydag Ymddiriedolaeth Adareg Prydain (modrwyau metel a chafodd naw arall eu modrwyo gyda modrwyau lliw).

Croesawodd canolfan ymwelwyr y Môr-wenoliaid bach 883 o ymwelwyr i’r mannau gwylio dynodedig ac ymgysylltodd 175 o bobl â’r prosiect drwy deithiau ac ymweliadau â’r safle.  Bu gwirfoddolwyr Grŵp Môr-wenoliaid Bach Gogledd Cymru, Gwasanaethau Cefn Gwlad Sir Ddinbych a Grŵp Modrwyo Glannau Mersi yn gweithio am gyfanswm o 1085.5 awr trwy gydol y tymor.

Mae’r staff Cefn Gwlad yn gweithredu polisi ‘gadael dim ar ôl’ ar safle’r nythfa ac felly mae’r holl gyfarpar yn cael ei symud a’i gadw’n ddiogel tan y gwanwyn.

Dywedodd Garry Davies, Swyddog Cefn Gwlad a Rheolwr Rhandiroedd Sirol:  “Rydym yn falch o fod wedi ymwneud â’r prosiect hwn am dros 20 mlynedd sy’n llawer mwy na diogelu aderyn môr hynod o brin. Mae cyfranogiad gwirfoddolwyr yn y nythfa yn parhau i fod yn uwch nac unrhyw weithgaredd arall a gynigir gan y Gwasanaethau Cefn Gwlad ac mae wedi bod yn wych unwaith eto i weld ysgolion lleol a grŵp preswyl yn ymweld â’r nythfa. Mae hefyd yn cyfrannu at gynnig twristiaeth y Cyngor, gyda gwylwyr adar yn heidio yma o bob cwr o’r DU.

“Mae wedi bod yn dymor anodd i’r adar wrth i ni weld llai o oedolion yn dod i’r nythfa, a hefyd ni fu unrhyw gynnydd mewn oedolion yn unrhyw rai o’r nythfeydd Gwyddelig a dim yn y Parlwr Du. Fodd bynnag er gwaetha’r anawsterau a wynebir, mae’n wych i weld y nifer cyfartalog o adar ifanc fesul pâr bridio yn cynyddu i barhau i gefnogi’r rhywogaeth bwysig hon.”

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant, a Chefnogwr Bioamrywiaeth: “Mae’n rhaid canmol gwaith caled ein timau cefn gwlad, y grwpiau partner a’r gwirfoddolwyr gwych sy’n gwneud cymaint i warchod a chefnogi’r nythfa bwysig hon yn Sir Ddinbych.”

Gwobrwyo Tîm o Gyngor Sir Ddinbych

Mae tîm rheng flaen allweddol o Gyngor Sir Ddinbych wedi’i gydnabod mewn seremoni wobrwyo genedlaethol y mis hwn.

Yng Ngwobrau Perfformiad Rhwydwaith y Gymdeithas Rhagoriaeth mewn Gwasanaeth Cyhoeddus yn ddiweddar, enwebwyd Tîm Goleuadau Stryd y Cyngor yn y categori ar gyfer y Perfformiwr Gorau mewn Goleuadau Stryd a’r categori ar gyfer y Perfformiwr wedi Gwella Fwyaf mewn Goleuadau Stryd. Cymdeithas Rhagoriaeth mewn Gwasanaeth Cyhoeddus (APSE) yw un o asiantaethau meincnodi mwyaf blaenllaw’r DU ac maen nhw’n gweithio gyda mwy na 200 o Gynghorau ar draws y DU. Mae’r corff wedi ymrwymo i amlygu rhagoriaeth yn darparu gwasanaethau rheng flaen i gymunedau lleol.

Mae tîm Goleuadau Stryd y Cyngor yn cynnal 11,763 o oleuadau stryd a 1,547 o arwyddion a bolardiau wedi’u goleuo i ddiogelu a chefnogi lles preswylwyr Sir Ddinbych.

Cyflwynir data’r gwasanaeth bob blwyddyn i’r Gymdeithas Rhagoriaeth mewn Gwasanaeth Cyhoeddus, a gaiff ei fesur yn erbyn data arall o bob cwr o’r DU, sy’n cynnwys hyfforddiant staff, datblygiad a phresenoldeb, perfformiad gwasanaeth, sefyllfa ariannol, gwerth am arian a darpariaeth a rheolaeth gyffredinol y gwasanaeth.

Yn y seremoni wobrwyo flynyddol a gynhaliwyd yn Blackpool fe enillodd y tîm Goleuadau Stryd y wobr ar gyfer y Perfformiwr Gorau mewn Goleuadau Stryd.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Llongyfarchiadau mawr i’r tîm, mae hwn yn gyflawniad enfawr. Ers 2008, maent wedi cael eu cynnwys ar restr fer y gwobrau hyn bob blwyddyn ac mae seremoni 2025 yn nodi’r degfed tro iddynt fod yn llwyddiannus. “Mae’r llwyddiant hwn yn brawf o waith caled ac ymrwymiad y tîm cyfan i ddarparu’r gwasanaeth gorau posibl i breswylwyr Sir Ddinbych.”

Cafodd Gwasanaeth Arlwyo’r Cyngor hefyd ei gynnwys ar restr fer ar gyfer y Gwasanaeth Arlwyo Addysg sydd wedi Perfformio Orau ac sydd wedi Gwella Fwyaf yn dilyn eu gwaith i gynnal 54 o geginau ysgol yn ddyddiol i gynhyrchu 13,500 o brydau ffres i ddisgyblion Sir Ddinbych.

Ychwanegodd y Cynghorydd Mellor: “Hoffwn hefyd gydnabod gwaith caled ein staff Arlwyo, mae’r hyn maent yn ei wneud bob dydd yn cefnogi ein disgyblion ac yn eu helpu i ffynnu drwy eu haddysg, a dylent fod yn falch iawn o’r enwebiad.” 

“Gwn eu bod yn mynd y filltir ychwanegol i sicrhau bod y goleuadau’n aros ymlaen bob dydd, drwy eu hymroddiad, a dylai pob un ohonynt fod yn falch ohonynt eu hunain am y gydnabyddiaeth hon.”

Mae’r Gwasanaeth Arlwyo’n cynnal 54 o geginau ysgol ar draws Sir Ddinbych yn ddyddiol i gynhyrchu 13,500 o brydau ffres i ddisgyblion. Mae hynny’n 67,500 pryd sy’n cael ei weini yn ystod yr wythnos i helpu plant i ddysgu, tyfu a ffynnu.

Cyngherddau elusennol yn codi arian ar gyfer achosion lleol

Cynhaliwyd dau gyngerdd elusennol yn ddiweddar, wedi'u trefnu gan Swyddfa'r Cadeirydd, gan godi arian hanfodol ar gyfer elusennau dewisol y Cadeirydd.

Cynhaliwyd y cyngerdd cyntaf yng Nghadeirlan Llanelwy ddydd Gwener 21 Tachwedd. Roedd y noson yn cynnwys perfformiadau gan Matthew Budd, Kate Griffiths, Meibion ​​Marchan a Chôr Rhuthun, gyda Geraint Owen ar y gitâr, yn cyflwyno rhaglen amrywiol o ganeuon poblogaidd. Daeth nifer dda i'r cyngerdd, gyda £3,252 wedi'i godi trwy werthiant tocynnau a rhoddion ar y noson.

Cynhaliwyd y cyngerdd carolau blynyddol ddydd Mercher 3 Rhagfyr yn Eglwys Sant Thomas yn y Rhyl. Ochr yn ochr â detholiad o garolau poblogaidd, mwynhaodd y gynulleidfa berfformiadau gan ddisgyblion talentog Ysgol Brynhyfryd, gyda Band Cyfuniad y Pedair Sir a Chôr NantClwyd hefyd yn cymryd rhan. Roedd y noson yn cynnwys sawl darlleniad a draddodwyd gan staff y Cyngor a chynghorwyr, yn ogystal â chyfraniadau gan Uned Cadetiaid Prestatyn. Casglwyd cyfanswm o £386.43 yn ystod y cyngerdd.

Hoffai'r Cyngor ddiolch i Heather Powell a thîm Cerddoriaeth Cydweithredol Sir Ddinbych, a chwaraeodd ran allweddol unwaith eto wrth oruchwylio'r trefniadau cerddorol a'r cyfarwyddyd ar gyfer y noson.

Dywedodd y Cynghorydd Arwel Roberts, Cadeirydd y Cyngor:

“Rwy'n hynod ddiolchgar i bawb a gefnogodd y ddau gyngerdd, o'r perfformwyr a'r trefnwyr i'r rhai a fynychodd ar y ddwy noson.

"Codwyd cyfanswm o £3,638.43, a fydd yn helpu i gefnogi fy elusennau dewisol ar gyfer eleni — Hosbis Sant Cyndeyrn ac Urdd Gobaith Cymru — gan wneud gwahaniaeth cadarnhaol i bobl yn ein cymunedau lleol.”

Mae Hosbis Sant Cyndeyrn wedi'i lleoli yn ninas hardd Llanelwy ac mae'n darparu gwasanaethau gofal lliniarol arbenigol i gleifion â salwch sy'n cyfyngu ar fywyd. Os hoffech ddysgu mwy am yr elusen hon, neu sut i gefnogi'r gwaith maen nhw'n ei wneud, gallwch ymweld â'u gwefan. 

Mae Urdd Gobaith Cymru yn Sefydliad Ieuenctid Gwirfoddol Cenedlaethol gyda dros 55,000 o aelodau rhwng 8 a 25 oed ac mae'n darparu cyfleoedd trwy gyfrwng y Gymraeg i blant a phobl ifanc yng Nghymru i'w galluogi i wneud cyfraniadau cadarnhaol i'w cymunedau. Os hoffech chi gael rhagor o wybodaeth am Urdd Gobaith Cymru, gallwch ymweld â'u gwefan.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn myfyrio ar flwyddyn o gefnogi pobl leol

Wrth i 2025 ddod i ben, mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn tynnu sylw at y gwahaniaeth a wnaed i unigolion a theuluoedd ledled y sir. Trwy ymdrechion cydweithredol gyda phartneriaid a chymunedau, mae cannoedd o drigolion wedi cael mynediad at hyfforddiant, cymorth cyflogaeth a chyfleoedd i wella eu sgiliau a’u hyder.

Roedd eleni hefyd yn garreg filltir gyffrous wrth i Sir Ddinbych yn Gweithio gael ei dewis fel rhan o beilot ‘Trailblazer’ y DU. Mae hyn yn caniatáu i Sir Ddinbych yn Gweithio 'hybu' ei ddarpariaeth gan ganolbwyntio ar ei genhadaeth graidd a dulliau newydd ac arloesol o gefnogi cyflogaeth a sgiliau, i helpu pobl leol i oresgyn rhwystrau a chyflawni eu nodau.

Mae rhai o uchafbwyntiau 2025 yn cynnwys:

• Ymgysylltu â’r Gymuned: Cefnogi mwy o ddigwyddiadau a gweithgareddau lleol nag erioed o’r blaen, gan greu mannau i bobl gysylltu â dysgu.
• Cymorth i Aelwydydd: Cafodd cannoedd o aelwydydd gymorth wedi’i deilwra, gan helpu teuluoedd i oresgyn rhwystrau a chael mynediad at wasanaethau hanfodol.
• Sgiliau ac Addysg: Twf sylweddol mewn cyfleoedd ailhyfforddi ac addysg, gan agor drysau at yrfaoedd a chymwysterau newydd.
• Cyflogaeth a Hyder: Mae llawer o drigolion wedi sicrhau cyflogaeth, ennill cymwysterau, a nodi gwelliant mewn hyder a chyflogadwyedd.

Dywedodd y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd Cyngor Sir Ddinbych a’r Aelod Arweiniol dros Dwf Economaidd a Mynd i’r Afael ag Amddifadedd:

“Mae’r cyflawniadau hyn yn adlewyrchu ymrwymiad Sir Ddinbych yn Gweithio i fynd i’r afael â rhwystrau i gyflogaeth a chreu cyfleoedd i bawb.

“Drwy ganolbwyntio ar ddatblygu sgiliau, meithrin hyder ac ymgysylltu â’r gymuned, mae’r rhaglen yn parhau i wneud gwahaniaeth pendant ym mywydau pobl.”

Dywedodd Melanie Evans, Prif Reolwr, Cyflogaeth Strategol:

“Mae’r flwyddyn hon wedi bod yn garreg filltir wirioneddol i Sir Ddinbych yn Gweithio. Yn ogystal â chefnogi unigolion a theuluoedd, rydym wedi manteisio ar gyfleoedd newydd i arloesi fel rhan o beilot ‘Trailblazer’ y DU.

“Rydym yn falch o’r hyn rydym wedi’i gyflawni ac yn edrych ymlaen at adeiladu ar y llwyddiant hwn yn y flwyddyn i ddod.”

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn anelu at adeiladu ar y momentwm hwn yn y flwyddyn i ddod, gyda chynlluniau i ehangu cyfleoedd gwirfoddoli, cryfhau cymorth mewn gwaith, a pharhau i fynd i’r afael â rhwystrau i gyflogaeth.

I gael y wybodaeth ddiweddaraf am ddigwyddiadau a chyfleoedd yn y dyfodol, ewch i Sir Ddinbych yn Gweithio ar ein gwefan neu dilynwch Sir Ddinbych yn Gweithio ar y cyfryngau cymdeithasol.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol drwy Raglen Cymunedau dros Waith a Mwy Llywodraeth Cymru, sy’n cefnogi’r rhai sydd fwyaf dan anfantais yn y farchnad lafur i oresgyn y rhwystrau sy’n eu hatal rhag cael gwaith.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio hefyd yn cael ei ariannu’n rhannol gan Lywodraeth y DU.

Camau nesaf ar gyfer cynlluniau ailwampio mewn dwy ysgol yn Ninbych yn cael eu cymeradwyo gan y Cabinet

Yng nghyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd heddiw (16 Rhagfyr) cymeradwyodd Gabinet Cyngor Sir Ddinbych argymhellion sy’n nodi’r camau nesaf ar gyfer rhaglen ailwampio Ysgol Uwchradd Dinbych a phrosiect ailwampio yn Ysgol Pendref. 

Mae’r argymhellion a gymeradwywyd yn cynnwys ymrwymiad o arian cyfatebol tuag at y ddau brosiect, a chyflwyno Achosion Amlinellol Strategol i’w hystyried gan baneli buddsoddi Cymunedau Dysgu Cynaliadwy Llywodraeth Cymru ym misoedd cyntaf 2026.

Mae’r ddau brosiect yn ffurfio rhan o gynllun amlinellol y Cyngor ar gyfer Rhaglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy.

Yn ystod y cyfarfod cymeradwyodd y Cabinet y gwaith o ddechrau ar y broses gaffael i benodi contractwr i arwain gwaith dylunio manwl ac adeiladu i ailwampio Ysgol Uwchradd Dinbych.

Ysgol Uwchradd Dinbych

Ym mis Medi 2025 gwnaed gwaith dichonoldeb i bennu dyluniad cysyniadol a hysbysu cwmpas amlinellol o’r gwaith i fynd i’r afael â phrif faterion y safle yn Ysgol Uwchradd Dinbych. Cafodd y cynllun gwaith arfaethedig sydd wedi’i ddatblygu o ganlyniad i waith dichonoldeb ei ddatblygu mewn ymgynghoriad ag Uwch Dîm Arwain yr ysgol. 

Cyfanswm y swm a gytunwyd i gael ei ddyrannu i’r prosiect ar hyn o bryd ar gyfer prosiect Ysgol Uwchradd Dinbych yw £19.8 miliwn.

Fe sefydlwyd Ysgol Pendref yn 2012 ar ôl uno dwy ysgol gyfagos. Mae’r ysgol wedi gweithredu ers 2012 o ddau adeilad gwahanol ar un safle, a nod y prosiect newydd yma yw cyfuno’r holl ddysgu ac addysgu mewn i un adeilad.

Ysgol Pendref

Fe fydd y cynnig hefyd yn ceisio darpariaeth i ddarparu gofal plant, yn amodol ar gymeradwyaeth cynllun Grant Cyfalaf Gofal Plant ar wahân i Lywodraeth Cymru, a datblygu cyfleusterau cymunedol i gefnogi ardal Dinbych Uchaf. 

Yn ystod haf 2025, cafodd Asiant Dylunio ac Adeiladu ei benodi i gefnogi’r gwaith o ddatblygu’r prosiect Ysgol Pendref a rheoli’r gwaith o gaffael contractwr i arwain y gwaith dylunio ac adeiladu ar gyfer yr estyniad ac ailwampiad safle presennol. Rhoddodd y Cabinet gymeradwyaeth i symud ymlaen i’r broses gaffael ym mis Medi 2025.

Cyfanswm y swm a gytunwyd i gael ei ddyrannu i’r prosiect ar hyn o bryd ar gyfer prosiect Ysgol Pendref yw £13.2 miliwn.

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Rydw i’n falch o weld ein bod yn symud i’r camau nesaf gyda’r prosiectau yma gan fod y ddau Achos Amlinellol Strategol yn mynd i gael eu hystyried gan banel buddsoddi Cymunedau Dysgu Cynaliadwy Llywodraeth Cymru fis nesaf. Rydym ni hefyd wedi cytuno i gymeradwyo’r arian cyfatebol angenrheidiol ar gyfer y ddau brosiect heddiw.

Mae prosiectau o’r maint yma’n mynd drwy sawl cam allweddol cyn i ni dorri tir newydd a chyn i’r gwaith allu dechrau ar y safleoedd.

Os caiff pob cam datblygu eu cymeradwyo ac os ceir caniatâd, fe fydd y prosiectau ailwampio yma’n moderneiddio ac yn gwella cyfleusterau a gallu’r ddwy ysgol a bydd yn arwain at effaith hirdymor cadarnhaol i genedlaethau o ddisgyblion yn Ninbych a’r dalgylch sy’n dymuno mynychu’r ysgolion yma yn y dyfodol.”

Y Cabinet yn cymeradwyo cam nesaf y prosiect ysguboriau halen

Mae Cabinet Cyngor Sir Dinbych wedi cytuno ar y camau nesaf i lansio prosiect gwydnwch y gaeaf pwysig.

Gwnaeth aelodau'r cabinet drafod prosiect Ysguboriau Halen y Gogledd yr wythnos hon. Gwnaethon nhw gymeradwyo proses dendro a chaffael y prosiect er mwyn datblygu adeilad newydd i hwyluso’r gwaith o storio halen yn ddiogel ac yn gywir at ddibenion gweithrediadau cynnal a chadw’r gaeaf sy'n gwasanaethu gogledd y sir.

Ym mis Medi, gwnaeth y Cabinet gymeradwyo costau o £2,806,968.84 i ddod â’r prosiect hwn ym Modelwyddan yn fyw.

Mae'r safle ym Modelwyddan yn gweithredu gwasanaeth cynnal a chadw’r gaeaf ar gyfer gogledd y sir ac mae wedi'i leoli'n strategol i gwmpasu trefi arfordirol y Rhyl a Phrestatyn yn ogystal ag ardaloedd mwy gwledig gogledd y sir.

Yn bwysicach fyth, mae lleoliad y depo i’r A55 yn hanfodol o ran darpariaeth cynnal a chadw’r gaeaf er mwyn cydymffurfio â chanllawiau Llywodraeth Cymru ac Asiantaeth Cefnffyrdd Gogledd a Chanolbarth Cymru.

O ganlyniad i’w bwysigrwydd, mae angen diweddaru a moderneiddio cyfleusterau storio halen y safle i fynd i'r afael â phryderon amgylcheddol ac unrhyw risgiau posibl yn y dyfodol i wydnwch gweithrediadau’r gwasanaeth yn ystod y gaeaf.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Bydd y prosiect hwn yn cael effaith gadarnhaol sylweddol ar y Gwasanaethau Priffyrdd ac Amgylcheddol drwy ddarparu cyfleusterau storio halen priodol ac addas at y diben. 

“Bydd y datblygiad arfaethedig yn sicrhau amgylchedd gwaith mwy effeithlon a diogel i’r staff, ac yn sicrhau cydymffurfiaeth lawn â safonau amgylcheddol a mwy o wydnwch ar gyfer cynnal a chadw yn ystod y gaeaf a darparu gwasanaethau yn ystod tywydd garw o’r safle pwysig hwn.”

Y Cabinet yn cytuno ar Gynlluniau Creu Lleoedd ar gyfer Corwen a Dinbych

(Neuadd y Sir)

Mae Cabinet Cyngor Sir Ddinbych wedi cytuno i fabwysiadu’r Cynlluniau Creu Lleoedd terfynol ar gyfer Corwen a Dinbych.

Yn y cyfarfod heddiw (16 Rhagfyr), ystyriodd yr aelodau’r cynlluniau a’u cymeradwyo. Mae’r cynlluniau’r gosod gweledigaeth glir ar gyfer adfywio canol trefi, gwella mannau cyhoeddus a chreu lleoedd ffyniannus, cynaliadwy i breswylwyr, busnesau ac ymwelwyr.

Nod Cynlluniau Creu Lleoedd yw gwella lleoliad a sicrhau bod pob agwedd sy’n gwneud lleoliad yn lle gwych i fyw, i weithio ynddo ac ymweld ag ef yn cael eu hystyried.  Yn unol â Siarter Creu Lleoedd Comisiwn Dylunio Cymru, mae’r cynlluniau’n croesawu pob un o’ch chwe egwyddor: symudiad, defnydd cymysg, parth cyhoeddus, hunaniaeth, cydweithio ac iechyd a lles.

Gyda chefnogaeth gan gyllid o Raglen Trawsnewid Trefi Llywodraeth Cymru, comisiynwyd Urbanists gan Gyngor Sir Ddinbych ym mis Ionawr 2024 i helpu i lunio Cynlluniau Creu Lleoedd ar gyfer Corwen a Dinbych, oedd yn golygu adolygu a deall data penodol am y trefi drwy ddadansoddiad masnachol, ymgysylltu â budd-ddeiliaid a rhoi gweithgareddau allweddol ar waith.

Lluniwyd y cynnig drwy ymgysylltu’n helaeth â’r gymuned a chynhaliwyd sesiynau galw heibio yn llyfrgelloedd Dinbych a Chorwen yn gynharach eleni i gasglu barn ac adborth pobl leol am y strategaethau drafft.

Meddai’r Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd ac Aelod Arweiniol Twf Economaidd a Threchu Amddifadedd:  

“Caiff ein trefi eu siapio gan y bobl sy’n byw, yn gweithio ac yn ymweld â nhw, ac mae eu barn yn helpu i ddiffinio gweledigaeth y cynlluniau hyn ar gyfer y dyfodol yn eu trefi perthnasol.

“Mae Cynlluniau Creu Lleoedd yn adnodd annatod yng Nghymru, i sicrhau bod arfer gorau’n cael ei ddefnyddio wrth ddatblygu lleoedd yn y dyfodol a’u bod yn cysylltu’n agos â pholisïau ac arferion allweddol yng Nghymru.  Mae penderfyniad y Cabinet heddiw yn enghraifft o ymrwymiad y Cyngor i’r polisïau hyn ac i ddatblygu ein trefi yn y dyfodol.” 

“Hoffwn hefyd ddiolch i’r ddau gyngor tref sydd wedi chwarae rhan bwysig wrth ddatblygu’r cynlluniau yma”.

Cyllid i gynnal mwy o sesiynau Ceidwaid Chwarae yn Llangollen a Chorwen

Mae Llangollen a Chorwen am elwa ar ehangu’r ddarpariaeth ar ôl ysgol drwy wasanaeth Ceidwaid Chwarae’r Cyngor.

Un o weithgareddau gaeaf y tîm

Ariennir y sesiynau drwy Gronfa Ysgolion Bro Llywodraeth Cymru a byddant yn creu lle diogel i bobl ifanc gymryd rhan mewn gweithgareddau chwarae yn y ddwy o’r trefi hyn yn ne Sir Ddinbych. Cafwyd cyllid i gynnal sesiynau tan fis Hydref 2026 am y tro.

Anogir rhieni, gofalwyr a gwarcheidwaid i lenwi’r ffurflen gais i gofrestru eu plant ar gyfer y sesiynau. Gall rhieni roi eu henwau i lawr yn ystod y sesiynau hefyd os oes angen.

Cynhelir y sesiynau Ceidwaid Chwarae bob dydd Mercher rhwng 3.15pm a 4.45pm ar gae chwarae Cae Poncen yng Nghorwen a phob dydd Llun rhwng 3.15pm a 4.45pm ym Mharc Pengwern yn Llangollen.

Sesiynau i blant rhwng 6 ac 13 oed yw’r rhain ac mae croeso hefyd i blant iau yng nghwmni oedolyn.

Meddai Rhiain Morrlle, Pennaeth y Gwasanaethau Plant:

“Rydym wedi cael cyllid tan fis Hydref y flwyddyn nesaf ac yn llawn cyffro i gynnig y sesiynau yng Nghorwen a Llangollen.

Hoffwn annog unrhyw rieni a gwarcheidwaid â diddordeb yn y sesiynau i lenwi’r ffurflen i gofrestru.”

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Mae chwarae’n rhan annatod o fod yn blentyn ac mae’n helpu i hybu dychymyg plant, eu datblygiad a’u sgiliau cymdeithasu o’r adeg y maen nhw’n fach iawn.

Ein gwasanaeth Ceidwaid Chwarae ardderchog ni sy’n cynnal y sesiynau hyn sy’n rhan o’r ddarpariaeth hwyliog a chyffrous i bobl ifanc yn Sir Ddinbych.

Mae’r tîm wedi gwrando ar y gymuned a chydnabod fod angen cynnal y sesiynau yma.”

I blant fedru cymryd rhan, dylai rhieni/gofalwyr lenwi ffurflen gofrestru ar gyfer pob plentyn: https://www.denbighshire.gov.uk/cy/hamdden-a-thwristiaeth/ffurflenni/ceidwad-chwarae/ffurflen-gofrestru-gwasanaeth-ceidwaid-chwarae.aspx.

Cofiwch ailgylchu’r Nadolig hwn

Gan fod y Nadolig yn agosáu ac wrth i’r addurniadau gael eu rhoi i fyny a’r anrhegion yn cael eu lapio, mae’r Cyngor yn annog preswylwyr i gofio ailgylchu dros y gwyliau. 

O fwyd Nadoligaidd i’r anrhegion perffaith, mae hi’n amser da i lunio rhestr ar gyfer ailgylchu. 

Isod y mae rhestr o eitemau Nadoligaidd poblogaidd a beth y gall preswylwyr eu gwneud gyda nhw. 

• Nid oes modd ailgylchu papur swigod plastig, dylid ei roi yn y bin gwastraff cyffredinol neu ei ailddefnyddio i lapio pethau gwerthfawr sy’n cael eu storio neu eu postio.

• Mae angen rhoi tâp, tâp trydanol, tâp selo a thâp parsel yn y bin gwastraff cyffredinol.

• Gall addurniadau Nadolig gael eu defnyddio flwyddyn ar ôl blwyddyn neu eu rhoi i siopau elusen lleol neu ysgolion ar gyfer sesiynau crefft. Dylai unrhyw addurniadau sy’n anaddas i’w hailddefnyddio gael eu rhoi yn y bin gwastraff cyffredinol.
• Os nad oes gliter neu ffoil ar eich papur lapio, fel rheol, fe ellir ei roi yn eich blwch uchaf.  Tynnwch unrhyw dâp gludiog, rhubanau a chlymau i ffwrdd yn gyntaf. Gallwch ddefnyddio’r ‘prawf crensian’ papur lapio fel ffordd o wirio a sicrhau.  Os ydych chi’n crensian y papur yn eich llaw ac os ydyw’n aros mewn pêl, fe allwch ei ailgylchu, os nad yw’n aros fel pêl, bydd angen i chi ei roi yn eich bin gwastraff glas/du ar gyfer nwyddau na ellir eu hailgylchu.
• Cardiau Nadolig – Rhwygwch y rhubanau neu adrannau o gliter i ffwrdd a rhowch y cardiau i mewn gyda’r papur i’w ailgylchu. Gall batris o gardiau sain fynd i mewn yn eich blwch batris.

• Gellir ailgylchu deunydd pecynnu plastig gan ddefnyddio blwch canol y Trolibocs neu'r sach ailgylchu goch ar gyfer plastig.
• Gellir cymryd plastigion meddal megis caeadau cynwysyddion bwyd neu fagiau plastig i fannau ailgylchu yn eich archfarchnad leol. 

• Ailgylchwch ganiau alwminiwm gwag ym mlwch canol y Trolibocs neu’r sach ailgylchu goch neu’r Ganolfan Ailgylchu a Gwastraff agosaf.

• Gellir ailgylchu unrhyw boteli neu jariau gwydr ym mlwch gwaelod y Trolibocs neu’r bag gwyrdd ar gyfer gwydr.  Tynnwch unrhyw gaeadau plastig neu fetel oddi ar boteli gwydr a'u rhoi yn y blwch canol neu'r bag coch.
• Gellir ailgylchu poteli plastig gan ddefnyddio blwch canol y Trolibocs neu'r sach goch ar gyfer plastig.

• Rhaid rhoi’r holl wastraff bwyd yn y cadi bwyd oren ac nid yn y cynwysyddion gwastraff cyffredinol.

• Cofiwch ailgylchu batris cartref gan ddefnyddio’r cynhwysydd priodol ar gyfer eich gwasanaeth casglu deunydd ailgylchu a gwastraff neu mewn Parc Ailgylchu a Gwastraff. Peidiwch â rhoi’r rhain yn y cynwysyddion gwastraff cyffredinol gan y gallant achosi tanau.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Mae cyfnod y Nadolig yn amser prysur iawn i’n timau gwastraff ac ailgylchu, ond fe wyddom fod ein preswylwyr yn eu cefnogi nhw gan ddefnyddio’r opsiynau cywir i ailgylchu eu heitemau Nadolig.

“Drwy gydol y flwyddyn mae preswylwyr yn wych am ailgylchu yn Sir Ddinbych ac fe hoffwn i ddiolch iddyn nhw unwaith eto am eu cefnogaeth dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd.

Os nad ydych chi’n siŵr beth sy’n mynd i ble, gallwch wirio canllaw ailgylchu A i Y ar y wefan.

Penodiad i Fwrdd Cyflawni Cenedlaethol Gwaith Ieuenctid

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn falch iawn o longyfarch Catherine Taylor, Prif Swyddog Ieuenctid, ar ei phenodiad i Fwrdd Cyflawni Cenedlaethol Gwaith Ieuenctid Llywodraeth Cymru. 

Catherine Taylor

Cyhoeddwyd y penodiad fel rhan o ddiweddariad gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg ar y cynnydd o ran sefydlu model cenedlaethol cynaliadwy ar gyfer gwaith ieuenctid yng Nghymru. Mae cyfarfod cyntaf y Bwrdd Cyflawni yn nodi carreg filltir bwysig, wrth i aelodau ddarparu arweinyddiaeth, cyngor a her wrth ddatblygu’r corff cenedlaethol. Bydd y Bwrdd yn goruchwylio meysydd allweddol gan gynnwys cylch gwaith, cyllid, llywodraethu, ymgysylltu â rhanddeiliaid, ac alinio â sefydliadau partner ledled Cymru.

Mae Catherine yn ymuno ag arweinwyr profiadol o’r sectorau gwaith ieuenctid, gwirfoddol ac addysg a fydd yn helpu i lunio dyfodol darpariaeth gwaith ieuenctid ar lefel genedlaethol. Mae ei phenodiad yn adlewyrchu ei harbenigedd a’i hymroddiad i gefnogi pobl ifanc ar draws Sir Ddinbych a Chymru.

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol dros Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Mae penodiad Catherine yn gyflawniad gwych ac yn llawn haeddu. Mae hi’n dod ag etifeddiaeth o wybodaeth, angerdd a phrofiad ymarferol i’r Bwrdd Cyflawni, ac rydym yn falch iawn o’i gweld yn cynrychioli Sir Ddinbych ar y lefel hon. Bydd ei mewnwelediad yn chwarae rhan bwysig wrth helpu i lunio dyfodol gwaith ieuenctid ar gyfer pobl ifanc ledled Cymru.”

Dywedodd Catherine Taylor ar ei phenodiad i'r Bwrdd:

“Mae'n fraint cael fy ngwahodd i gynrychioli'r sector ar y Corff Cenedlaethol ar gyfer Gwaith Ieuenctid yng Nghymru. Mae'n gyfnod mor gyffrous a hanfodol i waith ieuenctid yng Nghymru a datblygiad polisi ac arfer yn y dyfodol. Mae pobl ifanc yn haeddu'r gorau ac edrychwn ymlaen at weithio i gryfhau ein cysylltiadau â'n partneriaid niferus ar draws y sectorau statudol, trydydd a chymunedol i ddatblygu ein cynnig gwaith ieuenctid ledled Sir Ddinbych yn y misoedd nesaf. Tri nod strategol allweddol Sir Ddinbych yw 'partneriaeth a chydweithio', 'cefnogaeth sy'n canolbwyntio ar y gymuned' a 'chymryd dull sy'n seiliedig ar gryfderau' i ddatblygu gwasanaethau. Edrychwn ymlaen at ddefnyddio ein hegni ar y cyd i wneud y mwyaf o gyfleoedd i bobl ifanc.”

Mae’r Cyngor yn edrych ymlaen at gefnogi’r gwaith pwysig hwn wrth i Lywodraeth Cymru symud ymlaen i derfynu’r fframwaith statudol newydd ar gyfer gwaith ieuenctid, a fydd yn cyflwyno strwythur cynllunio ac adrodd cryfach ac yn gosod dyletswydd newydd ar awdurdodau lleol i sicrhau darpariaeth gwaith ieuenctid.

Os ydych eisiau mwy o wybodaeth am Wasanaethau Ieuenctid Sir Ddinbych, ewch i'n gwefan.

Y Cyngor yn croesawu pennod newydd ar gyfer sinema y Rhyl

Mae Cyngor Sir Ddinbych wedi croesawu cyfnod newydd cyffrous i fyd y sinema yn y Rhyl.

Bydd ffilmiau’n dechrau yn Sinema newydd y Strand yn y Rhyl o ddydd Gwener 19 Rhagfyr, ar ôl i brydles adeilad y sinema gael ei throsglwyddo’n swyddogol fis diwethaf gan y Cyngor i Merlin Cinemas.

Bydd ymgyrch recriwtio lwyddiannus ddiweddar yn golygu y bydd staff lleol o’r Rhyl, Prestatyn, Llanelwy a Dyserth yn barod i gwrdd a chroesawu cwsmeriaid.

Bydd Sinema’r Strand yn y Rhyl yn gweithredu ochr yn ochr â’i chwaer sinema ym Mhrestatyn, Sinema’r Scala, sydd eisoes yn rhan o grŵp Merlin Cinemas o sinemâu annibynnol.

Dywedodd y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd Cyngor Sir Ddinbych:  “Mae’n wych gweld y sinema’n ailagor o’r diwedd yn y Rhyl, diolch i waith caled Merlin Cinemas, gyda chefnogaeth ein swyddogion ein hunain i godi’r llen unwaith eto ar sgriniau’r adeilad.

“Mae hwn yn lleoliad mor bwysig i’r Rhyl, gyda hanes a thraddodiad cyfoethog a hir y dref gyda’r sinema, ac mae’n dilyn agoriad llwyddiannus Marchnad y Frenhines, sy’n atyniad arall i breswylwyr ac ymwelwyr fel ei gilydd ac yn rhan bwysig o barhau â gwaith adfywio yn ein tref glan y môr.

“Rydym yn falch iawn hefyd fod gan Merlin yr hyder a’r weledigaeth i fuddsoddi yn y Rhyl, sydd wedi rhoi gymaint o hwb i gyflogaeth leol. Rwy’n dymuno’n dda iawn i bawb sy’n gweithio yn y sinema yn eu rolau. Byddwn i’n annog preswylwyr ac ymwelwyr i’r Rhyl i ddod i fwynhau’r sgrin fawr o ddydd Gwener yn y Strand, yn ogystal â chefnogi busnesau gwych eraill yn y dref er mwyn sicrhau eu llwyddiant parhaus.”

Sefydlwyd Sinemâu Merlin 35 mlynedd yn ôl gydag un sgrin yn nhref Penzance yng Nghernyw ac mae bellach yn gweithredu dros 20 o sinemâu ledled y DU. Mae’r cwmni’n adnabyddus am adfer ac achub lleoliadau hanesyddol a modern fel ei gilydd - mae Merlin wedi ymrwymo i sicrhau bod ymweliad â’r sinema yn fforddiadwy, yn hygyrch, ac yn hudolus i gymunedau lleol.

Cadwch lygad ar wefan a chyfryngau cymdeithasol Merlin am y diweddaraf am agoriad y Strand merlincinemas.co.uk

Camwch yn ôl mewn Amser yn Nigwyddiad Nadoligaidd Nadolig trwy’r Oesoedd Nantclwyd y Dre

Unwaith eto eleni, bydd yr atyniad treftadaeth arbennig yn dod yn fyw gyda hud y Nadolig ym mis Rhagfyr, wrth i’r tŷ a’r gerddi hanesyddol barhau i gynnal ei ddigwyddiad ‘Nadolig trwy’r Oesoedd’ poblogaidd, ddydd Sadwrn 13 a dydd Sul 14 Rhagfyr.

Estynnir gwahoddiad i ymwelwyr ddarganfod hanes y Nadolig wrth iddynt ymlwybro drwy fwy na 500 mlynedd o hanes, gan archwilio sut y mae traddodiadau Nadoligaidd wedi esblygu o’r Canol Oesoedd i’r Ail Ryfel Byd, a hynny oll dan un to sydd wedi’i addurno’n hyfryd.

Bydd pob ystafell yn y tŷ hanesyddol nodedig hwn yn cael eu trawsnewid i gynrychioli cyfnod gwahanol, o wyrddni a dramâu gyda mudactorion Nadolig Canol Oesol i loddestau Jacobeaidd moethus, gwychder dathliadau Sioraidd a hud traddodiadau Fictoraidd sydd wedi siapio’r Nadolig sy’n gyfarwydd i ni heddiw. Bydd modd i ymwelwyr hefyd ddarganfod disgleirdeb y Nadolig Edwardaidd, gyda goleuadau trydan a chalendrau Adfent cynnar ac ysbryd gwydn “clytio a thrwsio” y dathliadau yn ystod cyfnod y Rhyfel.

Mae Nantclwyd y Dre’n dyddio'n ôl i 1435, ac mae’n un o dai tref ffrâm bren hynaf Cymru, sy’n cynnig cipolwg unigryw ar fywyd teuluol ar hyd y canrifoedd trwy lwybrau a gweithgareddau diddorol a rhyngweithiol, sydd wedi’u cynllunio i ddod â hanes yn fyw i ymwelwyr o bob oed.  

Mae ‘Nadolig trwy’r Oesoedd’ yn rhoi’r cyfle i ymwelwyr brofi’r adeilad ar ei fwyaf atmosfferig, gyda cherddoriaeth, straeon ac addurniadau go iawn, sy’n dod â phum canrif o ddathliadau’r Nadolig yn fyw.

Dywedodd Kate Thomson, Rheolwr Safle Nantclwyd y Dre:

“Nadolig trwy’r Oesoedd’ yw un o'n digwyddiadau blynyddol mwyaf poblogaidd ac mae'n ffordd wych i ymwelwyr ddarganfod sut y dechreuodd sawl traddodiad Nadoligaidd, yn ogystal â mwynhau’r tŷ ar adeg mor hyfryd o’r flwyddyn.

“Mae Nantclwyd y Dre bob amser wedi bod yn le i deuluoedd ac rydym yn gobeithio na fydd pethau’n wahanol y tymor hwn ac y bydd ymwelwyr yn treulio amser cofiadwy gyda’u ffrindiau a’u teuluoedd, gan archwilio hanes y Nadolig gyda’i gilydd.

“Eleni, rydym wedi bod yn hynod ffodus i dderbyn nawdd ar gyfer coeden Nadolig newydd, diolch i gwmni lleol B&W Builders and Decorators a fydd yn ganolbwynt i’r arddangosfa y flwyddyn hon ac am flynyddoedd i ddod”. 

Dywedodd y Cynghorydd Emrys Wynne, Aelod Arweiniol y Gymraeg, Diwylliant a Threftadaeth:

“Mae Nantclwyd y Dre yn ddarn unigryw o hanes Cymru ac mae’n cynnig cyfle i ymwelwyr archwilio mwy na 500 mlynedd o hanes o dan un to. Bydd y digwyddiadau ‘Nadolig trwy’r Oesoedd’ yn cynnig ffordd wahanol i deuluoedd brofi’r tŷ hanesyddol”.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â Gwasanaeth Treftadaeth Sir Ddinbych drwy anfon e-bost at treftadaeth@sirddinbych.gov.uk 

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn helpu pobl i ddechrau gyrfaoedd ym maes gofal cymdeithasol

Mae gyrfaoedd ym maes gofal cymdeithasol yn bwysig gan eu bod yn rhoi cymorth hanfodol i unigolion ac yn gwella ansawdd bywyd, yn ogystal â chyfrannu at les cyffredinol cymdeithas. Mae’r rolau hyn yn hollbwysig ar gyfer cefnogi’r rhai mwyaf agored i niwed, megis yr henoed, pobl anabl a phlant, gan helpu pobl i gynnal eu hannibyniaeth, eu hurddas a’u cysylltiadau cymdeithasol.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn gwneud y gyrfaoedd hyn yn fwy hygyrch i’r rhai sy’n ystyried llwybr i mewn i’r diwydiant.

Gofal cymdeithasol yw asgwrn cefn ein cymunedau, gan ddarparu cymorth hanfodol i’r rhai sydd ei angen fwyaf. I lawer sy’n ystyried gyrfa ym maes gofal cymdeithasol, gall y camau cyntaf ymddangos yn frawychus. Dyma lle mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn camu i mewn, gan weithio ar y cyd â gwasanaethau gofal a chymorth mewnol y Cyngor.

Mae’r tîm yn deall yr heriau y mae pobl yn eu hwynebu, boed hynny’n ymwneud ag aflwyddiant gwaith, cydbwyso cyfrifoldebau gofalu, neu fyw gyda chyflwr iechyd hirdymor neu anabledd. Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cynnig cymorth ymarferol a phersonol i helpu unigolion gymryd eu camau cyntaf i’r sector gofal cymdeithasol. O hyfforddiant a gweithdai i brofiadau gwaith ymarferol, maent yn galluogi pobl i feithrin hyder, ennill sgiliau, a dechrau gyrfa werth chweil sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol.

Mae taith Chwaer Anna Lydia yn dangos sut mae hyn yn gweithio. Mynachwraig genhadol o Wganda, daeth i’r DU ar nawdd ac roedd am roi rhywbeth yn ôl yn lleol. Gyda brwdfrydedd cryf dros gefnogi’r gymuned, gofal cymdeithasol a gwaith elusennol, roedd Chwaer Anna Lydia’n benderfynol o wneud gwahaniaeth. Gyda chefnogaeth mentoriaid yn Sir Ddinbych yn Gweithio, mynychodd weithdy gofal cymdeithasol a chwblhau’r cwrs tridiau ‘Cyflwyniad i Ofal’, gan feithrin yr hyder a’r sgiliau oedd eu hangen arni.

Chwaer Anna Lydia

Dechreuodd ei thaith gyda lleoliad gwaith taledig WorkStart yng Nghartref Gofal Dolwen, rhan o gyfleuster gofal preswyl y Cyngor, tra hefyd yn gwirfoddoli gyda’r Gwasanaeth Ymyl Gofal – prosiect sy’n helpu i leihau unigrwydd ac adeiladu cysylltiadau cymdeithasol drwy ymweliadau wyneb yn wyneb, cefnogaeth dros y ffôn a mynychu grwpiau cymdeithasol.

Mae ymrwymiad Chwaer Anna Lydia wedi cael ei gydnabod, ac mae bellach wedi cael cynnig rôl cyflenwi i barhau i wneud gwahaniaeth ar ôl, i’w lleoliad ddod i ben, a meddai:

“Mae fy swydd yn rhoi ystyr i'm cenhadaeth a'm pwrpas. Mae'r hyfforddiant rwyf wedi'i dderbyn drwy Sir Ddinbych yn Gweithio wedi bod o gymorth mawr. Adref, nid oes gennym system gofal sefydledig, felly rwyf wedi dysgu cymaint. Rwyf newydd orffen cwrs a oedd o gymorth mawr ac ar ôl ei gwblhau, fe’i gweithredais ar unwaith yn fy ngwaith.”

Dywedodd Fiona Thomas, Swyddog Lleoliadau ar gyfer y Cynllun WorkStart:

“Mae straeon fel un Chwaer Anna Lydia yn dangos pam mae dull Sir Ddinbych yn Gweithio yn llwyddo. Drwy gynnig hyfforddiant, mentora a phrofiad gwaith go iawn, maent yn helpu pobl i droi uchelgais yn gyfle, gan gryfhau’r sector gofal gyda phobl ymroddedig sydd eisiau gwneud gwahaniaeth.”

Ychwanegodd y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd y Cyngor ac Aelod Arweiniol dros Dwf Economaidd ac Ymdrin a Amddifadaeth:

“Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn parhau i newid bywydau drwy agor drysau i yrfaoedd ystyrlon ym maes gofal cymdeithasol. Mae straeon fel un Chwaer Anna Lydia yn ein hatgoffa pa mor bwerus y gall cymorth cywir fod pan fo rhywun yn barod i gymryd y cam cyntaf. Mae’r rhaglen nid yn unig yn grymuso unigolion, ond hefyd yn cryfhau ein cymunedau drwy helpu pobl ymroddedig i mewn i rolau lle gallant wneud gwir wahaniaeth.”

Trwy rannu adnoddau ac ymrwymiad i gynhwysiant, mae Sir Ddinbych yn Gweithio a Chyngor Sir Ddinbych yn cefnogi unigolion i sicrhau gyrfaoedd cynaliadwy tra hefyd yn cryfhau gwasanaethau lleol.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol drwy Raglen Cymunedau am Waith a Mwy Llywodraeth Cymru sy’n cefnogi’r rhai mwyaf dan anfantais yn y farchnad lafur i oresgyn y rhwystrau rhag cael gwaith.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol gan Lywodraeth y DU.

Cystadleuaeth dymhorol yn arddangos gwledd o grefftau cefn gwlad traddodiadol

Mae sgiliau rheoli cefn gwlad traddodiadol wedi cael eu harddangos unwaith eto mewn cystadleuaeth flynyddol.

Dychwelodd cystadleuaeth plygu gwrych Gwasanaeth Cefn Gwlad Sir Ddinbych eleni a gynhaliwyd ar fryniau Clwyd uwch ben Cilcain. 

Cymerodd deugain o gyfranogwyr, gan gynnwys gwirfoddolwyr, yr her o osod gwrychoedd ar dir gyda chaniatâd y perchennog, ychydig islaw llinell y bryn.

Yn ogystal â gwirfoddolwyr, roedd categori staff hefyd a oedd yn cynnwys cystadleuwyr o Cadwch Gymru'n Daclus, Gwasanaeth Cefn Gwlad Sir y Fflint, Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru, Gwirfoddolwyr Cadwraeth Cilgwri, Smithy Farm a Bodfari Environmental, yn ogystal â thimau o wahanol ardaloedd gwledig yn Sir Ddinbych, a gyda’i gilydd fe wnaethant blygu 140 metr o wrych.

Mae Gwasanaeth Cefn Gwlad Sir Ddinbych yn plygu gwrychoedd yn rheolaidd gyda chefnogaeth gwirfoddolwyr i’w helpu i ddysgu’r sgiliau ar draws y sir er mwyn cefnogi natur leol.

Maent yn cyflawni'r sgil draddodiadol hon i adfer y gwrychoedd trwy dorri rhywfaint o’r coesynnau a’u gosod ar ongl i annog aildyfiant a llenwi bylchau yn y gwrych.

Roedd y sgil rheoli cefn gwlad hon yn dechneg gyffredin a ddefnyddiwyd gan ffermwyr a thirfeddianwyr fel rhan o'u hymdrechion i reoli ffiniau'r gaeaf. Daeth dulliau mecanyddol o gynnal a chadw gwrychoedd yn fwy cyffredin, ond mae astudiaethau wedi dangos bellach bod y dull hŷn hwn yn llawer mwy effeithiol ar gyfer aildyfiant gwrychoedd sydd fawr ei angen.

Wrth i’r gwrychoedd ddod yn fwy ffres ac iau yn eu hymddangosiad, mae’r dechneg hefyd yn galluogi i waelod y gwrych i dewychu gan roi cynefin mwy dwys er mwyn i fioamrywiaeth ffynnu.

Mae'r canlyniadau wedi'u cynnwys isod a chyflwynodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant, a'r Cefnogwr Bioamrywiaeth y gwobrau.

Canlyniadau:

Categori Gwirfoddolwyr

1^af Peter Martin ac Ann Shaw

2^il Mal Edwarda  a Matt Jones

3^ydd Ed Howath a Huw

4^ydd Fiona a Mary, yn gydradd â Terry Parry a Roger Jones 

Categori Staff

1^af Rich Masson

2^il Phil Lewis

3^ydd Sasha Taylor  a Vitor Evora 

4^ydd Imogen Hammond a Saul Burton, yn gydradd â Geraint Hughes a Richard 

Meddai’r Uwch Geidwad, Jim Kilpatrick: “Roedd hwn yn lleoliad gwych a hoffwn ddiolch i bawb a helpodd i wneud y diwrnod yn un llwyddiannus. Mae’r digwyddiad yn dangos cryfder y gwasanaeth pan ddown ynghyd o bob ardal gyda phawb yn cyfrannu ac yn ei wneud yn brofiad mor gadarnhaol i'r gwirfoddolwyr hefyd.

“Mae’r canlyniad terfynol, diolch i ymdrechion pawb, yn edrych yn anhygoel a bydd o gymorth mawr i fioamrywiaeth yn y rhan hon o Fryniau Clwyd.”

Ychwanegodd y Cyng. Barry Mellor: “Mae’r sgiliau sy’n cael eu harddangos yn y digwyddiad blynyddol hwn yn wych ac wir yn helpu i gadw’r dull traddodiadol hwn o reoli tir yn fyw nawr ac ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.

“Mae gwrychoedd yn gynefinoedd hanfodol i’n bywyd gwyllt lleol, a da iawn bawb a weithiodd mor galed yn y gystadleuaeth i arddangos yr enghraifft arbennig hon o hen dechneg o’r gorffennol sy’n dod â buddion anferthol i’r tir a bioamrywiaeth.”

Cynllun datblygu staff a ariennir gan y Cyngor ar gyfer Gweithwyr Cymdeithasol uchelgeisiol yn dod â gwerth i'r gweithlu

Mae Chris, sy'n 35 oed, ar hyn o bryd yn gweithio yn Nhîm Atal Digartrefedd y cyngor ac yn cael ei ariannu gan y cyngor ar gwrs rhan-amser drwy'r Brifysgol Agored i ddod yn weithiwr cymdeithasol cwbl gymwys.

Chris

Mae Chris yn rhan o gynllun ‘Datblygu Eich Hun’ y cyngor ac yn astudio ochr yn ochr â’i rôl llawn amser, a bellach yn mynd i’w flwyddyn olaf.

Mae'r cynllun 'Datblygu Eich Hun' yn rhoi cyfle i staff presennol y cyngor hyfforddi ochr yn ochr â'u rôl bresennol i ddod yn weithwyr cymdeithasol cwbl gymwys.

Wrth siarad am y cyfle, dywedodd Chris:

“Rydw i wedi bod yn gweithio yn y Tîm Atal Digartrefedd ers y 5 mlynedd diwethaf, ac wedi bod yn gweithio o dan weithiwr cymdeithasol. Rydw i wir wedi gweld y byd yn wahanol wrth weithio yn y tîm hwn, mae wedi rhoi'r sgiliau i mi weithio gyda phobl a deall o ble maen nhw'n dod.

Gan weithio o dan weithiwr cymdeithasol, a gweld y gwaith maen nhw'n ei wneud, fe wnaeth i mi fod eisiau symud ymlaen a gwneud mwy i bobl, a'u helpu i rymuso eu hunain.”

Yn ôl yn 2022, trafododd Chris y cyfle gyda'i reolwr, ac ar ôl bod yn llwyddiannus mewn rownd o gyfweliadau, dechreuodd ei daith tuag at ddod yn Weithiwr Cymdeithasol. Roedd ei flwyddyn gyntaf yn cynnwys dau fodiwl ac yn para am ddwy flynedd.

Meddai Chris:

“Roeddwn i bob amser yn meddwl bod prifysgol allan o’m cyrraedd, ac rydw i wedi cael trafferth gyda hunanhyder yn y gorffennol. Ond pan ddaeth y cyfle, dangosodd fy rheolwr ffydd ynof, a’m hannog i wneud y cwrs. Mae’r tîm wedi bod yn wych.

Fe helpodd cymryd fy mlwyddyn gyntaf dros ddwy flynedd i mi ymgyfarwyddo, ac roedd yn golygu nad oedd gen i byth ddau aseiniad i’w gwneud ar yr un pryd.

Rhoddodd amser i mi anadlu a dod i arfer ag arddull ysgrifennu academaidd.

Gyda'r gofynion teuluol sydd gen i ar hyn o bryd, mae'r hyblygrwydd wedi helpu'n fawr.”

Ochr yn ochr â Chris, mae pedwar gweithiwr awdurdod lleol arall sy'n gweithio mewn gwahanol sectorau. Rhaid i bob ymgeisydd basio'r broses gyfweld cyn gallu dechrau ar eu blwyddyn gyntaf.

Dywedodd Chris:

“Roedd fy lleoliad cyntaf o fewn y tîm rwy'n gweithio ynddo ar hyn o bryd, a oedd yn ddefnyddiol iawn.

Roedd fy ail leoliad yn wych, roeddwn i yno am tua 90 diwrnod, a gallaf i ddim canmol digon amdano. Roedd y tîm y cefais fy rhoi gyda nhw yn rhagorol. Roeddwn i’n reit nerfus i fynd o fy lleoliad cyntaf, lle'r oeddwn i’n adnabod y tîm, i dîm arall.

Ond roedd Tîm Ardal De Sir Ddinbych, sef lle'r oedd fy ail leoliad, yn wych ac mor gefnogol. Roedd fy addysgwr ymarfer yn wych ac mor ymarferol. Doeddwn i byth yn poeni am fy mhortffolio, roedd y tîm yn rhoi cymaint o gymorth i mi.

Rhoddodd y cyngor un diwrnod astudio i mi yr wythnos yn ystod fy lleoliad, ac a bod yn deg â nhw, nid oedd yn rhaid iddyn nhw ei roi i mi, ac roedd hynny'n gymorth enfawr.

Roedd mor gyfleus, gan fod cymaint o waith i'w wneud. Roeddwn i mor ddiolchgar am y diwrnod astudio hwnnw, gan fy mod i wir yn meddwl y byddai wedi bod mor anodd mynd drwy'r flwyddyn ddiwethaf hebddo.”

Drwy wneud ei gwrs wrth barhau i weithio'n llawn amser, mae wedi caniatáu i Chris barhau i weithio drwy ei rôl arferol ac astudio ar yr un pryd, heb orfod poeni am ei gyllid.

Meddai Chris:

“Yn fy oedran i, a chyda’r teulu sydd gen i rŵan, does dim ffordd y byddwn i wedi gallu aberthu fy swydd i fynd i astudio yn y brifysgol. Mae Sir Ddinbych wedi gwneud popeth o fewn eu gallu i wneud yn siŵr nad oes rhaid i mi.”

Bydd Chris yn dechrau blwyddyn olaf ei gwrs yn fuan, a bydd yn graddio fis Hydref y flwyddyn nesaf.

Dywedodd Ann Lloyd, Pennaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion a Digartrefedd:

“Mae ein cynllun Datblygu Eich Hun yn helpu’r rhai yn ein gweithlu sydd â diddordeb mewn dod yn weithiwr cymdeithasol gyda llwybr realistig, cefnogol a llwyddiannus i wneud hynny.

Gan weithio ar draws y gwasanaeth gofal cymdeithasol Oedolion a Phlant, mae'r llwybr hwn wedi bod yn llwyddiannus ers nifer o flynyddoedd bellach. Mae'n helpu ein staff uchelgeisiol a gweithgar, fel Chris, i gynyddu eu sgiliau mewn ffordd fwy hyblyg nag a gynigir yn draddodiadol.

Hoffwn ddymuno’r gorau i Chris yn ei drydedd flwyddyn, a diolch iddo fo a’i gydweithwyr am y gwaith maen nhw wedi’i wneud hyd yn hyn.”

Lansio prosiect peilot solar ar gyfer bysiau mini’r Cyngor

Mae prosiect peilot wedi’i lansio i dreialu ffordd fwy gwyrdd o amddiffyn y ffordd mae cerbydau fflyd Sir Ddinbych yn rhedeg.  

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn treialu pecynnau solar ar dri o’i fysiau mini trydan i helpu i ymestyn oes y batri. 

Y cerbydau sy’n cymryd rhan yn y peilot yw dau gerbyd trydan cludo pobl sef y Toyota Proace Verso, yn lle cerbydau tebyg oedd yn defnyddio tanwydd ffosil oedd yn dod i ddiwedd eu hoes. Gwnaed hyn gyda chefnogaeth ariannol gan Wasanaeth Ynni Llywodraeth Cymru. 

Mae ganddynt ystod o hyd at 214 milltir a bydd yn gostwng costau cynnal a chadw a chostau teithio i’r fflyd yn y dyfodol. Defnyddir y bysiau mini fel cludiant i ysgolion lleol a chludiant gofal cymdeithasol. 

Ar hyn o bryd mae gan y Cyngor un o’r ffigyrau uchaf yng Nghymru ar gyfer y gyfran o gerbydau heb allyriadau (ZEVs) fel canran o’u fflyd, ar dros 20 y cant.

Mae staff cynnal a chadw wedi gosod y tri phecyn solar ar y cerbydau a bydd swyddogion yn monitro effaith y prosiect ar effeithlonrwydd y batris ategol. Mae Gwasanaeth Ynni Llywodraeth Cymru wedi rhoi cyllid ar gyfer y prosiect hwn.

Eglurodd Martin Griffiths, Swyddog Arweiniol Symudedd y Fflyd: “Rydym wedi cynnal y prosiect peilot hwn gyda’r cerbydau hyn gan mai nhw sydd yn y perygl mwyaf o redeg allan o fatri ategol gan eu bod yn cael eu defnyddio mor aml. Er enghraifft, y tu allan i’r tymor ysgol, ni fyddant mor debygol o gael eu defnyddio ac mae’n debyg y bydd pŵer y batri’n gostwng. 

“Bwriad y treial hwn yw gweld os gellir defnyddio ynni’r haul i roi ynni ychwanegol parhaus i’r batris ategol i ymestyn eu hoes fel eu bod wedi’u gwefru’n llawn pan fydd eu hangen. 

“Mae defnyddio solar hefyd yn cyd-fynd â’n dyhead parhaus o leihau ôl troed carbon ein gwasanaeth fflyd. 

Meddai’r Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Rydym yn gweithio’n galed iawn i leihau ôl troed carbon ein fflyd drwy gael cerbydau mwy gwyrdd yn lle ein cerbydau tanwydd ffosil diwedd oes pan fo hynny’n briodol ar gyfer anghenion y gwasanaeth.

“Mae ein gwasanaeth fflyd hefyd wedi ymrwymo i edrych ar ffyrdd arloesol megis y prosiect peilot hwn i ymdrechu i leihau ein hallyriadau carbon ymhellach.”

Gwobrau’n cael eu cyflwyno i ffotograffwyr natur ifanc

Cafodd ffotograffwyr ifanc gyflwyniad arbennig yn yr ysgol ar ôl ennill Cystadleuaeth Ffotograffiaeth Dolydd Blodau Gwyllt 2025 Cyngor Sir Ddinbych.

Gofynnwyd i ddisgyblion Sir Ddinbych fynd ati i dynnu ffotograff ar un o ddolydd blodau gwyllt y sir, dôl ysgol neu safle gwarchodfa natur gymunedol. Gallai fod yn llun o'r safle cyfan neu o ddarn bychan bach ohono, fel pryfyn neu flodyn – beth bynnag sy'n gwneud y llun gorau.

Yr enillwyr oedd Elis o Ysgol Esgob Morgan, a dynnodd lun o Gardwenynen Gyffredin ar ysgall yng Nghysgodfa, Dinbych, a Wynter ym Mlwyddyn 5 yn Ysgol Bryn Hedydd, a dynnodd lun yn dangos Cacynen Cynffonwen ar flodau melyn.

Cyflwynwyd gwobrau i’r ddau enillydd, sef llyfrau amgylcheddol i’w hysgolion a llun bach o’u ffotograff ar ganfas i’w ddangos adref neu yn yr ysgol. Cawsant eu cyflwyno gan Gadeirydd y Cyngor, y Cynghorydd Arwel Roberts a’r Cynghorydd Barry Mellor a’r Cynghorydd Peter Scott a fu’n ymweld â’r ysgolion i gwrdd â’r enillwyr.

Cyflwynwyd llyfr a cherdyn i Charlotte ym Mlwyddyn 5 yn Ysgol Bryn Hedydd hefyd am ei ffotograff yn y gystadleuaeth, ac i Osian yn Ysgol Esgob Morgan.

Camau gweithredu cyntaf y Cyngor ar ôl datgan argyfwng hinsawdd ac ecolegol yn 2019 oedd dechrau rheoli glaswelltiroedd i greu dolydd blodau gwyllt.  Nod y prosiect yw adfer ac ehangu’r cynefinoedd sydd ar gael yn y sir i bryfed peillio a bywyd gwyllt. Mae’r prosiect hefyd yn dod â llawer o fanteision neu ‘wasanaethau ecosystem’ i drigolion y sir, fel llai o lifogydd, gwell ansawdd aer, ac oeri’r aer.

Meddai’r Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Roedd yn fraint cwrdd â’r enillwyr, ac rydw i’n gwybod bod fy nghydweithwyr yn teimlo’r un fath. Mae eu hangerdd dros helpu natur leol a dysgu amdani yn hynod o ysbrydoledig. Hoffem longyfarch Elis a Wynter eto am eu delweddau hyfryd a diolch i’r holl ddisgyblion a gymerodd amser i roi cynnig ar y gystadleuaeth.”

Bydd Cyngor Sir Ddinbych yn cynnal y gystadleuaeth eto yn y gwanwyn/haf.

Gwahoddiad i landlordiaid Sir Ddinbych fynychu sioe deithiol yn Y Rhyl

(bwyty a bar 1891)

Bydd ‘Sioe Deithiol Landlordiaid’ Sir Ddinbych yn dychwelyd eleni gyda landlordiaid ledled y sir wedi’u gwahodd i fynychu.

Wedi'i anelu at landlordiaid sy'n berchen ar eiddo preswyl ac yn eu rhentu yn Sir Ddinbych, bydd y digwyddiad yn cael ei gynnal yn y bwyty a bar 1891 ar 10 Rhagfyr o 5pm-8pm.

Yn sioe deithiol eleni, bydd diweddariadau gan Gymdeithas Genedlaethol Landlordiaid Preswyl (CCLP), Rentu’n Ddoeth Cymru, Fy Nghartref Sir Ddinbych (Shelter Cymru) a Chyngor Sir Dinbych.

Mae hwn yn ddigwyddiad am ddim ac anogir landlordiaid o bob cwr o'r sir i fynychu.

Dywedodd y Cynghorydd Rhys Thomas, Aelod Arweiniol y Cabinet dros Dai a Chymunedau:

“Mae’n wych clywed bod y sioeau teithiol landlordiaid yn dychwelyd unwaith eto eleni. Bydd yn gyfle i’r cyngor roi’r wybodaeth ddiweddaraf i landlordiaid am eu cynlluniau ar gyfer tai yn y sir, yn ogystal â chlywed y wybodaeth ddiweddaraf gan rhanddeiliaid pwysig eraill.

“Ar ôl bod yno yn y gorffennol, rydw i wedi gweld sut mae’r digwyddiad hwn wedi creu lle diogel i landlordiaid leisio eu barn dra hefyd yn rhoi cyfle i landlordiaid rwydweithio gyda’i gilydd”.

Am fwy o wybodaeth am gynlluniau tai Cyngor Sir Dinbych ewch i'n gwefan.

Nodyn atgoffa am newidiadau i gasgliadau gwastraff dros y Nadolig

Mae preswylwyr Sir Ddinbych yn cael eu hatgoffa i fod yn ymwybodol o newidiadau dros dro i’w diwrnod casglu Gwastraff ac Ailgylchu yn ystod cyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd.

Dros y gwyliau, mae’r newidiadau dros dro canlynol wedi’u gwneud i gasgliadau gwastraff y cartref:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau, 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Bydd y newidiadau dros dro canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff masnachol dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd bydd y newidiadau dros dro canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff o’r ardd:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Yn ystod y cyfnod hwn, gall preswylwyr drefnu i ymweld â’n parciau gwastraff ac ailgylchu. Mae manylion am yr hyn a dderbynnir yn ein parciau gwastraff ac ailgylchu ar gael ar wefan y Cyngor.

Byddwn ni’n dychwelyd i’r drefn arferol o ran casgliadau ddydd Llun, 5 Ionawr 2026.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Caiff llawer o wastraff a deunydd ailgylchu eu creu dros gyfnod y Nadolig, a bydd ein timau gwastraff gwych wrth law i gasglu’r cyfan, boed hynny ar ddiwrnodau gwahanol neu’r diwrnodau arferol.

“Rhannwch y wybodaeth am y newidiadau dros dro ac ewch i dudalen Facebook y Cyngor lle mae llawer o wybodaeth ar gael am gasgliadau. Rydym ni eisiau diolch i’n preswylwyr am eu dealltwriaeth ynghylch y newidiadau hyn ac am eu cydweithrediad yn ystod cyfnod y Nadolig.”

Mae’r wybodaeth i gyd am gyfnod y  Nadolig a’r Flwyddyn Newydd ar wefan y Cyngor hefyd.

Gall preswylwyr wirio sut i ailgylchu eitemau ar ganllaw ailgylchu A i Y y Cyngor ar-lein.

Clodfori gwirfoddolwyr am feithrin natur mewn planhigfa goed

Mae criw o wirfoddolwyr yn Sir Ddinbych wedi eu cydnabod am eu brwdfrydedd a’u hangerdd dros gefnogi prosiect i roi bywyd yn ôl i fyd natur.

Mae heddiw’n nodi Diwrnod Rhyngwladol Gwirfoddolwyr, diwrnod i ddathlu a diolch i bobl o amgylch y byd sy’n rhoi eu hamser prin a’u hymdrechion i wasanaeth gwirfoddol.

Draw ym mhlanhigfa goed leol y Cyngor yn Llanelwy, mae gwirfoddolwyr wedi creu cymuned sydd wedi camu ymlaen i gefnogi gyda’u dwylo eu hunain sawl prosiect tyfu coed a blodau gwyllt.

Caiff Planhigfa Goed y Cyngor ei hariannu gan Lywodraeth Cymru drwy brosiect Cynllun Galluogi Adnoddau Naturiol a Llesiant Partneriaethau Natur Lleol Cymru a grant Lleoedd Lleol ar gyfer Natur.

Drwy eu diddordeb a’u hangerdd dros helpu natur a gan ddysgu sgiliau gan y tîm yn y blanhigfa goed, mae’r gwirfoddolwyr wedi helpu i ddod â bywyd newydd i’r Gerddinen.  Yn draddodiadol roedd ffrwythau o’r goeden hon hefyd yn cael eu gwneud yn ddiod feddwol tebyg i gwrw wedi’i eplesu, a chredir bod y ddiod wedi dylanwadu ar enwi llawer o dafarndai yn ‘Chequers’ ledled y DU.

Eleni maent hefyd wedi helpu tîm y blanhigfa goed i gynhyrchu dros 1,000 o goed ysgaw o ysgawen yn tyfu ar y safle drwy doriadau ac fe aethant ati i feithrin dros 1,800 o goed llwyfen lydanddail sydd nawr wedi eu tyfu o hadau a gasglwyd ym Mharc Gwledig Loggerheads y llynedd i helpu atgyfodiad y goeden yn Sir Ddinbych.

Dywedodd Sam Brown, Cynorthwyydd y Blanhigfa Goed:  “Rwyf wir yn edrych ymlaen at pan ddaw’r gwirfoddolwyr draw i’r safle. Mae’n wych i weithio gyda nhw, eu helpu i ddysgu sgiliau newydd gan fod eu hangerdd dros helpu natur yn anhygoel.

“Maent wedi creu cymuned fach hyfryd yma yn y blanhigfa goed ac maent wir wedi ein helpu ni i greu gwahaniaeth cadarnhaol ar gyfer ein natur leol drwy eu brwdfrydedd tra maent ar y safle gyda ni.”

Ychwanegodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant: “Rwyf wastad yn falch o weld yr angerdd a’r ymroddiad sydd gan ein gwirfoddolwyr yn y blanhigfa goed a’r modd maent yn rhoi eu hamser gan wenu sydd wedi creu cymuned hyfryd ar y safle. 

“Mae ein holl swyddogion sy’n gweithio ar y prosiect hwn wir yn gwerthfawrogi’r ymroddiad maent yn ei roi a’r gefnogaeth maent yn ei darparu ac maent yn mwynhau cwmni’r gwirfoddolwyr. Rwy’n gobeithio eu bod wedi mwynhau dysgu sgiliau newydd gyda’n tîm a’u bod yn parhau i fwynhau bod yn rhan o’r prosiect pwysig hwn ar gyfer natur leol yn Sir Ddinbych.

Os oes gennych ddiddordeb mewn gwirfoddoli neu os oes arnoch eisiau rhagor o wybodaeth, anfonwch e-bost i’r cyfeiriad hwn biodiversity@denbighshire.gov.uk

Gwasanaethau hyblyg wedi’u pweru gan drydan yn cludo trigolion lleol dros filoedd o filltiroedd

Mae trigolion Sir Ddinbych wedi gwneud sawl taith o amgylch y byd gan ddefnyddio dull cludiant mwy gwyrdd. 

Mae cerbydau cludiant wedi’u pweru gan drydan sy’n gweithredu o amgylch Rhuthun a Dinbych wedi cyrraedd carreg filltir bwysig y mis hwn. 

Lansiwyd gwasanaeth Fflecsi Rhuthun gan Drafnidiaeth Cymru a’r Cyngor yn 2022 gan ddechrau gyda bws mini 16-sedd di-allyriadau cyntaf y wlad a oedd yn rhedeg yn gyfan gwbl ar fatri, gyda chefnogaeth gan Wasanaeth Ynni Llywodraeth Cymru.

Mae’r gwasanaeth cludiant sy’n seiliedig ar alw’n galluogi teithwyr i archebu eu cludiant hyd at awr o flaen llaw trwy un ai lawrlwytho a defnyddio ap Fflecsi, ar wefan fflecsi.cymru neu trwy ffonio canolfan alwadau ddynodedig. Yna gall yr ap hysbysu’r cwsmer ynghylch unrhyw newidiadau yn yr amseroedd casglu.

Yn 2023, cafodd gwasanaeth fflecsi Dinbych ei ymestyn drwy waith gan Drafnidiaeth Cymru a Chyngor Sir Ddinbych.  Roedd y cerbyd a ddyrannwyd ar gyfer hyn yn gerbyd trydan cwbl hygyrch â phedair sedd.

Ers dechrau gweithredu, mae bws mini trydan Rhuthun wedi gwneud bron i 74,000 o filltiroedd mwy gwyrdd i gefnogi trigolion lleol â’u bywydau bob dydd.  Mae hynny’n oddeutu 88 taith o Ben Tir Cernyw i Benrhyn Cothnais.

Mae cerbyd trydan Dinbych hefyd wedi darparu oddeutu 52,000 milltir o gludiant mwy gwyrdd, sy’n gyfystyr ag oddeutu 610 o deithiau o Gaergybi dros y ffin i Gaer. 

Ynghyd â’r ddau gerbyd trydan hyn sy’n gweithredu mewn ardaloedd gwledig, mae cyfanswm milltiroedd mwy gwyrdd yn y trefi cyfagos yn gyfystyr â phum taith o amgylch y byd. 

Meddai’r Cyng. Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Mae ein fflyd wedi gweithio’n galed i leihau’r ddibyniaeth ar gerbydau tanwydd ffosil i helpu i leihau ein hallyriadau carbon ar draws y sir. 

“Nid yn unig mae’r cerbydau cludiant effeithiol hyn yn darparu llai o allyriadau ar y ffyrdd, maent wirioneddol wedi darparu cefnogaeth hyblyg i drigolion Rhuthun a Dinbych barhau â’u bywydau bob dydd o amgylch pob un o’r trefi a’r ardal gyfagos. 

“Mae’n wych gweld pobl yn defnyddio’r gwasanaethau hyn ac yn manteisio ar gludiant trydan, a byddwn yn annog unrhyw un sydd o bosibl yn ei chael hi’n anodd teithio o amgylch yr ardal i roi cynnig ar y gwasanaeth Fflecsi.”

Gallwch ddod o hyd i wybodaeth am wasanaeth Rhuthun yma:

https://trc.cymru/fflecsi/lleoliadau/rhuthun

Gallwch ddod o hyd i wybodaeth am wasanaeth Dinbych yma:

https://trc.cymru/fflecsi/lleoliadau/dinbych

Dyfarnu Gwobr Ysgol Teithio Llesol Aur i Ysgol Emmanuel

Yn ddiweddar, dyfarnwyd Gwobr Ysgol Teithio Llesol Aur i Ysgol Emmanuel yn y Rhyl, un o’r ychydig ysgolion yn y wlad gyfan i gyflawni hyn.

Cynhaliwyd digwyddiad arbennig yn ddiweddar yn yr ysgol i ddathlu’r cyflawniad.

Mae’r ysgol wedi haeddu’r Wobr Aur am eu gwaith i hyrwyddo teithio llesol yng nghymuned yr ysgol, yn ogystal â’i gwaith gyda Rhaglen Teithiau Llesol y Walk Wheel Cycle Trust i annog arferion teithio iachach, gwyrddach.

Dyfernir Gwobrau Ysgol Teithio Llesol Aur i ysgolion sy’n dangos ymrwymiad parhaus i hyrwyddo teithio llesol a chynaliadwy dros lawer o flynyddoedd, sydd wedi arwain at newidiadau sefydliadol, diwylliannol ac ymddygiadol sylweddol a pharhaus.

Rhoddwyd plac i’r ysgol i gydnabod eu cyflawniad, yn ogystal â beiciau fel rhan o’r wobr.

Dywedodd y Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Mae Ysgol Emmanuel wedi gweithio’n galed yn y gymuned i hyrwyddo teithio llesol, ac rwy’n falch iawn o weld bod y wobr hon wedi cael ei dyfarnu iddynt.

Mae llwyddo i fod yn un o’r ychydig ysgolion yn y wlad gyfan i gyflawni’r wobr Aur yn gyflawniad anferthol a dylent fod yn falch iawn o’u gwaith.”

Meddai Pennaeth Ysgol Emmanuel, Rona Archer:

“Rydym wedi gwirioni ein bod wedi cael y wobr hon, sy’n adlewyrchu’r holl waith caled a gweithgareddau gwahanol mae ein disgyblion, dan arweiniad ein hathrawes Cyngor Ysgol arweiniol, Mrs Edwards, wedi’i gwblhau.

Mae’r gwaith hwn hefyd wedi cyfrannu at ein gwaith Cwricwlwm, yn enwedig annog y plant i ddod yn unigolion iach a hyderus. Rydym yn ddiolchgar iawn i Deithiau Llesol am eu cefnogaeth ac am roi’r beiciau i ni, fydd yn caniatáu i’n disgyblion hynaf gymryd rhan mewn dosbarthiadau hyfedredd beicio yn y dyfodol os nad oes ganddynt feic eu hunain.”

Sir Ddinbych yn Gweithio yn hyrwyddo cynhwysiant

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn falch o gefnogi Diwrnod Rhyngwladol Pobl Anabl drwy hyrwyddo cynhwysiant a hygyrchedd.

Mae’r gwasanaeth yn darparu cymorth wedi’i deilwra ar gyfer trigolion ag anableddau, gan eu helpu i feithrin hyder, ennill sgiliau, a chael mynediad at gyfleoedd sy’n addas i’w hanghenion. Trwy fentora, gwirfoddoli a hyfforddiant ymarferol, mae’r gwasanaeth yn grymuso pobl i gyflawni eu nodau gyrfa.

Un enghraifft yw Dru, cyfranogwr a rannodd ei phrofiadau o fyw ag awtistiaeth ac anabledd gweledol. Trwy Sir Ddinbych yn Gweithio, llwyddodd i sicrhau ei rôl freuddwydiol ym maes weldio gyda Kwikweld. Rhoddodd y cyfle hwn hwb i'w hyder a'u galluogi i weithio mewn ffordd sy'n addas i'w hanghenion.

“Roeddwn i wedi cael fy niystyru fel risg yn y gweithle,” meddai Dru. “Pan gysylltais i â Sir Ddinbych yn Gweithio, fe wnaethon nhw fy helpu i fynd o gwmpas hynny. Mae [fy swydd] yn rhan o’m trefn nawr … mae’n golygu popeth.”

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio wedi ymrwymo i wneud cynhwysiant yn ganolog i bopeth y mae’n ei gynnig. Trwy Gynllun Cyfweliad Gwarantedig Hyderus o ran Anabledd y Cyngor, mae ymgeiswyr ag anableddau, a’r rhai sydd â chyflyrau iechyd hirdymor sy’n cwrdd â’r meini prawf hanfodol, yn cael cyfweliad yn awtomatig. Mae’r gwasanaeth hefyd yn cydweithio â Hybwyr Cyflogaeth Pobl Anabl Llywodraeth Cymru i gryfhau eu strategaeth.

Dywedodd y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd y Cyngor ac Aelod Arweiniol ar gyfer Twf Economaidd a Thaclo Tlodi:

“Mae cynhwysiant wrth wraidd ein dull ni. Trwy bartneru â Hybwyr Cyflogaeth Pobl Anabl Llywodraeth Cymru ac ymgorffori’r Cynllun Cyfweliad Gwarantedig Hyderus o ran Anabledd, rydym yn sicrhau bod recriwtio nid yn unig yn cydymffurfio ond yn wirioneddol gynhwysol. Ein nod yw creu cyfleoedd lle gall pawb gyfrannu eu sgiliau a’u doniau.”

Dywedodd Gareth Foulkes, Hyrwyddwr Anabledd Llywodraeth Cymru:

“Mae cyflogwyr yn aml yn wynebu heriau wrth ganfod staff medrus, ac mae gan bobl anabl gyfoeth o dalent i’w gynnig. Mae llawer yn dyheu am weithio a chyfrannu i’r gymdeithas fel unrhyw un arall, ac mae cynhwysiant yn gyfrifoldeb a rennir gennym ni i gyd. Rwy’n falch iawn o gydweithio â Sir Ddinbych yn Gweithio ar y mater pwysig hwn ac o helpu i greu mwy o gyfleoedd i bobl anabl. Gadewch i ni fynd ati!”

Mae’r diwrnod rhyngwladol yn atgyfnerthu mai ymrwymiad parhaus yw cynhwysiant. Nod y gwasanaeth yw adeiladu cymuned lle mae pawb yn gallu cael mynediad at y cymorth sydd ei angen arnynt a chyfrannu at y gweithlu ar gyflymder sy’n addas iddyn nhw. Mae'r gwaith hwn hefyd yn rhan o'r fenter ‘Trailblazer’, sy'n canolbwyntio ar ddulliau arloesol i gael gwared ar rwystrau i gyflogaeth a hyrwyddo cynhwysiant i bawb.

Am ragor o wybodaeth am wasanaethau cynhwysol neu gyfleoedd cyflogaeth, gall trigolion ffonio 01745 331438 / 07342 070635 neu ymweld â gwefan Sir Ddinbych yn Gweithio: www.sirddinbych.gov.uk/sir-ddinbych-yn-gweithio.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol trwy Raglen Cymunedau am Waith Plus Llywodraeth Cymru, sy’n cefnogi’r rhai sydd fwyaf difreintiedig yn y farchnad lafur i oresgyn yr rhwystrau sy’n eu hatal rhag cael gwaith.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol gan Lywodraeth y DU.

Rhywogaethau coed prin y DU yn cael bywyd newydd yn Sir Ddinbych

Mae coeden sy’n brin yn y DU wedi cael bywyd newydd yn Sir Ddinbych o ganlyniad i’n prosiect pedair blynedd o hyd i helpu i ddiogelu’r rhywogaethau.

Mae Tîm Bioamrywiaeth y Cyngor wedi cadarnhau drwy brofion geneteg eu bod wedi llwyddo i dyfu coed yr Aethnen Ddu o hadau.

Fe wnaed gwaith ym Mhlanhigfa Goed y Cyngor ger Llanelwy sydd wedi ei ariannu gan Lywodraeth Cymru, drwy brosiect Galluogi Adnoddau Naturiol a Lles Partneriaethau Natur Lleol Cymru a grant Lleoedd Lleol ar gyfer Natur.

Fe ddefnyddir ymagwedd tarddiad lleol i ddarparu hadau i’w tyfu yn Llanelwy hyd nes bod y coed yn barod i gael eu plannu ar dir lleol. Roedd y gwaith a wnaed yn cynnwys cymysgedd o gadw a hybu rhywogaethau coed craidd fel y dderwen tra hefyd rhoi cefnogaeth i gadw coed mwy prin fel y gerddinen a nawr, gyda chanlyniadau cyffrous - yr Aethnen Ddu.

Mae’r Aethnen Ddu, er yn brin iawn yn Sir Ddinbych, yn frodorol i ecoleg glannau afonydd a gorlifdiroedd y sir.  Gellir eu gweld wedi eu gwasgaru ar hyd Dyffryn Clwyd, a gellir eu hadnabod o’u rhisgl tywyll llawn holltau, boncyffion sy’n gwyro a changhennau sy’n troi tuag i lawr.

Mae coed aeddfed yn tyfu i 30 medr a gallant fyw am 200 mlynedd. Maent yn ddeuoecaidd sy’n golygu fod yna goed gwrywaidd a benywaidd ar wahân.

Credir fod yr Aethnen Ddu wedi lleihau o ran nifer o ganlyniad i golli cynefin yn sgil draenio a sianelu glannau afonydd, tynnu coed benywaidd a’u hadau gwlanog “diolwg” a gostyngiad yn y galw am eu coed gan fod aethnenni hybrid sy’n tyfu’n gynt wedi eu cyflwyno.  Ganrifoedd yn ôl roedd pren yr Aethnen Ddu yn cael ei ddefnyddio mewn adeiladau a chynnyrch amrywiol (mae pren yr aethnen yn gallu gwrthsefyll gwres ac yn cael ei ddefnyddio ar gyfer blociau brêc wagenni) hyd nes y trodd y diwydiant adeiladu at goed anfrodorol a lleihaodd y diddordeb yn yr aethnen ddu.

Fe weithiodd y Tîm Bioamrywiaeth i beillio o’r coed gwrywaidd oedd wedi goroesi mewn un lleoliad yn Sir Ddinbych gyda choeden fenywaidd mewn rhan arall o’r sir a choeden wrywaidd arall hefyd ar draws y ffin yng Nghonwy.

Eglurodd Liam Blazey, Uwch Swyddog Bioamrywiaeth: “Mae’r prosiect wedi bod ar y gweill ers pedair blynedd, o ymchwilio i leoliad coed Aethnen Ddu addas i’r broses mae’r tîm wedi ei rhoi mewn grym yn y blanhigfa goed i dyfu mwy o’r coed prin.”

“Rydym yn hynod gyffrous ein bod wedi tyfu’r aethnen ddu sy’n gwbl frodorol o had ac yn bwysicach fyth mae’r fethodoleg a ddefnyddiwyd gennym i wneud hyn wedi gweithio fel yr oeddem yn ei obeithio.

“Roedd y fethodoleg yn gweithio drwy gynnal peillio a reolwyd rhwng coed gwrywaidd a choed benywaidd dethol. Mae hyn wedi cynhyrchu Aethnen Ddu frodorol hyfyw ac mae hynny’n newyddion da iawn i ni ac i’r rhywogaethau.”

Eglurodd Liam fod y canlyniadau wedi eu hanfon at Labordy Geneteg Coedwigoedd Forest Research a gynhaliodd brawf olion bysedd DNA i benderfynu a oedd y gwaith yn llwyddiannus. Daeth y canlyniadau yn ôl yn gadarnhaol i’r holl goed a oedd wedi eu dewis ar hap, gyda’r canlyniadau’n dangos y cyfraniad geneteg priodol gan y fam a’r tad a ddisgwyliwyd. 

Dywedodd: “Mae mwyafrif lledaeniad yr aethnen ddu mewn hanes diweddar wedi bod trwy gymryd toriadau o lystyfiant, gan olygu yr un unigolyn ac felly caiff yr eneteg ei chopïo sawl tro.

“Mae’r ffaith ein bod wedi tyfu’r Aethnen Ddu o had yn hyfryd gan ei fod yn cyflwyno cyfuniadau geneteg newydd ac felly mwy o wytnwch i genhedlaeth nesaf yr Aethnen Ddu.”

Cam nesaf Tîm Bioamrywiaeth y Cyngor yn y gwaith parhaus i amddiffyn yr Aethnen Ddu fydd i gydweithio gyda grwpiau eraill sydd â diddordeb yn y goeden brin ac eiconig hon.

Ychwanegodd Liam: “Allwn ni ddim parhau i fynd yn ôl at yr un goeden fenywaidd gan y gallai arwain at broblemau geneteg yn y pen draw, gan y byddai’r holl eginblanhigion yn frodyr neu’n chwiorydd gyda’r un fam. Yn y dyfodol rydym yn gobeithio cychwyn sgyrsiau gyda grwpiau lleol eraill sy’n gwybod am goed Aethnen Ddu benywaidd eraill, rhannu ein methodoleg a symud ymlaen o hynny a lledaenu’r genynnau sydd gennym ni yma yn y coed brodorol rydym wedi eu tyfu.”

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Rydym yn falch iawn o’n tîm Bioamrywiaeth am roi bywyd newydd i’r prosiect hwn i hybu rhywogaethau’r Aethnen Ddu yn y sir. Mae’n brin ar hyd a lled y DU a bydd ymdrechion gwych y tîm yn rhoi cyfle i’r goeden ffynnu unwaith eto yn Sir Ddinbych.”

Cynllun parcio 'am ddim ar ôl tri' y Cyngor yn dychwelyd dros Nadolig

Bydd menter ‘Am ddim ar ôl tri’ Cyngor Sir Ddinbych yn dychwelyd eto eleni. 

Rhwng 24 Tachwedd a 31 Rhagfyr, fe fydd meysydd parcio’r Cyngor yng nghanol y dref ar draws Sir Ddinbych am ddim ar ôl 3pm, i annog mwy o bobl i ddefnyddio eu stryd fawr leol i siopa yn ystod y cyfnod sy’n arwain at y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd.

Bydd y fenter ‘Am Ddim Ar Ôl Tri’ ar gael yn y meysydd parcio canlynol:

Corwen: Lôn Las

Dinbych: Lôn Ffynnon Barcer, Lôn Crown, Ward y Ffatri, Lôn y Post, a Stryd y Dyffryn. 

Llangollen: Stryd y Dwyrain, Stryd y Neuadd, Heol y Farchnad, Heol y Felin

Prestatyn: Rhodfa Rhedyn, Rhodfa’r Brenin, Stryd Fawr Isaf, Ffordd Llys Nant, yr Orsaf Reilffordd.

Rhuddlan: Stryd y Senedd.

Y Rhyl: Llyfrgell (mannau anabl yn unig), Ffordd Morley, Heol y Frenhines, yr Orsaf Reilffordd, Neuadd y Dref, Tŵr Awyr, Gorllewin Stryd Cinmel.

Rhuthun: Crispin Yard, Lôn Dogfael; Stryd y Farchnad, Heol y Parc, Stryd y Rhos, Sgwâr Sant Pedr, Troed y Rhiw

Llanelwy: Lawnt Fowlio.

Mae Cyngor Sir Ddinbych hefyd wedi clustnodi pump diwrnod o barcio am ddim y flwyddyn i Gynghorau Dinas a Thref.  Mae manylion y dyddiadau sy’n weddill ar gyfer pob Cyngor Dinas a Thref i’w gweld isod:

Corwen: 03/11, 12/12, 13/12, 20/12.

Dinbych:30/11.

Llangollen: 29/11, 20/12, 21/12.

Prestatyn:21/11, 22/11, 24/12.

Rhuddlan: 08/11, 09/11, 07/12, 13/12.

Y Rhyl:20/12, 21/12, 22/12, 23/12, 24/12.

Llanelwy:09/11, 28/11, 25/12, 26/12, 31/12.

Rhuthun: Dyddiadau i’w cadarnhau.

Bydd y meysydd parcio sydd wedi’u rhestru o dan fenter ‘Am ddim ar ôl tri’ hefyd yn cael eu cynnwys yn y diwrnodau parcio am ddim. 

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  

“Mae menter ‘Am ddim ar ôl tri’ wedi bod yn boblogaidd yn y blynyddoedd diwethaf gan ei fod yn gynllun gwych sydd yn galluogi preswylwyr i gefnogi eu cymunedau lleol.

“Gobeithiwn y bydd pawb yn cefnogi eu stryd fawr a’u busnesau lleol, yn arbennig yn y cyfnod yn arwain at y Nadolig, ac yn cymryd mantais o’r cynllun gan ddefnyddio meysydd parcio canol trefi’r sir yn rhad ac am ddim.”

Dyddiadau Casglu Gwastraff dros y Nadolig

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn cynghori trigolion i fod yn ymwybodol o newidiadau dros dro i ddyddiau casglu gwastraff ac ailgylchu dros wyliau’r Nadolig.

Dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd, bydd y newidiadau canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff y cartref. Mae rhai dyddiau casglu wedi newid, sef:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau, 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Casgliadau gwastraff ac ailgylchu masnachol

Bydd y newidiadau canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau, 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Casgliadau Gwastraff o’r Ardd

Dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd bydd y newidiadau canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff o’r ardd:

• Dydd Llun 22 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Sadwrn 20 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Llun 22 Rhagfyr 2025.
• Dydd Mercher 24 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mawrth 23 Rhagfyr 2025.
• Dydd Iau 25 Rhagfyr 2025 - i’w casglu ddydd Mercher 24 Rhagfyr 2025.
• Dydd Gwener 26 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Llun 29 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mawrth 30 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Mercher 31 Rhagfyr 2025 - dim newid (diwrnod casglu arferol).
• Dydd Iau, 1 Ionawr 2026 - i’w casglu ddydd Sadwrn 3 Ionawr 2026.
• Dydd Gwener 2 Ionawr 2026 - dim newid (diwrnod casglu arferol).

Yn ystod y cyfnod hwn, gall trigolion drefnu i ymweld â’n parciau gwastraff ac ailgylchu. Mae manylion am yr hyn a dderbynnir yn ein parciau gwastraff ac ailgylchu ar gael ar y wefan. 

Byddwn ni’n dychwelyd i’r drefn arferol o ran casgliadau ddydd Llun, 5 Ionawr 2026.

Dywedodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant:  “Gall cyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd olygu llawer o wastraff ac ailgylchu gan ei fod yn gyfnod o ddathlu i bawb.  O bapur lapio i boteli, mae llawer o eitemau ychwanegol y mae ein timau gwastraff ardderchog yn eu casglu dros gyfnod y Nadolig. Rydym ni eisiau diolch i’n trigolion am eu dealltwriaeth ynghylch y newidiadau hyn ac am eu cydweithrediad yn ystod cyfnod y Nadolig.”

Mae’r wybodaeth i gyd am gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd ar wefan y Cyngor.

Gall trigolion wirio sut i ailgylchu eitemau ar ganllaw ailgylchu A i Y y Cyngor ar-lein.

Cyngor i breswylwyr - beth i’w wneud cyn, yn ystod ac ar ôl llifogydd

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn atgoffa preswylwyr i fod yn wyliadwrus a chymryd camau ymarferol i amddiffyn eu hunain, eu cartrefi a’u cymunedau os bydd llifogydd yn ystod y gaeaf. 

Mae Llais y Sir wedi paratoi cyngor i gynorthwyo preswylwyr i fod ar y droed flaen yn erbyn effaith unrhyw lifogydd ar draws Sir Ddinbych. 

Wrth i fwy o stormydd daro’r sir, gall llifogydd ddigwydd yn gyflym a heb fawr o rybudd.  Mae bod yn barod cyn, yn ystod ac ar ôl llifogydd yn gallu gwneud gwahaniaeth mawr i ddiogelwch ac adferiad ar ôl llifogydd. 

Er mwyn paratoi ar gyfer y posibilrwydd o lifogydd gallwch: 

• Wirio eich risg llifogydd: Edrychwch ar fapiau risg llifogydd hirdymor Cyfoeth Naturiol Cymru i weld os yw eich eiddo mewn ardal risg llifogydd.
• Cofrestru i dderbyn rhybudd: Os ydych chi mewn perygl, cofrestrwch i dderbyn rhybuddion llifogydd awtomatig i dderbyn rhybudd cyn gynted â phosibl.
• Adolygu eich yswiriant:  Sicrhewch fod eich yswiriant tŷ ac yswiriant cynnwys yn cynnwys yswiriant llifogydd.  Mae menter y Llywodraeth ac yswirwyr Flood Re yn gallu cynorthwyo i sicrhau bod yswiriant llifogydd yn fwy fforddiadwy.
• Creu cynllun llifogydd personol:  Dylech gynnwys manylion cyswllt allweddol, gwybodaeth yswiriant, a rhestr wirio o gamau brys.  Dylid ei storio’n ddiogel mewn ffolder sy’n dal dŵr.
• Paratoi pecyn llifogydd:  Dylech gynnwys dillad cynnes sy’n dal dŵr, meddyginiaeth, tortsh, dogfennau pwysig, a chyflenwadau hanfodol rhag ofn bod rhaid i chi adael.
• Ystyried cynnyrch amddiffyn:  Prynu bagiau tywod neu fyrddau llifogydd i rwystro drysau a brics aer.

Os oes llifogydd yn dilyn tywydd garw a bod ffordd sydd wedi’i effeithio gan lifogydd neu ffos wedi’i rhwystro yn eich ardal, rhowch wybod i’r Cyngor a byddwn yn cymryd camau priodol i reoli’r broblem. 

Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn gyfrifol am faterion sy’n ymwneud ag arfordiroedd a phrif afonydd.  Mae Dŵr Cymru’n gyfrifol am garthffosydd.  Mae Cyngor Sir Ddinbych yn gyfrifol am ddŵr wyneb a chyrsiau dŵr bychain.

Ar gyfer materion sy’n effeithio ar y prif afonydd, cysylltwch â Chyfoeth Naturiol Cymru ar 0300 065 3000. Gweler y ddolen hon i weld manylion y prif afonydd.

Ar gyfer llifogydd sy’n effeithio ar garthffosydd,  gan gynnwys carthffosydd dŵr budr a dŵr wyneb cyfunol, cysylltwch â Dŵr Cymru ar 0800 085 3968 neu ar gyfer llifogydd mewn eiddo neu ar briffordd, cysylltwch â Chyngor Sir Ddinbych ar 01824 706000.

Mae modd cysylltu â Floodline ar 0345 988 1188 i rannu pryderon am lifogydd yn eich ardal. 

Os ydych yn byw mewn ardal â pherygl o lifogydd ac yn teimlo yr hoffech gadw ambell fag tywod yn eich cartref fel rhagofal i’w ddefnyddio os bydd llifogydd, gallwch brynu bagiau tywod o siopau nwyddau neu siopau DIY.  Mae systemau unigryw eraill ar gael i amddiffyn drysau a brics aer. Nid yw’r Cyngor yn darparu bagiau tywod i eiddo unigol pan fydd llifogydd.  Yn hytrach, rydym yn defnyddio bagiau tywod yn bennaf i amddiffyn grwpiau o breswylwyr, er enghraifft trwy ddargyfeirio llif y dŵr, a’i gyfeirio tuag at gwteri a thyllau archwilio.  Mae hyn yn ein galluogi i amddiffyn strydoedd cyfan, lle y byddai rhoi bagiau tywod i aelwydydd unigol ar stryd yn ddefnydd llai effeithiol o adnoddau.

Gall cymunedau gydweithio i gynorthwyo preswylwyr lleol i fod yn fwy gwydn i lifogydd. Sefydlwyd Grŵp Cymunedol ‘Dyserth Flood Support’ ar ôl llifogydd hanesyddol ar Ffordd y Rhaeadr.  Darparodd y Cyngor rwystrau llifogydd drwy gymorth grant Llywodraeth Cymru, gyda’r meini prawf yn nodi y gellir eu darparu i grŵp cymunedol yn unig.  Darparodd Cyngor Sir Ddinbych rwystrau ychwanegol yn 2025.

Mae cyngor ar gael i sefydlu grŵp gweithredu ar lifogydd cymunedol lleol gan Y Fforwm Llifogydd Cenedlaethol neu mae modd cysylltu â Paul Owen ar 01824 706872 / paul.owen@denbighshire.gov.uk.

Pan fydd llifogydd peidiwch â cheisio gyrru na cherdded trwy’r dŵr.  Gall chwe modfedd o ddŵr sy'n llifo'n gyflym eich taflu oddi ar eich traed, a bydd dwy droedfedd o ddŵr yn gwneud i’ch car arnofio. Mae nifer o bethau ymarferol y gallwch eu gwneud i helpu i rwystro difrod i'ch cartref, gan gynnwys:

• Diffodd eich cyflenwadau nwy, trydan a dŵr
• Plygio sinciau a rhoi pethau trwm arnynt i’w cadw i fewn; plygio pibelli dŵr gyda thywelion neu gadachau, a datgysylltu unrhyw offer sy’n defnyddio dŵr, fel eich peiriant golchi dillad.  Mi fydd y camau hyn yn helpu i rwystro dŵr rhag dod i fewn i’r eiddo.
• Ceisiwch osgoi dod i gyswllt â’r llifogydd lle bo modd, gan ei bod yn bosib’ y bydd wedi'i halogi
• Peidiwch â gadael eich cartref na mynd i mewn i’r dŵr oni bai bod aelod o’r gwasanaethau brys yn dweud wrthych am wneud hynny

Meddai’r Cynghorydd Barry Mellor, yr Aelod Cabinet Arweiniol ar gyfer Priffyrdd a’r Amgylchedd:  “Byddwn yn gweithio’n agos iawn gyda’n hasiantaethau partner bob tro er mwyn gwneud popeth y gallwn i leihau effaith unrhyw ddigwyddiadau llifogydd sy’n digwydd ar draws y sir.  Rydym eisiau sicrhau bod ein preswylwyr yn aros yn ddiogel a byddwn yn gofyn iddynt ddilyn y cyngor pwysig hwn i baratoi ar gyfer llifogydd posibl, ac os bydd llifogydd yn eich ardal dilynwch unrhyw wybodaeth sy’n cael ei rhannu gennym ni, Cyfoeth Naturiol Cymru, neu’r gwasanaethau brys a gofynnwn i bobl gadw golwg ar y rhagolygon tywydd, y cyfryngau, a’r cyfryngau cymdeithasol i dderbyn y cyngor a’r wybodaeth ddiweddaraf.”

Mae modd ein dilyn ar Facebook i dderbyn y wybodaeth ddiweddaraf pan fydd llifogydd. 

I gael rhagor o wybodaeth ewch i’n tudalen we cyngor llifogydd. 

Damwain yn newid llwybr gyrfa

Matt Jones 

Mae damwain a newidiodd fywyd dyn o Ruthun wedi’i arwain at lwybr gyrfa newydd, gan ei helpu i ddysgu sut i wella defnydd ynni, lleihau costau a chefnogi’r amgylchedd.

Dechreuodd Matt Jones, Swyddog Prosiect Lleihau Carbon, ei yrfa fel saer tan i un diwrnod tyngedfennol ei wthio ar lwybr gwahanol sydd, erbyn hyn, yn dod â budd i breswylwyr Sir Ddinbych.

Mae Llais y Sir wedi bod yn siarad efo Matt i weld sut bu iddo ddringo’r ysgol yrfa at ei swydd bresennol.

Aeth Matt, beiciwr mynydd o fri, o Ysgol Brynhyfryd i Goleg Llandrillo yn y Rhyl ac yna i’r coleg yn Llandrillo-yn-Rhos i wneud cwrs sylfaen mewn crefft adeiladu, gan gyfuno sawl sgil ymarferol.

Eglurodd: “Oedden ni’n gwneud ychydig bach o blymio, gwaith trydanol, gwaith saer a phlastro. Yna, mi es i yn fy mlaen i ddewis gwaith saer a dechrau gweithio… ond yna mi dorrais fy mhigwrn. A dyna pryd newidiodd bopeth.

“Roeddwn i allan ar fy meic, yn mynd dros naid a daeth fy nhroed oddi ar y pedal, fe laniais droed yn gyntaf cyn y beic a thorri fy mhigwrn…

“Mi es yn ôl i orffen y cwrs, cael prentisiaeth a chael swydd efo’r un cwmni. Ond oherwydd y trafferthion ges i gyda fy mhigwrn mi ges i osteoarthritis a bu’n rhaid i mi gael llawdriniaethau, a gorfod gadael fy ngwaith saer a gwaith safle yn 2015. Fe newidiodd fy mywyd.

“Oherwydd fy mod i wedi torri fy mhigwrn hanner ffordd drwy’r flwyddyn, mi es i’n ôl a gorffen y flwyddyn a derbyn gwobr cyflawniad arbennig gan y coleg.”

Bu Matt yn gweithio ar brosiectau gwaith saer ar safleoedd treftadaeth, yn cynnwys Castell Conwy, Castell Biwmares a Chastell Dinbych.

“Roeddwn i’n gwneud llawer o bethau diddorol, ac yn mwynhau. Ond oherwydd bod y gwaith toi yn golygu defnyddio sgaffaldiau ac ysgolion, doeddwn i ddim yn gallu cario ‘mlaen i weithio oherwydd fy mhigwrn.

“Ar ôl hynny mi ges i fwy o lawdriniaethau; cefais y llawdriniaeth olaf, cymalglymu’r pigwrn, bron i ddeng mlynedd yn ôl rŵan.”

Ar ôl hynny, gwelodd Matt swydd ran-amser yn cael ei hysbysebu gan gartref preswyl Cysgod y Gaer Cyngor Sir Ddinbych a phenderfynodd fynd amdani.

“Swydd tasgmon/garddwr oedd hi, un rhan-amser, a oedd yn gyfle perffaith i mi fynd yn ôl i weithio’n ara’ deg gan nad oeddwn i’n gwybod sut fyddai fy mhigwrn. Ar ôl ychydig o flynyddoedd mi ges i ail swydd fel glanhawr yn Neuadd y Sir.”

Aeth Matt yn ei flaen i swydd arall gyda thîm cyfleusterau Neuadd y Sir, cyn gweld swydd Swyddog Ynni ac ennill HNC gyda chefnogaeth y Cyngor yng Ngholeg Cambria, Wrecsam.

Mae Tîm Ynni Sir Ddinbych wedi rheoli prosiectau ar draws adeiladau'r Cyngor i wella effeithlonrwydd ynni, lleihau allyriadau a lleihau costau defnyddio dros y tymor hwy.

Mae’r gwaith parhaus hwn yn rhan o ymgyrch y Cyngor i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd a natur a gafodd ei ddatgan yn 2019 a lleihau ei ôl-troed carbon ei hun.

Ychwanegodd Matt: “Yna gwelais gyfle arall, i fod yn Swyddog Prosiect Lleihau Carbon a chwblhau prentisiaeth gradd ynni carbon isel. A dyna lle dw i rŵan. Felly mae sawl cam wedi bod i’m gyrfa. Rydw i wedi cael llawer o gefnogaeth yma yn Sir Ddinbych i ddringo'r ysgol yrfa, fe ariannon nhw’r HNC i’m helpu i ddatblygu ac fe gafodd y brentisiaeth ym Mhrifysgol Wrecsam ei hariannu gan Lywodraeth Cymru.”

Mae ei rôl yn un ‘llwybr graddfa uwch’ sy’n galluogi pobl i neidio ar ysgol yrfa a fyddai fel arall ar gyfer pobl sydd wedi’u cymhwyso’n barod. O ran gyrfa mae rôl Matt wedi’i dylunio i oresgyn rhwystrau a hwyluso datblygiad gyrfaol. Yn y Tîm Ynni mae rôl y Swyddog Ynni hefyd wedi dod yn un llwybr graddfa uwch.

“Mae’r radd dw i’n ei gwneud rŵan, a dw i newydd ddechrau’r ail flwyddyn, yn radd mewn Effeithlonrwydd Ynni Carbon Isel a Chynaliadwyedd, ac felly mae’n cyd-fynd yn berffaith efo’r hyn dw i’n ei wneud yn y rôl yma a’r prosiectau dw i’n gweithio arnyn nhw.”

Gan weithio ar brosiectau fel gosod paneli solar i wella effeithlonrwydd ynni yn Ysgol Uwchradd y Rhyl, Cartref Gofal Dolwen a hyd yn oed gweithio yng Nghysgod y Gaer ble dechreuodd bopeth, roedd cynaliadwyedd wastad yng nghefn meddwl Matt.

“Dw i wastad wedi mwynhau bod tu allan ac wrth fy modd efo natur, ac ar ôl bod yn beicio a beicio mynydd o gwmpas Rhuthun a Dyffryn Clwyd. Felly dw i wastad wedi bod ag ymwybyddiaeth o gynaliadwyedd.

“Pan ‘dach chi’n dechrau gweld y data yn cyrraedd ac yn ei fonitro… mae’n dda. Dw i’n meddwl mai dyna pam dw i’n angerddol dros hynny rŵan, dw i’n ei fwynhau. Dw i’n mwynhau’r swydd hon a dw i’n awyddus i wella yn y maes. Pob swydd dw i wedi’i chael, yn enwedig efo’r Cyngor, dw i wedi’i mwynhau. Ac mae pob cam dw i wedi’i gymryd yn un i ddringo’r ysgol yrfa.”

Ond beth ydi cyngor Matt i unrhyw un sy’n wynebu cyfnod o orfod newid gyrfa?

“Peidiwch â rhoi’r ffidil yn y to, daliwch ati a gweithiwch yn galed, dw i’n meddwl bod hynny’n rhywbeth dw i wastad wedi’i wneud. Roeddwn i’n gwybod na allwn i redeg o gwmpas safleoedd, a gwneud gwaith labro a’i fwynhau go iawn. Roedd yn rhaid i mi weithio allan i le’r oeddwn i eisiau mynd yn academaidd, a dw i wedi dod o hyd i’r lle hwnnw.”

Rhwydwaith gwefru cerbydau trydan y sir yn sbarduno miliynau o filltiroedd gwyrddach

Mae Rhwydwaith Gwefru Cerbydau Trydan Cyngor Sir Dinbych wedi cefnogi miliynau o filltiroedd gwyrddach ers i'r gwefrwyr cyntaf ddod ar-lein.

Yn ystod Wythnos Hinsawdd Cymru eleni, rydym yn edrych yn ôl ar yr effaith y mae twf rhwydwaith gwefru'r cyngor wedi'i chael ar ddarparu cludiant cyhoeddus mwy gwyrdd i drigolion ac ymwelwyr.

Dechreuodd rhwydwaith y sir ym mis Mehefin 2021 gyda gwefrwyr cyflym ym Mhrestatyn ac, ers hynny, mae wedi tyfu gyda mwy o gyfleusterau gwefru yn cael eu darparu yn y Rhyl, Llanelwy, Dinbych, Rhuthun, Corwen a Llangollen.

Mae dod â'r rhwydwaith ar-lein yn rhan o waith parhaus y cyngor i leihau ôl troed carbon y sir a chefnogi'r gyrwyr hynny sydd am newid i gerbydau trydan ond efallai nad oes ganddynt y cyfleusterau i wefru gartref.

Mae mentrau cerbydau fflyd trydan eraill hefyd yn rhan o nod y cyngor i leihau allyriadau carbon, megis gwasanaethau bysiau trydan Fflecsi Rhuthun a Dinbych.

Ers dod ar-lein yn 2021, mae'r gwefrwyr wedi cefnogi gyrwyr cerbydau trydan drwy ddarparu 46,200 o sesiynau gwefru unigol i gefnogi dulliau teithio cyhoeddus allyriadau is.

Mae hynny'n cyfateb i ddefnyddio 1,100,000 cilowat yr awr, a fyddai'n galluogi 367 o geir Tesla Model 3 i wneud cyfartaledd o 12,000 milltir y flwyddyn wedi'u gwefru am y 12 mis llawn. Byddai nifer yr oriau cilowat hefyd yn rhoi pŵer i'ch archfarchnad leol am flwyddyn gyfan.

Gan drosi'r pŵer gwefru yn filltiroedd, mae'r rhwydwaith gwefru cerbydau trydan ledled Sir Ddinbych wedi cyflawni dros dair miliwn o filltiroedd o yrru ar drydan. Mae hynny dros 130 o deithiau o amgylch y ddaear a 950 o weithiau ar awyren o Lundain i Efrog Newydd. Ac i un perchennog cerbyd trydan, byddai'r nifer hwnnw o filltiroedd a gynhyrchir gan y rhwydwaith yn eich cadw chi'n gyrru am ymhell dros 250 o flynyddoedd.

Cyflwynwyd mandad defnydd 99 y cant Llywodraeth y DU ar gyfer porthladdoedd gwefru cerbydau trydan cyhoeddus y llynedd hefyd i wneud yn siŵr bod gwefrwyr cerbydau trydan yn gweithio'n dda ac yn gyson i yrwyr sy'n eu defnyddio. Ar hyn o bryd mae rhwydwaith y cyngor yn uwch na’r targed hwn ar 99.95 y cant.

Mae gwaith ar y rhwydwaith gwefru ychwanegol ar gyfer ychydig o safleoedd wedi’i gefnogi gan gyllid grant drwy Swyddfa Cerbydau Allyriadau Sero (OZEV) Llywodraeth y DU. Ariannwyd gwefrwyr yn Lôn Werdd Corwen gan Gronfa Ffyniant Bro Llywodraeth y DU.

Meddai’r Cyng. Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant: “Roedd creu’r rhwydwaith gwefru hwn yn gam pwysig yn ein hymrwymiad i helpu ein trigolion sydd eisiau symud i gerbydau trydan ond nad oes ganddynt y cyfleuster na’r lle parcio oddi ar y ffordd i wneud hynny. Bydd darparu'r rhwydwaith hwn yn helpu mwy o bobl i wneud hynny.

“Rydym hefyd yn gwybod ei fod yn helpu busnesau lleol sydd â cherbydau trydan yn eu fflyd yn ogystal â’r rhai sydd ag adeiladau yn y dref. Y rheswm am hyn yw bod mwy o ddefnyddwyr cerbydau trydan yn darganfod y lleoliadau hyn ac yn ymweld â sefydliadau ac atyniadau lleol tra’n gwefru eu cerbydau ar hyd lleoliadau ein rhwydwaith.

“Gyda chynnydd parhaus yn y defnydd o gerbydau trydan, mae wedi bod yn bwysig rhoi’r isadeiledd hwn ar waith, nid yn unig i’r defnyddwyr ond hefyd i gefnogi’r gwaith o fynd i’r afael ag effaith newid hinsawdd ar ein sir drwy helpu i leihau allyriadau carbon ar ffyrdd y rhanbarth.”

Planhigfa yn creu dyfodol cadarn i fyd natur lleol

Mae coeden sy’n gysylltiedig â llymaid mewn hen dafarn a phlanhigyn hynod o brin yng Nghymru yn elfennau o fyd natur Sir Ddinbych sydd wedi cael bywyd newydd diolch i safle arbennig yn y sir.

Ers 2021, mae planhigfa goed y Cyngor ar fferm Green Gates, Llanelwy wedi mynd o nerth i nerth.

Mae gwirfoddolwyr ac aelodau ymroddedig o dîm Bioamrywiaeth y Cyngor wedi bod yn brysur iawn yn datblygu’r blanhigfa, sy’n tyfu miloedd o goed a blodau gwyllt o hadau er mwyn eu plannu ar hyd a lled y sir i ddiogelu a rhoi hwb i fyd natur.

Dyma flas i chi o rai o’r prosiectau llwyddiannus sydd wedi dwyn ffrwyth ar y safle.

Yn 2022, daethpwyd o hyd i blanhigyn tafod y ci – rhywogaeth sy’n prinhau, yn nôl arfordirol Prestatyn Beach Road West. Yn y 116 o flynyddoedd diwethaf, nid oes ond 18 cofnod o’r planhigyn hwn yn Sir Ddinbych.

Cymerwyd hadau o’r ddôl i’w plannu yn y blanhigfa, a diolch i ymdrechion y tîm eginodd blanhigion newydd i’w plannu mewn dolydd arfordirol eraill yn y sir.

Yn ystod 2023 gwnaethpwyd gwaith i ddiogelu a chefnogi dyfodol coeden hynafol yn Sir Ddinbych.

Casglodd y tîm a’r gwirfoddolwyr dros 15,000 o fes a’u plannu yn y blanhigfa.

Mae coed derw yn cael effaith bwysig ar fioamrywiaeth drwy gynnal mwy o ffurfiau ar fywyd nag unrhyw goeden gynhenid arall. Gall y goeden gynnal cannoedd o bryfed, ac mae hynny’n darparu ffynhonnell gyfoethog o fwyd i adar. Drwy gydol yr hydref bydd gwiwerod, moch daear a cheirw hefyd yn bwyta mes.

Yn 2024 rhoddodd y blanhigfa sylw i lwyn prin yn Sir Ddinbych.

Mae meryw’n brin yn Sir Ddinbych a dim ond mewn un man ar ael bryn ym Mhrestatyn y deuir o hyd iddynt. Mae’r llwyn yn rhywogaeth â blaenoriaeth i’w amddiffyn yn y Deyrnas Unedig, wedi dirywiad brawychus oherwydd pori gormodol a diflaniad porfeydd addas.

Gwnaed ymdrech i amddiffyn un llwyn meryw yn Sir Ddinbych yn 2008 pan fu’r Cyngor yn gweithio â Sw Caer wrth blannu llwyni ifanc ar ael y bryn ym Mhrestatyn er mwyn annog twf y meryw oedd yno eisoes.

Ymwelodd aelodau o’r tîm Bioamrywiaeth â’r safle i gasglu hadau i’w plannu yn ôl yn y blanhigfa goed gan fod meryw yn darparu cynefin gwerthfawr a bwyd i amrywiaeth o rywogaethau, yn cynnwys pryfed, adar a mamaliaid.

Eleni mae’r blanhigfa goed hefyd wedi cynnig llwncdestun i goeden hanesyddol a phrin yn y sir.

Mae tîm y blanhigfa wedi rhoi hwb i’r gerddinen. Mae dros 300 o’r 500 o hadau a gasglodd y tîm y llynedd wedi egino yn y blanhigfa.

Mae’r gerddinen yn goeden brin yn y sir ac yn hanesyddol fe'i gelwir hefyd yn goeden ‘chequers’ yn Saesneg oherwydd y ffrwythau y dywedir eu bod yn blasu'n debyg i ddatys ac a roddwyd i blant yn y gorffennol fel fferins.

Yn draddodiadol, roedd ffrwythau o’r goeden hefyd yn cael eu gwneud yn ddiod feddwol tebyg i gwrw wedi’i eplesu, a chredir bod y ddiod hon wedi dylanwadu ar enwi llawer o dafarndai yn ‘Chequers’ ledled y Deyrnas Unedig.

Mae’r prosiectau eleni wedi cynnwys tyfu dros 1,000 o goed ysgaw drwy gymryd toriadau o ysgaw a oedd eisoes yn tyfu ar y safle. Yn hanesyddol defnyddiwyd yr ysgawen, sy’n ffynhonnell llifynnau, i wneud y patrwm ar frethyn Harris.

Ac mae cenhedlaeth newydd o goed sydd dan fygythiad yn paratoi i helpu i gefnogi glöyn byw prin.

Mae’r blanhigfa wedi bod yn tyfu cnwd o lwyfenni llydanddail i helpu’r rhywogaeth sydd dan fygythiad oherwydd clefyd llwyfen yr Isalmaen. Mae llawer o goed aeddfed wedi’u torri oherwydd y clefyd hwn, gan leihau twf a lledaeniad coed ifanc.

Mae dros 1,800 o lwyfenni llydanddail wedi’u tyfu o hadau a gasglwyd o Barc Gwledig Loggerheads y llynedd i helpu’r goeden i atgyfodi yn Sir Ddinbych. Yn y pen draw, bydd y rhain yn cael eu plannu yn natblygiad Gwarchodfa Natur Green Gates ger y blanhigfa goed.

Mae’r llwyfenni llydanddail yn blanhigion bwyd larfaol pwysig i’r Brithribin Gwyn, a gofnodwyd yn Loggerheads ychydig o flynyddoedd yn ôl, ond mae bellach yn brin iawn yn y sir.

Mae coeden a oedd yn bwysig i’r Celtiaid ac sydd i’w gweld yn enw Ynys Afallon yn chwedl y Brenin Arthur hefyd ar gynnydd yn Sir Ddinbych.

Mae dros 2,500 o goed afalau surion yn adrodd stori newydd yn 2025 diolch i gefnogaeth y blanhigfa goed.

Mae cysylltiad hanesyddol cryf wedi bod rhwng coed afalau surion a chariad a phriodi. Byddai pobl ers talwm yn taflu hadau’r afalau i’r tân wrth ddweud enw eu cariad, ac os oeddent yn ffrwydro, byddai’r cariad yn para hyd byth. Roedd y Celtiaid yn llosgi’r prennau yn ystod gwyliau a defodau ffrwythlondeb.

Fe soniodd William Shakespeare am y goeden afalau surion yng nghyd-destun cariad yn ‘A Midsummers Night’s Dream’ a ‘Love Labours Lost’ hefyd.

Gall coed afalau surion dyfu’n 10 metr o uchder a byw am gan mlynedd, ac mae’r dail yn ffynhonnell o fwyd i wyfynod, yn cynnwys y gwyfyn tuswog llwyd, y smwtyn gwyrdd a’r gwalchwyfyn llygadog.

Mae’n ffynhonnell fwyd wych i fyd natur; mae adar wrth eu boddau â’r ffrwythau a llygod y maes, llygod cwta a moch daear hefyd yn mwynhau porthi ar yr afalau.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn helpu trigolion i oresgyn rhwystrau i gyflogaeth

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn darparu cefnogaeth wedi'i theilwra i drigolion ledled y sir sy'n wynebu rhwystrau i gyflogaeth, gan gynnwys hyder isel, pryder, a phrofiad gwaith cyfyngedig. Trwy fentora, cyfleoedd gwirfoddoli, a datblygu sgiliau, mae'r gwasanaeth yn helpu unigolion i feithrin hyder a symud yn agosach at eu nodau.

Un enghraifft o'r gefnogaeth hon yw Derek, a gafodd ei gyfeirio at Sir Ddinbych yn Gweithio drwy'r Ganolfan Waith ychydig flynyddoedd yn ôl. Ar y pryd, roedd Derek yn profi hyder isel, pryder, ac nid oedd ganddo'r sgiliau a'r profiad sydd eu hangen i ymuno â'r gweithlu.

Gyda chanllawiau gan dîm Sir Ddinbych yn Gweithio a thrwy leoliad gwirfoddoli yn Warws Sant Cyndeyrn, mae Derek wedi gwneud cynnydd sylweddol. Mae bellach yn gweithio'n weithredol tuag at yrfa mewn cefnogaeth TG neu weinyddiaeth.

Dywedodd Derek, cyfranogwr Sir Ddinbych yn Gweithio:

“Ar un adeg roeddwn i’n hynod o swil, gyda phryder difrifol a dim hyder.

“Doeddwn i byth yn meddwl y byddwn i’n cyrraedd lle rydw i nawr, ond gyda chefnogaeth gan Sir Ddinbych yn Gweithio a thrwy wirfoddoli, rydw i wedi goresgyn cymaint o rwystrau.

“Rwy’n gwybod y byddai’r fi iau yn falch o ba mor bell rydw i wedi dod.”

Meddai’r Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd Cyngor Sir Ddinbych ac Aelod Arweiniol Twf Economaidd a Threchu Amddifadedd:

“Mae taith Derek yn enghraifft wych o’r effaith gadarnhaol y gall Sir Ddinbych yn Gweithio ei chael ar fywydau pobl.

“Mae’n ymwneud â mwy na dim ond dod o hyd i swydd, mae’n ymwneud â helpu pobl i ddatgloi eu potensial, goresgyn rhwystrau personol, a theimlo’n hyderus yn eu dyfodol.

“Rydym yn falch o gefnogi trigolion fel Derek ar eu taith tuag at gyflogaeth.”

Mae Derek yn parhau i feithrin ei sgiliau a’i brofiad trwy wirfoddoli ac mae’n benderfynol o sicrhau rôl amser llawn yn y dyfodol agos.

Mae ei daith yn rhan o ymgyrch ehangach “Mae Gwaith yn Gweithio” Tîm Anableddau Cymhleth ac Iechyd Meddwl Sir Ddinbych yn Gweithio, sy’n tynnu sylw at yr effaith gadarnhaol y gall gweithio, neu gymryd camau tuag at waith, ei chael ar fywydau pobl. Boed yn gwella lles, ennill hyder, cwrdd â phobl newydd, neu ddysgu sgiliau newydd, mae’r ymgyrch yn rhannu straeon go iawn o bob cwr o Sir Ddinbych i ysbrydoli eraill.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn wasanaeth am ddim sy’n helpu trigolion i gael mynediad at hyfforddiant, dod o hyd i waith, ac adeiladu hyder yn eu chwiliad am swydd. Gall unrhyw un sy’n chwilio am gymorth gysylltu drwy ymweld â’n gwefan.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yn cael ei ariannu’n rhannol drwy Raglen Cymunedau am Waith a Mwy Llywodraeth Cymru, sy’n cefnogi’r bobl sy’n wynebu’r anfantais fwyaf yn y farchnad lafur i oresgyn y rhwystrau sy’n eu hatal rhag cael gwaith.

Ariennir Sir Ddinbych yn Gweithio yn rhannol gan Lywodraeth y DU.

Ydych chi erioed wedi ystyried ble mae eich treth cyngor yn mynd?

Mae llawer yn meddwl bod treth cyngor yn talu am bopeth y mae awdurdod lleol yn ei gynnig, fodd bynnag, dim ond 26% o gyfanswm gwariant y Cyngor yw'r arian a gesglir gan drigolion yn flynyddol.

Mae mwyafrif y cyllid (62%) yn dod ar ffurf 'Grant Cymorth Refeniw' gan Lywodraeth Cymru, tra bod y 12% sy'n weddill yn dod o drethi busnes, sef treth eiddo y mae busnesau'n ei dalu i helpu tuag at ariannu gwasanaethau lleol. Gallwch ddysgu mwy am sut mae'r Cyngor yn cael ei ariannu ar ein gwefan.

Felly ble mae’r treth cyngor yn mynd? Rydym wedi cynhyrchu infograffig yn seiliedig ar dreth cyngor eiddo Band D i geisio rhoi esboniad clir o sut mae taliadau treth cyngor yn cael eu defnyddio i ariannu ystod o wasanaethau i drigolion yn y sir. Er bod yr infograffig hwn yn rhoi darlun o sut mae'r arian yn cael ei rannu rhwng gwahanol wasanaethau, mae deall beth mae trigolion yn ei gael am yr arian hwnnw’n bwysig. (Gellir gweld yr infograffig ar ddiwedd yr erthygl.)

Fel y gwelwch, mae mwyafrif gwariant treth cyngor yn mynd tuag at amddiffyn y rhai mwyaf bregus ac agored i niwed yn ein cymdeithas, gyda 66% yn cael ei wario ar ysgolion ac addysg a gofal cymdeithasol i oedolion a phlant.

Gydag Addysg yn cyfrif am 36.7% o’r gwariant, golyga hyn y gall Sir Ddinbych addysgu tua 16,500 o ddisgyblion mewn 44 ysgol gynradd, 2 ysgol pob oed, 2 ysgol arbennig, 6 ysgol uwchradd ac 1 uned cyfeirio disgyblion ar draws y sir, gyda thua 780 o athrawon yn darparu'r addysg.

Yn y maes addysg o hyd, mae cludiant ysgol yn cyfrif am 2.9% ac mae'r Cyngor yn cludo tua 2,871 o ddysgwyr yn ddiogel i ysgolion ledled y sir. Caiff 650 o deithiau bws ysgol a thacsi eu gwneud bob diwrnod ysgol.

Yn y cyfamser, mae gofal cymdeithasol oedolion a phlant yn cyfrif am 29.8% o wariant treth y Cyngor. Yn 2024-2025 cafodd oddeutu 668 aelod o staff dros 25,000 o gysylltiadau gyda'r plant a'r oedolion mwyaf agored i niwed gan ddarparu pecyn o ofal a chymorth lle bo’n briodol sy’n rhoi cyfle i'r trigolion hyn gael dewis, mynegi barn, a chael rheolaeth dros eu bywydau.

Mewn meysydd gwasanaeth eraill, mae 1.9% yn mynd tuag at ddiogelu'r cyhoedd ac iechyd yr amgylchedd ac mae timau'r Cyngor yn archwilio tua 720 o fwytai, caffis a lleoedd tecawê bob blwyddyn i sicrhau eu bod yn ddiogel ar gyfer trigolion Sir Ddinbych.

Mae gwagio biniau ac ailgylchu yn cyfrif am 1.8% o'ch bil treth cyngor, sy'n cyfateb i £32.89 y flwyddyn (yn seiliedig ar eiddo Band D). Mae hynny'n cynnwys casglu tua 73,000 o gynwysyddion o dros 47,000 o gartrefi bob wythnos ledled y sir.

Am 1.8% o'r dreth cyngor rydym yn cynnal 1,419km o ffyrdd (ac eithrio cefnffyrdd), 601 o bontydd priffyrdd a chelfertau, 302 o waliau a 26,000 o gwlïau. Ac am 0.8%, rydym yn cynnal 11,763 o oleuadau stryd a 1,547 o arwyddion a bolardiau wedi'u goleuo ledled y sir.

Hwyrach bod rhai gwasanaethau nad yw trigolion yn ymwybodol eu bod dan reolaeth cyngor, er enghraifft Gwasanaethau Cefn Gwlad a Threftadaeth. Gydag 1.1% o dreth cyngor yn mynd i'r gwasanaeth cefn gwlad, mae'r timau'n rheoli dros 80 o safleoedd a mwy na 1,200 hectar o ardaloedd gwyrdd cyhoeddus ar gyfer hamdden a chadwraeth. Mae'r rhain yn amrywio o Barciau Gwledig Loggerheads a Moel Famau, meithrinfa goed y sir yn Llanelwy, Pwll Brickfield yn y Rhyl, Ffordd Dyserth Prestatyn, Llain Llantysilio yn Nyffryn Dyfrdwy a nifer o fannau cymunedol a mwynder llai ar draws y sir.

Mae’r gwasanaeth treftadaeth yn cyfrif am 0.9% o wariant treth y cyngor, ac am hyn, mae'r gwasanaeth yn cynnal a hyrwyddo hanes unigryw'r sir, gan ofalu am safleoedd hanesyddol pwysig gan gynnwys Carchar Rhuthun, Plas Newydd, Nantclwyd Y Dre, Amgueddfa'r Rhyl (sydd yn y llyfrgell) a storfa gasgliadau fawr. Mae'r gwaith hwn yn sicrhau bod hanes cyfoethog Sir Ddinbych yn parhau i fod yn hygyrch ar gyfer addysg, lles a mwynhad.

Mae cynllunio a datblygu economaidd yn cyfrif am 0.7% o wariant y treth cyngor ac am hynny mae'r Awdurdod Cynllunio Lleol yn prosesu tua 1,000 o geisiadau cynllunio bob blwyddyn ochr yn ochr â 10-20 o apeliadau a 50-100 o ymholiadau cyn-ymgeisio. Rydym hefyd yn ymateb i dros 500 o achosion cydymffurfio cynllunio.

Mae’r llyfrgelloedd yn cyfrif am 0.5% o’r gwariant ac yn 24-25, cynhaliodd  y llyfrgelloedd 514 o sesiynau Dechrau Da i bron i 6,500 o blant. Hefyd cafodd 2,869 o lyfrau sain eu benthyg i 1,028 o aelodau drwy Borrowbox (rhan o'r Cynnig Digidol) ac argraffwyd dros 56,000 o dudalennau ar argraffyddion mynediad cyhoeddus.

Nid yw'r holl dreth cyngor a gesglir yn talu am wasanaethau'r cyngor yn unig, mae 2.5% yn mynd tuag at y Gwasanaeth Tân i gyfrannu at ariannu amddiffyniad ac atal tân ledled y sir.

Dywedodd y Cynghorydd Delyth Jones, Aelod Arweiniol dros Gyllid yng Nghyngor Sir Dinbych, “Rwy’n falch o weld yr infograffig yma’n cael ei chynhyrchu a’i rhyddhau. Gobeithio y bydd yn rhoi’r cyd-destun sydd ei angen ar drigolion i ddeall sut mae eu taliadau treth cyngor yn cael eu defnyddio i gefnogi’r amrywiaeth o wasanaethau a ddarperir gan y Cyngor.

 “Mewn hinsawdd ariannol sy’n parhau i fod yn heriol barhaus, mae’n bwysig bod yn agored a thryloyw ynglŷn â’r costau a’r pwysau. Mae hefyd yn bwysig pwysleisio bod llawer o agweddau’r gwariant, yn hollol briodol, wedi’u hanelu at y gofyniad cyfreithiol i ddarparu Gofal Cymdeithasol i Oedolion, Gwasanaethau Plant, ac Addysg ac ati. Dyma’r meysydd sy’n cefnogi’r rhai mwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas.”

Datganiad o Ddiddordeb - Caffi Loggerheads

Mae’r Cyngor yn chwilio am Bartner Tenant i weithredu darpariaeth arlwyo i ymwelwyr â Pharc Gwledig Loggerheads.

Caffi Loggerheads (delwedd cysyniad)

Mae gwybodaeth bellach ar ein gwefan

Dyddiad cau – hanner dydd, dydd Llun, 12 Ionawr 2026

Mae tîm safonau masnach y cyngor yn rhybuddio trigolion am sgamiau posibl y Nadolig hwn

Mae cyfnod yr ŵyl yn peri risg uwch o gael ei ddal gan sgamiau. Mae tîm safonau masnach y cyngor yn rhannu rhai awgrymiadau defnyddiol i osgoi cael eich twyllo'r Nadolig hwn.

🎄Cyfryngau cymdeithasol

Gall cyfrifon cyfryngau cymdeithasol ffug gopïo cyfrifon manwerthwyr dilys, gyda phostiadau o'r cyfrifon hyn yn aml yn cynnwys dolenni i wefannau ffug. Os archebir nwyddau mae'n debygol na fyddwch yn eu derbyn.

Wrth siopa ar-lein, chwiliwch am wefan yn uniongyrchol drwy borwr bob amser a gwiriwch fod y wefan yn cynnwys holl fanylion cyswllt y gwerthwr a chyfeiriad cyswllt.

🎄Gwefannau ffug

Gall twyllwyr greu gwefannau sy'n edrych yn union yr un fath â gwefannau dilys ag enw da.

Gall fod yn anodd gweld gwefan ffug. Mae gan Get Safe Online offeryn gwirio sy'n eich galluogi i wirio a yw gwefan yn debygol o fod yn gyfreithlon neu'n sgâm cyn i chi ymweld â hi. Am ragor o wybodaeth ewch i - <https://www.getsafeonline.org/wales/>

🎄Sgamiau Ddanfon

Mae sgamiau ddanfon yn gyffredin iawn. Yn aml, byddwch yn derbyn neges destun, neu e-bost yn dweud na ellid dosbarthu'r parsel am ryw reswm a'ch bod yn cael eich cyfeirio i ddefnyddio dolen i dalu ffi i aildrefnu'r dosbarthiad.

Mae'r sgamiau yma yn rhoi mynediad i droseddwyr at wybodaeth bersonol ac ariannol.

Peidiwch byth â chlicio ar ddolenni mewn negeseuon testun neu e-byst, os ydych chi'n disgwyl parsel - traciwch a chysylltwch â'r cwmni dosbarthu trwy eu gwefan ddilys.

Os cewch e-bost sgâm, anfonwch ef ymlaen at y Ganolfan Seiber Diogelwch Cenedlaethol report@phishing.gov.uk <mailto:report@phishing.gov.uk>.

Os cewch neges destun sgâm, anfonwch hi ymlaen i 7726, bydd yn mynd at eich darparwr ffôn, a byddant yn ymchwilio i'r mater ymhellach.

🎄Prisiau rhad

Os yw prisiau'n ymddangos yn rhy dda i fod yn wir, yn aml maen nhw. Gall nwyddau sy'n cael eu hysbysebu'n rhatach na'r rhai mewn siopau ag enw da fod yn ffug nad ydynt wedi mynd trwy'r gwiriadau diogelwch angenrheidiol.

🎄Sgamiau gwyliau

Yn ystod cyfnod y Nadolig/y Flwyddyn Newydd, mae pobl yn aml yn dechrau chwilio am wyliau.

Mae twyllwyr yn hysbysebu gwyliau, llety a gwefannau ffug mewn ymgais i ddwyn eich arian.

🎄Twyll tocynnau

Mae twyll tocynnau’n digwydd pan fyddwch chi’n prynu tocynnau o wefan sy’n edrych yn swyddogol, ond mae’r tocynnau’n troi allan i fod yn ffug neu dydyn nhw byth yn cyrraedd.

Wrth brynu tocynnau ar-lein, ceisiwch bob amser ddefnyddio cerdyn credyd neu PayPal - Peidiwch â phrynu tocynnau drwy drosglwyddo arian yn uniongyrchol.

Dim ond prynu o safleoedd sydd wedi’u hamgryptio ar gyfer taliadau y gwnewch - Chwiliwch am y clo clap yn y bar cyfeiriad a gwnewch yn siŵr bod y wefan yn dechrau gyda ‘https’.

🎄Sgamiau ffioedd benthyciad

Mae twyll ffioedd benthyciad yn digwydd lle mae defnyddwyr yn cael eu twyllo i dalu ffi am fenthyciad. Mae'r Awdurdod Ymddygiad Ariannol yn datgan bod y ffi hon fel arfer rhwng £25 a £450 ond unwaith y bydd y ffi wedi'i thalu nid yw defnyddwyr byth yn derbyn y benthyciad.

🎄Siarcod benthyg

Gall y Nadolig fod yn gyfnod drud ond byddwch yn ymwybodol o fenthycwyr arian anghyfreithlon. Mae'r benthycwyr arian anghyfreithlon yma yn aml yn codi cyfraddau llog uchel iawn.

Maent yn gweithredu o fewn ein cymunedau gan fanteisio'n aml ar bobl agored i niwed. Mae benthyca arian anghyfreithlon yn drosedd. Am fwy o wybodaeth - <https://stoploansharkswales.co.uk/?lang=cy>

Mae rhagor o wybodaeth ddefnyddiol ar gael isod:

Hwb adnoddau Get Safe Online - <https://www.getsafeonline.org/wales/>

Gellir rhoi gwybod am sgamiau i Wasanaeth Defnyddwyr Cyngor ar Bopeth - <https://www.citizensadvice.org.uk/cymraeg/Defnyddwyr/scams/Rhoi-gwybod-am-sgam/> neu gellir cysylltu â nhw dros y ffôn 0808 223 1133. Llinell iaith Gymraeg: 0808 223 1144.

Diweddariad am Gyfleuster Ystafell Newid Gerddi’r Coroni

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn chwilio am sefydliad partner i reoli a gweithredu y cyfleuster Ystafell Newid yng Ngerddi’r Coroni Rhyl.

Bydd y cyfleuster o reidrwydd ar gael i bob sefydliad chwaraeon sy’n defnyddio safle'r Gerddi.

Bydd y partner llwyddiannus sydd â diddordeb yn gyfrifol yn llwyr am gynnal a chadw'r adeilad, agor a chau'r cyfleuster yn ogystal â chymryd archebion mewn modd addas dros y ffôn neu drwy e-bost.

Rhagwelir y bydd yr ymgeisydd llwyddiannus yn ymrwymo i drefniant prydles gyda’r Cyngor fel y landlord sydd â chyfrifoldebau diffiniedig dros atgyweirio ynghyd â rhwymedigaethau rheoli.

Dylai unrhyw un sydd  â diddordeb anfon e-bost at property.services@denbighshire.gov.uk gyda’r teitl “Cyfleusterau Newid Gerddi’r Coroni” yn glir ar yr e-bost erbyn 24 Rhagfyr.

Diweddariad mis Rhagfyr – Gwaith cynnal a chadw ffyrdd

Mae ein tîm Priffyrdd wrthi’n cwblhau gwaith cynnal a chadw ar draws y sir.

Rydym yn gyfrifol am gynnal a chadw 1,400 cilomedr o ffyrdd yn Sir Ddinbych. Mae ein timoedd yn cwblhau rhaglen waith rheolaidd i gynnal a gwella ein ffyrdd, sy’n amrywio o drwsio tyllau yn y ffyrdd i brosiectau ail wynebu ffyrdd.

Mae’n bosibl y bydd angen cau ffyrdd er mwyn cwblhau gwaith trwsio, draenio a gwaith cefnogol arall.

Isod mae rhestr o waith Priffyrdd ar gyfer mis Rhagfyr:

Gall dyddiadau gwaith newid oherwydd y tywydd neu ffactorau allanol eraill.

Am yr holl wybodaeth am waith ar draws ffyrdd Sir Ddinbych, gan gynnwys gwasanaethau eraill y Cyngor a chwmnïau cyfleustodau, ewch i'r ddolen hon am ragor o wybodaeth.

Uchafbwyntiau'r Cynllun Corfforaethol o fis Ebrill 2024 i fis Mawrth 2025: Cyngor sy'n cael ei gynnal yn dda ac sy'n uchel ei berfformiad

Bob blwyddyn, rydym yn adolygu perfformiad y Cyngor ar gyflawni'r Cynllun Corfforaethol 2022 i 2027: Y Sir Ddinbych a Garem. Mae ein Cynllun Corfforaethol yn nodi'r hyn yr ydym am ei gyflawni ar gyfer pobl a chymunedau Sir Ddinbych dros y 5 mlynedd nesaf. Mae'r Cynllun yn cynnwys chwe thema.

Uchafbwyntiau'r Cynllun Corfforaethol o fis Ebrill 2024 i fis Mawrth 2025:Sir Ddinbych wyrddach

Bob blwyddyn, rydym yn adolygu perfformiad y Cyngor ar gyflawni'r Cynllun Corfforaethol 2022 i 2027: Y Sir Ddinbych a Garem. Mae ein Cynllun Corfforaethol yn nodi'r hyn yr ydym am ei gyflawni ar gyfer pobl a chymunedau Sir Ddinbych dros y 5 mlynedd nesaf. Mae'r Cynllun yn cynnwys chwe thema.

Uchafbwyntiau'r Cynllun Corfforaethol o fis Ebrill 2024 i fis Mawrth 2025: Sir Ddinbych sy'n dysgu a thyfu

Bob blwyddyn, rydym yn adolygu perfformiad y Cyngor ar gyflawni'r Cynllun Corfforaethol 2022 i 2027: Y Sir Ddinbych a Garem. Mae ein Cynllun Corfforaethol yn nodi'r hyn yr ydym am ei gyflawni ar gyfer pobl a chymunedau Sir Ddinbych dros y 5 mlynedd nesaf. Mae'r Cynllun yn cynnwys chwe thema.

Uchafbwyntiau'r Cynllun Corfforaethol o fis Ebrill 2024 i fis Mawrth 2025: Sir Ddinbych iachach, hapusach a gofalgar

Bob blwyddyn, rydym yn adolygu perfformiad y Cyngor ar gyflawni'r Cynllun Corfforaethol 2022 i 2027: Y Sir Ddinbych a Garem. Mae ein Cynllun Corfforaethol yn nodi'r hyn yr ydym am ei gyflawni ar gyfer pobl a chymunedau Sir Ddinbych dros y 5 mlynedd nesaf. Mae'r Cynllun yn cynnwys chwe thema.

Uchafbwyntiau'r Cynllun Corfforaethol o fis Ebrill 2024 i fis Mawrth 2025: Tai o ansawdd yn Sir Ddinbych sy'n bodloni anghenion pobl

Bob blwyddyn, rydym yn adolygu perfformiad y Cyngor ar gyflawni'r Cynllun Corfforaethol 2022 i 2027: Y Sir Ddinbych a Garem. Mae ein Cynllun Corfforaethol yn nodi'r hyn yr ydym am ei gyflawni ar gyfer pobl a chymunedau Sir Ddinbych dros y 5 mlynedd nesaf. Mae'r Cynllun yn cynnwys chwe thema.

Trefniadau Casglu Gwastraff ac Ailgylchu Wythnos yn Cychwyn Rhagfyr 22

Mae Cyngor Sir Ddinbych yn cynghori trigolion i fod yn ymwybodol o newidiadau dros dro i ddyddiau casglu gwastraff ac ailgylchu dros wyliau’r Nadolig.

Dros gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd, bydd y newidiadau canlynol yn cael eu gwneud i gasgliadau gwastraff y cartref. Mae rhai dyddiau casglu wedi newid, sef:

Byddwn ni’n dychwelyd i’r drefn arferol o ran casgliadau ddydd Llun, 5 Ionawr 2026.

Mae’r wybodaeth i gyd am gyfnod y Nadolig a’r Flwyddyn Newydd ar wefan y Cyngor.

Gall trigolion wirio sut i ailgylchu eitemau ar ganllaw ailgylchu A i Y y Cyngor ar-lein.

Diweddariad ar Ffliw Adar gan Gyngor Sir Dinbych

Mae Cyngor Sir Dinbych yn cynghori perchnogion dofednod ac adar hela i fod yn ymwybodol o'r risg bosibl o ffliw adar.

Mae'r risg o firws ffliw adar yn cynyddu yn ystod y gaeaf oherwydd mudo adar dŵr a gwylanod ac mae'n firws heintus iawn sy'n cael ei drosglwyddo o aderyn i aderyn neu drwy'r amgylchedd.

Gall y clefyd effeithio ar system resbiradol, dreulio neu nerfol llawer o rywogaethau o adar, ac mae arwyddion cyffredin yn cynnwys colli archwaeth, pennau chwyddedig a phroblemau anadlu a all arwain at farwolaeth.

Yn dilyn cynnydd yn nifer yr achosion a gofnodwyd yng Nghymru, o heddiw (ddydd Iau Tachwedd 13), bydd yn ofyniad cyfreithiol i bob ceidwad 50 neu fwy o adar o unrhyw rywogaeth eu cadw o dan do i leihau'r lledaeniad ac atal y firws.

Bydd y mesurau yn berthnasol i heidiau o lai na 50 o adar o unrhyw rywogaeth os caiff wyau neu gynhyrchion dofednod eu gwerthu neu eu rhoi i ffwrdd hefyd. Mae hyn oherwydd y risg uwch o drosglwyddo clefydau sy'n gysylltiedig â masnachu neu roi cynhyrchion dofednod i ffwrdd.

Bydd y mesurau tai gorfodol newydd yn cael eu hymgorffori yn y Parth Atal Ffliw Adar Cymru (AIPZ) presennol a gyflwynwyd ym mis Ionawr.

Hoffai Cyngor Sir Dinbych atgoffa unrhyw un sy'n cadw dofednod neu adar hela, gan gynnwys y rhai sydd â llai na 50 o adar, ei bod yn ofynnol i ddarparu manylion eu heidiau i'r Gofrestr Dofednod.

Bydd hyn yn sicrhau y gellir cysylltu â nhw ar unwaith os bydd achos o glefyd adar fel y gallant gymryd camau i amddiffyn eu hadar cyn gynted â phosibl.

Dylai ceidwaid dofednod archwilio eu hadar yn rheolaidd am arwyddion o'r clefyd a gwahanu adar sy'n dangos arwyddion eu bod wedi'u heffeithio. Dylid rhoi gwybod ar unwaith i'r Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion am unrhyw achosion a amheuir o ffliw adar.

I roi gwybod am adar marw a chael gwared arnynt, ffoniwch DEFRA ar 03459 335577 neu i gofrestru eich dofednod cliciwch yma neu ffoniwch Linell Gymorth Cofrestr Dofednod Prydain Fawr, ar 0800 634 1112.

Am ragor o wybodaeth, ewch i'r ddolen isod:

https://www.denbighshire.gov.uk/cy/trwyddedau-hawlenni-a-safonau-masnach/safonau-masnach/y-feirws-ffliw-adar-hpai.aspx

Annog pobl ifanc i hawlio eu cynilion

Gallai nifer o oedolion ifanc yn Sir Ddinbych fod â chyfartaledd o £2,200 yn aros amdanynt yn eu cyfrif Cronfa Ymddiriedolaeth Plant heb eu hawlio.

Cyflwynwyd Cronfeydd Ymddiriedolaeth Plant gan Lywodraeth y DU yn 2005. Agorwyd cyfrifon ar gyfer bron 6 miliwn o blant a anwyd yn y DU rhwng 1 Medi 2002 a 2 Ionawr 2011.

Mae bron hanner nifer y Cronfeydd Ymddiriedolaeth Plant yng Nghymru heb eu hawlio o hyd. Yn ôl y Share Foundation, mae oddeutu 1240 o gyfrifon heb eu hawlio o hyd yn Sir Ddinbych.

Gall pobl ifanc 16 oed neu’n hŷn gymryd rheolaeth o’u Cronfa Ymddiriedolaeth Plant eu hunain, er na ellir tynnu’r arian o’r gronfa tan fyddant yn 18 oed. Gall teuluoedd barhau i dalu hyd at £9,000 y flwyddyn yn ddi-dreth i’r Gronfa Ymddiriedolaeth Plant tan fydd y cyfrif yn aeddfedu.  Mae’r arian yn aros yn y cyfrif tan fydd y plentyn yn ei dynnu allan neu yn ei ail-fuddsoddi i mewn i gyfrif arall. Os nad oedd rhiant neu warcheidwad wedi gallu agor cyfrif i’w plentyn, bu i’r llywodraeth agor cyfrif cynilo ar ran y plentyn.

Bydd pob unigolyn 16 oed yn cael gwybodaeth am sut i ddod o hyd i’w Cronfa Ymddiriedolaeth Plant gan Gyllid a Thollau Ei Fawrhydi gyda’u llythyr Yswiriant Gwladol.  Os oes unrhyw un yn ansicr am eu sefyllfa, yna dylent wirio gyda’u banc neu gymdeithas adeiladu. Fel arall, gall oedolion ifanc a rhieni chwilio ar www.gov.uk/child-trust-funds i ddod o hyd i ble mae eu Cronfa Ymddiriedolaeth Plant yn cael ei gadw.

Dywedodd y Cynghorydd Delyth Jones, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol:

“Hoffwn annog yr holl bobl ifanc sy’n gymwys i wirio eu cyfrifon a hawlio yr hyn sy’n eiddo iddynt. Gellir symud y buddsoddiad i ISA oedolyn neu ei ddefnyddio ar gyfer eu haddysg, tai neu wersi gyrru.

Byddwn yn annog pobl ifanc i ddefnyddio’r adnodd ar-lein i’w olrhain, neu i rieni plant yn eu harddegau i siarad â nhw i sicrhau eu bod yn ymwybodol o’u Cronfa Ymddiriedolaeth Plant. Gallai hyn wneud gwahaniaeth gwirioneddol i’w cynlluniau ar gyfer eu dyfodol yn enwedig mewn cyfnod pan fo arian yn dynn.”

Bu i’r cynllun Cronfa Ymddiriedolaeth Plant gau ym mis Ionawr 2011 a bu i Gyfrifon Cynilo Unigol (ISA) Plant gymryd eu lle.

I gael rhagor o wybodaeth am Gronfeydd Ymddiriedolaeth Plant, ewch i www.gov.uk/child-trust-funds. Fel arall, ewch i https://www.meiccymru.org/do-you-have-money-hiding-in-a-child-trust-fund, anfonwch neges destun at 07943 114449 neu ffoniwch 080880 23456.

Darganfod Sir Ddinbych...

Eisiau darganfod mwy o Sir Ddinbych?

Beth am gael ysbrydoliaeth o'n mapiau cerdded a beicio am syniadau newydd o leoedd i ymweld â nhw.

Am fwy o ysbrydoliaeth ar weithgareddau yn Sir Ddinbych a'r cyffiniau ewch i - https://www.northeastwales.wales/cy/ 

Awydd dysgu rhywbeth newydd?

Mae’r cynllun Llysgennad Twristiaeth Sir Ddinbych, yn gwrs hyfforddiant ar-lein am ddim i wella eich gwybodaeth am y sector twristiaeth yn Sir Ddinbych.

Mae 14 modiwl i ddewis ohonynt ar amrywiaeth o themâu gan gynnwys cerdded, becio. bwyd, celfyddydau, arfordir, hanes a thwristiaeth gynaliadwy.

Gwyliwch ein ffilm fer sy’n sôn am y cwrs.

Ewch i www.llysgennad.cymru a chychwyn arni heddiw.

Mwy o ardaloedd i dderbyn cymorth Dechrau’n Deg yn Sir Ddinbych

Mae mwy o ardaloedd yn Sir Ddinbych am dderbyn cymorth drwy gynllun gofal plant Dechrau’n Deg.

Mae’r ardaloedd ychwanegol yn cynnwys y Rhyl, Prestatyn, Gallt Melyd, Rhuddlan, Dyserth, Dinbych, Corwen, Llangollen, Llandrillo a Llanfair DC, ac mae’n berthnasol i deuluoedd sydd â phlentyn a gafodd ei ben-blwydd yn 2 oed rhwng 1 Medi 2024 a 31 Awst 2025.

Mae ehangu’r cynllun yn golygu y bydd teuluoedd yn yr ardaloedd newydd yn gymwys am 12 awr a hanner o ofal plant wedi’i ariannu yn ystod tymor yr ysgol. Gyda mwy o leoliadau yn cynnig Gofal Plant Dechrau'n Deg wedi'i ariannu, a chodau post newydd yn cael eu hychwanegu'n rheolaidd, anogir teuluoedd i wirio eu cod post gan ddefnyddio'r gwiriwr cod post ar y wefan.

Mae Dechrau’n Deg Sir Ddinbych yn rhaglen a ariennir gan Lywodraeth Cymru. Nod y rhaglen yw helpu plant i gael y cychwyn gorau posibl mewn bywyd er mwyn eu twf a’u datblygiad yn y dyfodol.

Meddai’r Cynghorydd Diane King, Aelod Arweiniol Addysg, Plant a Theuluoedd:

“Bydd yr ehangiad diweddaraf hwn i gynllun Dechrau’n Deg yn golygu y bydd mwy o deuluoedd Sir Dinbych bellach yn gallu cael mynediad at ddarpariaeth gofal plant am ddim. Mae’r cymorth hwn o fudd mawr i rieni a theuluoedd.

Gall preswylwyr yn yr ardaloedd newydd wirio a yw eu cod post yn gymwys gyda’r gwiriwr cod post.”

Am fwy o wybodaeth, ewch i: https://www.denbighshire.gov.uk/cy/gofal-plant-a-rhianta/teuluoedd-yn-gyntaf-a-dechraun-deg/dechraun-deg.aspx

Spotolau ar ein prif drefi

Mae ein Tîm Twristiaeth wedi bod yn tynnu sylw at bob un o'n prif drefi yn eu blog Gogledd-ddwyrain Cymru.

Mae mwy o wybodaeth yn eu blog. 

A wyddoch chi fod 1.9% o wariant Treth y Cyngor yn mynd tuag at Warchod y Cyhoedd ac Iechyd yr Amgylchedd?

Mae 1.9% o wariant Treth y Cyngor yn mynd tuag at Warchod y Cyhoedd ac Iechyd yr Amgylchedd ac fel rhan o hyn, mae'r Cyngor yn archwilio oddeutu 720 o fwytai, caffis a lleoliadau pryd ar glud bob blwyddyn i sicrhau eu bod yn gweithredu'n ddiogel ar gyfer trigolioin Sir Ddinbych.

Yn ogystal, mae'r Cyngor yn ymateb i dros 1,200 o geisiadau bob blwyddyn sy'n berthnasol i dai a llygredd.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

A wyddoch chi bod 29.8% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at ofal cymdeithasol i blant ac oedolion?

Mae 29.8% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at ofal cymdeithasol i blant ac oedolion.

A gyda 36.7% yn mynd i ysgolion ac addysg, mae hyn yn golygu bod dros 66% o’ch Treth Cyngor yn mynd i warchod y mwyaf bregus yn ein cymdeithas.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan.

A wyddoch chi fod 0.8% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at oleuadau stryd?

Mae 0.8% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at oleuadau stryd.

Am hyn, mae’r Cyngor yn cynnal 11,763 o oleuadau stryd a 1,547 o arwyddion a physt wedi’u goleuo

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

A wyddoch chi bod 2.9% o wariant Treth Cyngor yn mynd ar drafnidiaeth ysgol?

Mae 2.9% o wariant Treth Cyngor yn mynd ar drafnidiaeth ysgol.

Am hyn, mae'r Cyngor yn cludo oddeutu 2,871 o ddisgyblion yn ddiogel i 75 ysgol ledled y sir.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

A wyddoch chi mai 0.9% o wariant Treth y Cyngor sy'n mynd ar Wasanaeth Treftadaeth y sir?

Mae Gwasanaeth Treftadaeth Sir Ddinbych yn cyfrif am 0.9% o wariant Treth y Cyngor.

Am hyn, mae'n cadw ac yn hyrwyddo hanes unigryw'r sir, gan ofalu am safleoedd hanesyddol pwysig gan gynnwys Carchar Rhuthun, Plas Newydd, Nantclwyd Y Dre, Amgueddfa'r Rhyl (wedi'i lleoli yn y llyfrgell) a storfa gasgliadau fawr.

Drwy ddiogelu'r rhain mae'r gwasanaeth yn sicrhau bod hanes cyfoethog Sir Ddinbych yn parhau i fod yn hygyrch ar gyfer addysg, lles a mwynhad.

Trwy ein hatyniadau, digwyddiadau a rhaglenni dysgu, rydym yn cefnogi balchder lleol, twristiaeth ddiwylliannol a'r economi wrth amddiffyn treftadaeth ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

A wyddoch chi y gallwch wylio cyfarfodydd y Cyngor arlein?

Gallwch weld gweddarllediadau byw ac wedi eu recordio o gyfarfodydd pwyllgorau’r Cyngor ar unrhyw adeg.

Mae'r holl bapurau ar gael i'w gweld o flaen llaw hefyd.

Os hoffech chi ddarganfod mwy am beth syn digwydd yn y Cyngor, edrychwch ar y calendr cyfarfodydd i weld beth sy’n mynd ymlaen.

A wyddoch chi bod Tîm Trwyddedu’r Cyngor wedi lansio eu safonau gwasanaeth newydd.

Bod Tîm Trwyddedu’r Cyngor wedi lansio eu safonau gwasanaeth newydd. Mae’n egluro beth allwch chi ei ddisgwyl wrth wneud cais am drwyddedau, yn ystod archwiliadau a gorfodi, a sut i gysylltu neu roi adborth. Am ragor o wybodaeth ewch i’n gwefan.

Sir Ddinbych yn Gweithio yn cynnig sesiynau llesiant yn wythnosol

Fod Sir Ddinbych yn Gweithio yn cynnig sesiynau llesiant wythnosol am ddim ledled y sir – gan gynnwys galwadau heibio, teithiau cerdded llesiant, cefnogaeth i bobl ifanc, a gweithgareddau i hybu hyder. Maen nhw ar agor i holl drigolion Sir Ddinbych 16+ oed, ac yn hollol rhad ac am ddim! Edrychwch ar yr amserlen a’r digwyddiadau diweddaraf yma. 

Llawrlwytho eLyfrau, llyfrau sain, papurau newydd ac yn y blaen

Gallwch chi lawrlwytho eLyfrau, llyfrau sain, cylchgronau digidol a phapurau newydd am ddim gan ddefnyddio ap Borrowbox? Y cyfan sydd ei angen arnoch chi yw eich cerdyn llyfrgell a'ch PIN. Ddim yn aelod o'r llyfrgell? Mae ymuno ar-lein am ddim www.sirddinbych.gov.uk/llyfrgelloedd.  

A wyddoch chi fod 1.1% o wariant Treth y Cyngor yn mynd tuag at y gwasanaeth Cefn Gwlad?

Mae 1.1% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at y Gwasanaeth Cefn Gwlad sy'n rheoli dros 80 o safleoedd cefn gwlad, dros 1,200 hectar o fannau gwyrdd ar gyfer hamdden a chadwraeth.

Mae'r rhain yn amrywio o Barc Gwledig Loggerheads a Moel Fammau, Planhigfa Goed y Sir yn Llanelwy, Pwll Brickfield yn y Rhyl, Prestatyn Dyserth Way, Llantysilio Green yn Nyffryn Dyfrdwy a nifer o safleoedd cymunedol llai ar draws y Sir.

Mae gan y Gwasanaeth dîm arbenigol yn y maes Ecoleg a Choed ledled y Sir,  y dynodiad Tirwedd Genedlaethol, hamdden a hawliau tramwy, sy'n trefnu teithiau cerdded natur ar gyfer iechyd ac yn rheoli'r Ganolfan Cefn Gwlad yn Loggerheads ac arlwyo ym Mhlas Newydd.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

Gwasanaeth Ieuenctid Sir Ddinbych

Fod Gwasanaeth Ieuenctid Sir Ddinbych yn agored i bawb 11 i 25 oed. Mae nhw yn cynnig gweithgareddau a chyfleoedd cymdeithasol i ddatblygu diddordebau yn ogystal â helpu a chefnogi unrhyw un sydd ei angen. I ddod o hyd i glwb ieuenctid lleol neu i gael cymorth a chefnogaeth i blant a phobl ifanc, ewch i’n gwefan.

Mae Treth y Cyngor yn cynrychioli dim ond 25% o arian y Cyngor

Mae Treth y Cyngor ond yn cyfrif am 25% o gyfanswm cyllid y Cyngor. Pan fyddwch yn talu eich bil Treth y Cyngor blynyddol, mae 1.8% o hwnnw’n talu am gasgliadau gwastraff ac ailgylchu – sy’n cyfateb i £32.89 y flwyddyn (yn seiliedig ar dreth gyngor eiddo Band D o £1,799.48 y flwyddyn). Mae'r rhan fwyaf o wariant Treth y Cyngor yn mynd tuag at y rhai mwyaf agored i niwed mewn cymdeithas - ysgolion ac addysg yw'r gwariant mwyaf sy'n cyfrif am 36.7% tra bod gofal oedolion a gofal cymdeithasol yn cyfrif am 29.8%. Darganfyddwch fwy ar ein gwefan.

Prydau ysgol am ddim

Mae pob plentyn oed cynradd yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim drwy'r cynllun Prydau Ysgol Cynradd Cynradd Cyffredinol. Mae hon yn fenter gan Lywodraeth Cymru sydd wedi'i sefydlu i helpu gyda'r costau byw cynyddol. Gallwch ddarganfod rhagor o wybodaeth ar wefan y Cyngor.

A wyddoch chi bod rhan o'ch Treth Cyngor yn mynd tuag at y Gwasanaeth Tân?

Oeddech chi'n gwybod bod rhan o'ch Treth Cyngor yn mynd tuag at y Gwasanaeth Tân?

Nid yw'r holl Dreth Cyngor a gesglir yn talu am ddim ond gwasanaethau'r cyngor, mae 2.5% yn mynd tuag at y Gwasanaeth Tân. I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan.

A wyddoch chi?

Mae 36.7% o'ch Treth Cyngor yn cael ei wario ar ysgolion ac addysg, a 29.8% yn cael ei wario ar ofal cymdeithasol, sy'n golygu bod dros 66% o'ch Treth Cyngor yn mynd ar amddiffyn y mwyaf bregus yn ein cymdeithas.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan.

A wyddoch chi fod gan Sir Ddinbych yn Gweithio tudalennau ar ein gwefan?

Mae gan Sir Ddinbych yn Gweithio dudalennau ar wefan y Cyngor.

Mae Sir Ddinbych yn Gweithio yma i helpu preswylwyr 16 oed a hŷn a allai fod yn ei chael yn anodd neu sy’n poeni am arian. P’un ai a ydych chi’n chwilio am waith neu angen cefnogaeth i godi eich hun yn ôl ar eich traed, mae nhw yma i’ch arwain chi tuag at ddyfodol gwell. Ewch i'n gwefan i gael gweld beth sydd gennyn nhw i gynnig.

A wyddoch chi fod 1.8% o wariant Treth Cyngor yn mynd tuag at ffyrdd ac isadeiledd?

Mae 1.8% o wariant eich Treth Cyngor yn mynd tuag at ffyrdd ac isadeiledd.

O fewn hyn mae’r gwasanaeth yn gyfrifol am 1,419km o briffyrdd (ag eithrio cefnffyrdd), 601 o bontydd priffyrdd a cheuffosydd, 302 o waliau cynnal a 26,000 o geunentydd.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan

Wyddoch chi mai 1.8% o wariant Treth Cyngor sy’n mynd ar wagu biniau ac ailgylchu?

Mae 1.8% o wariant eich Treth Cyngor yn mynd ar wagio biniau ac ailgylchu sy’n cyfateb i £32.89 y flwyddyn (yn seiliedig ar eiddo Band D).

Am hyn, mae’r Cyngor yn casglu oddeutu 73,000 o finiau o fwy na 47,000 o gartrefi bob wythnos ar draws y sir.

I ddarganfod mwy am sut caiff Treth y Cyngor ei wario ewch i'n gwefan