Alergedd ac anoddefiad bwyd - Canllawiau cyflym i archebu bwyd neu bryd tecawê yn ddiogel
Os oes gennych chi alergedd neu anoddefiad bwyd, mae'n bwysig bod gennych yr holl wybodaeth sydd ei hangen arnoch i wneud dewis bwyd diogel. Rydyn ni wedi rhestru rhai pethau y dylech eu hystyried cyn archebu pryd o fwyd.
Bwyta allan mewn bwyty, caffi neu fusnes bwyd
- Edrychwch ar y fwydlen ar-lein a ffoniwch ymlaen llaw i ofyn beth yw polisi'r busnes ar alergedd ac anoddefiad bwyd. A yw'n cynnig bwyd sy'n addas i chi? Ac os nad ydyw, a yw'r staff yn gallu paratoi pryd arbennig ar eich cyfer chi? (Rhaid i fusnesau bwyd gynnig gwybodaeth am alergenau i chi, ond nid yw'n ofynnol iddynt gynnig pryd gwahanol i chi sy'n addas i'ch angen.)
- Byddwch yn glir iawn am eich alergedd/anoddefiad bwyd a rhowch enghreifftiau o'r bwydydd sy'n eich gwneud yn sâl.
- Os nad ydych chi o'r farn bod yr unigolyn yr ydych chi'n siarad ag ef yn deall eich anghenion, gofynnwch i siarad â'r rheolwr neu rywun a all fod o fwy o gymorth.
- Gofynnwch sut mae'r bwyd yn cael ei drin a'i goginio, a p'un a oes siawns o groeshalogi gan offer coginio neu gynhwysion.
- Gwiriwch fod yr wybodaeth am alergenau'n gywir. A fu newid munud olaf yn y rysáit neu gyfnewid cynhwysyn?
- Byddwch yn ofalus iawn os yw'r bwyty'n gweini prydau cymhleth, gan y gallai alergenau fod yn llai amlwg neu'n gudd.
- Os oes gennych unrhyw amheuaeth am y staff yn deall pwysigrwydd eich anghenion deietegol, peidiwch â chadw bwrdd yn y bwyty.
Ar ôl cyrraedd
- Siaradwch â'ch gweinydd neu'r rheolwr. Byddwch yn glir am eich alergedd/anoddefiad bwyd a chadarnhewch eich sgwrs flaenorol gyda'r staff
- Gwiriwch fod y dewisiadau bwyd yn addas ar eich cyfer chi neu y gallant wneud newidiadau sy'n addas i'ch anghenion dietegol.
- Atgoffwch nhw i fod yn ofalus o groeshalogi neu alergenau ychwanegol o wahanol fathau o sglein, sawsiau ac olewau coginio, ac atgoffwch nhw i baratoi eich pryd â gofal.
- Os oes gennych unrhyw amheuaeth am y staff yn deall pwysigrwydd eich anghenion deietegol, peidiwch â bwyta yno.
Archebu bwyd tecawê dros y ffôn neu ar-lein
- Mae prydau tecawê yn cael eu hystyried yn brydau a werthir o bell, felly rhaid darparu gwybodaeth ar adeg prynu ac wrth gyflwyno'r bwyd.
- Dilynwch y camau a restrir yn yr adran 'Bwyta allan mewn bwyty, caffi neu fusnes bwyd', ond hefyd:
- gwiriwch fod yr wybodaeth am alergenau ar gael ar y fwydlen, ar-lein neu dros y ffôn
- wrth archebu i fwy nag un person, gwnewch yn siŵr bod y bwyty'n labelu eich pryd, fel y byddwch chi'n gwybod pa archeb sy'n ddiogel i chi
Cysylltwch a tîm Diogelwch a Safonau Bwyd diogelwch.bwyd@sirddinbych.gov.uk os oes gennych unrhyw bryderon ynglŷn â syt mae busness bwyd yn rheoli alerergedd, neu os ydych wedi cael adwaith alergaidd yn dilyn ymweliad i fusnes fwyd neu tecawe. Mae mwy o wybodaeth hefyd ar gael ar gwefan Asiantaeth Safonau Bwyd.
Gwenwyn Bwyd – Yr hyn y mae prynwyr angen ei wybod
- Yn ystod 2018 – 2019, ymchwiliodd Tîm Diogelwch Bwyd Sir Ddinbych i 261 achos o Wenwyn Bwyd

- Cadarnhawyd mai’r organeb Campylobacter oedd wrth wraidd 60% o’r achosion hyn
Campylobacter ydi’r achos mwyaf cyffredin o wenwyn bwyd yn y DU. Rhaid i brynwyr fod yn wyliadwrus ac ni ddylent roi eu hunain mewn perygl o Campylobacter gartref. Mae’r ffigurau diweddaraf gan yr Asiantaeth Safonau Bwyd yn dangos bod 65% o gywion ieir sy’n cael eu gwerthu yn y DU wedi’u heintio â’r byg cas hwn. Y newyddion da ydi bod modd atal Campylobacter, a thrwy ddilyn canllawiau hylendid syml gartref, fe allwch eich atal chi a’ch teulu rhag bod yn sâl.
Sut y caiff campylobacter ei ledaenu a sut i leihau eich siawns o fwyta bwyd sydd wedi’i heintio â campylobacter
Mae ymchwil yn dangos y daw pedwar allan o bum achos o wenwyn bwyd campylobacter yn y DU o ddofednod wedi’i heintio, yn enwedig cyw iâr.
Un o’r prif ffyrdd o ddal a lledaenu gwenwyn campylobacter ydi trwy groeshalogi o gyw iâr amrwd. Er enghraifft, gall golchi cyw iâr amrwd ledaenu campylobacter trwy ei sblasio ar ddwylo, arwynebau, dillad ac offer coginio.
Mae campylobacter i’w ganfod hefyd mewn cig coch, llaeth heb ei basteureiddio a dŵr heb ei drin. Er nad yw’n tyfu mewn bwyd fel rheol, mae’n lledaenu’n hawdd. Mae gan campylobacter ddos heintus isel, sydd yn golygu y gallwch fod yn sâl ar ôl dod i gyswllt gydag ychydig o facteria. Mae hyn yn bwysig iawn os ydych chi’n ddiamddiffyn, h.y. yn ifanc, yn hŷn neu os oes gennych salwch sylfaenol.
Argymhellion i Atal Campylobacter yn y Cartref
Cofiwch gall croeshalogi ledaenu campylobacter
Ar ôl paratoi cyw iâr amrwd, dylech ddiheintio arwynebau a thaclau (peiriant golchi llestri neu chwistrell diheintio gwrthfacteria)
Mae dillad budr yn gallu trosglwyddo bacteria. Defnyddiwch ddillad y gallwch eu taflu neu golchwch nhw ar 60C.
Peidiwch BYTH â golchi cyw iâr amrwd.
Ymolchwch a golchwch eich dwylo ar ôl trin cyw iâr amrwd. Defnyddiwch bethau y gallwch eu taflu neu golchwch nhw ar 60C
Lawr yng ngwaelod yr oergell y dylid cadw cyw iâr amrwd.
Os nad yw eich cyw iâr wedi cyrraedd 75°C, peidiwch â’i weini
Pass Plus Cymru
Wedi pasio eich prawf gyrru? Rhwng 17 a 25 oed? Byw yng Nghymru? Beth am ddarganfod mwy o dechnegau, awgrymiadau a syniadau gyrru am £20 yn unig ..... a does dim prawf! Cliciwch yma am fwy o wybodaeth.
Cynhelir y sesiwn hyfforddi nesaf ar gyfer bobl sy'n byw yn Sir Ddinbych ddydd Iau 8 Awst yng ngorsaf Dân y Rhyl, Heol yr Arfordir, Y Rhyl LL18 3PL (5.30pm-8.00pm).
Asesiad gyrru i'r rhai sydd yn 65 oed a drosodd
Ydych chi'n byw yn Sir Ddinbych ac yn 65 oed a throsodd?
Mae gennych hawl i gael asesiad gyrru am ddim a gynhelir gan Gwasanaeth Asesu Gyrru a Symudedd Cymru.
Os oes diddordeb gennych ac ishio rhagor o wybodaeth, ffoniwch yr adran diogelwch ffyrdd y Sir ar 01824 706946.

A ydych wedi clywed am ein sianeli cyfryngau cymdeithasol?
Mae gan y Cyngor Sir nifer o gyfrifon cymdeithasol corfforaethol sef Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn ac YouTube.
Facebook
Rydym yn postio ein holl hysbysiadau argyfwng ar y sianel cyfryngau cymdeithasol hon, ynghyd â manylion y rhan fwyaf o'n cyfarfodydd ynghyd â llawer o wybodaeth bwysig arall. Mae gennym dudalen Facebook Cymraeg a Saesneg.
Twitter
Newyddion a digwyddiadau diweddaraf yn y Gymraeg.
Instagram
Mae'r sianel hon ar gyfer delweddau yn unig. Rydyn ni'n ceisio rhoi mwy o ddelweddau yma, felly os oes gennych chi unrhyw beth yr hoffech i ni ei rannu, rhowch wybod i ni.
LinkedIn
Unwaith eto, rydym yn ceisio gwneud mwy o ddefnydd o LinkedIn ar gyfer ein straeon newyddion corfforaethol, a hefyd ar gyfer unrhyw gyfleoedd swyddi sydd gennym.
Youtube
Rydym yn cadw y rhan fwyaf o'n ffilmiau cyfryngau cymdeithasol ar y cyfrif hwn. Tanysgrifiwch i'n sianel i sicrhau eich bod yn gweld ein holl fideos.
Credyd Cynwysol
Mae’r Cyngor wedi bod yn gweithio gyda Chyngor ar Bopeth Sir Ddinbych er mwyn hyrwyddo Credyd Cynwysol. Dyma fideo byr i esbonio mwy.
Ymgyrch annog pobl i beidio a bwydo gwylanod
Mae’r Cyngor yn cyflwyno ymgyrch ymwybyddiaeth, yn annog pobl i beidio a bwydo gwylanod.
Dyma fideo byr i esbonio mwy.