llais y sir

Edrych yn ôl ar y flwyddyn gyntaf

Mae ein Prosiect Tirlun Darluniadwy yn brosiect partneriaeth 5 mlynedd gyda Chronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol sy’n canolbwyntio ar dirlun Dyffryn Dyfrdwy a Safle Treftadaeth y Byd Dyfrbont a Chamlas Pontcysyllte.

Mae’n defnyddio’r thema teithiau ysbrydoledig sydd wedi bod, ac yn parhau i fod, yn nodwedd o'r ardal sy’n cynnwys y Gamlas, Ffordd A5 Telford ac Afon Dyfrdwy. Mae ymwelwyr wedi’u hysbrydoli gan y dyffryn prydferth hwn ar ffurf celf a barddoniaeth ers y 18fed ganrif, ac mae’n parhau i ddenu twristiaid sy'n chwilio am yr aruchel. Mae’r dirwedd hon o dan bwysau mawr, gyda nifer uchel o ymwelwyr yn cael eu denu at yr hyn sy’n aml yn cynnwys ein safleoedd mwyaf bregus.

Mae prosiectau wedi cael eu datblygu o dan 3 thema – Gwarchod y Dirwedd Hardd, Cael Mynediad at y Dirwedd Hardd, Pobl a’r Dirwedd Hardd.

Rhai o uchafbwyntiau’r flwyddyn gyntaf oedd creu Llwybr Clincer, Trefor. Roedd cymuned Trefor wedi nodi’r dymuniad i greu llwybr newydd drwy Rhos y Coed i greu cyswllt o’r Ganolfan Gymunedol i lwybr llusgo’r Gamlas. Mae’r prosiect wedi darparu cyswllt uniongyrchol i’r gymuned i Safle Treftadaeth y Byd drwy hen ardal ddiwydiannol sydd bellach yn goetir. Mae’n cynnwys clogfaen clincer mawr sy’n sefyll yn y coed fel nodwedd ddramatig o’r gorffennol diwydiannol. Bydd y prosiect yn darparu dehongliad o’r dreftadaeth ddiwydiannol yn ogystal â mainc yn y gwanwyn. Mae’r llwybr wedi’i enwebu ar gyfer Gwobr Cymdeithas Sifil Ardal Wrecsam 2019 yn y categori ‘Gwella Tirlun neu’r Amgylchedd’ gan Gyngor Cymuned Wledig Llangollen. Mae’r prosiect wedi galluogi ymgysylltu â'r gymuned gyda phobl leol gan gynnwys Cybiau ac Afancod yn helpu i blannu coed a chasglu sbwriel yn y gymuned.

Mae Adfer y Glyn ym Mhlas Newydd yn brosiect a ddyluniwyd i ddod â’r “teimlad” darluniadwy o ddyffryn y Cyflymen, a wnaed yn adnabyddus gan Ferched Llangollen. Mae’r prosiect wedi cymryd lle’r fynedfa i’r Glyn i wneud mynediad yn haws ac yn haws archwilio ac mae 24 o goed bedw wedi eu plannu i ailgreu rhodfa bedwen gyda miloedd o fylbiau brodorol y gwanwyn.

Mae rhaglen gwaith adfer y wal gerrig yn y Glyn gyda gwirfoddolwyr yn defnyddio sgiliau gwledig traddodiadol wedi creu 36 metr o wal gyda mwy wedi’i drefnu yn ystod y gaeaf. Mae yna hefyd gynlluniau ar gyfer wal gynnal, creu platfform, teras, pafin a gwaith draenio.

‘Gwirioni yn y Glyn’ digwyddiadau ar ôl ysgol am ddim i blant a theuluoedd bob mis yn y Glyn ym Mhlas Newydd yn cynnig gweithgareddau natur awyr agored llawn hwyl.

Mae llawer o brosiectau celf wedi eu cynnal eleni i gefnogi dathlu 10 mlynedd ers arysgrif Safle Treftadaeth y Byd. Mae’r prosiect wedi bod yn gweithio gyda nifer o grwpiau ar draws ardal y Prosiect yn rhoi cyfleoedd i bob oed a phob cymuned i gyfrannu at gelf i ddathlu’r tirlun darluniadwy, dysgu technegau gwahanol ac yna arddangos gwaith. Cafodd y gwaith hwn ei arddangos yng nghynhadledd Safle Treftadaeth y Byd yn Llangollen ac Eisteddfod Rhyngwladol Llangollen ac ar hyn o bryd mae’n cael ei arddangos yn Tŷ Pawb tan Ionawr 2020.

Mae’r prosiect yn ariannu cyfres o farciau cylchol efydd i’w gosod yn y llwybr i arwain ymwelwyr o’r maes parcio newydd ym Masn Trefor i’r dyfrbont yn atgyfnerthu’r logo Safle Treftadaeth y Byd a gynhyrchwyd.

Edrychwch allan am y marc cylchol a osodwyd ar bont Gledrid yn nodi dechrau Safle Treftadaeth Y Byd ar ochr Swydd Amwythig.

Mae’r prosiect yn gweithio gyda phartneriaid i fynd i'r afael â lledaeniad rhywogaeth oresgynnol nad yw’n gynhenid yn Nyffryn Dyfrdwy. Mae arolwg wedi’i gynnal ac wedi helpu i fapio lledaeniad Jac y Neidiwr a Llysiau’r Dial gan ddarparu data defnyddiol i’n hysbysu am y dulliau a’r lleoliadau gorau ar gyfer ei reoli.

Mae’r Llwybr Cylchol Darluniadwy Ysbrydoledig cyntaf wedi’i ddatblygu ac mae’n dilyn llwybr o amgylch Bro Pengwern, a leolwyd yng nghanol y tirlun darluniadwy y cerddodd Merched Llangollen arno. Gwella draenio a giatiau mochyn yn lle camfeydd wedi sicrhau ei fod yn hygyrch i feiciau, bygis a chadeiriau olwyn.

Mae’r deg peth yn her Haf Dyffryn Dyfrdwy i annog ymwelwyr i ymweld â gwahanol rannau o Safle Treftadaeth y Byd a chymryd rhan mewn gweithgareddau newydd wedi bod yn llwyddiannus iawn gan ganiatáu i blant gael stampiau gweithgaredd ym mhob lleoliad.

Perfformiad rhyngweithiol am Thomas Telford a’i rôl yn creu Dyfrbont Pontcysyllte a chamlas i ysgolion lleol ym mis Medi fel rhan o ddiwrnod o weithgareddau ym Masn Trefor.

Mae’r prosiect wedi dechrau sesiynau allgymorth misol yn Mharc Gwledig Tŷ Mawr, Cefn Mawr a elwir yn “Tirluniau i’w Byw.” Nod sesiynau Tirluniau i’w Byw yw cael gwared ar y rhwystrau sy’n atal rhai pobl rhag cael mynediad at y tirlun hyfryd sydd ar garreg eu drws ar hyn o bryd. Hoffem gefnogi pobl sy’n cael anhawster neu sy'n ofn treulio amser yng nghefn gwald oherwydd eu hiechyd neu resymau eraill.

Cadwch olwg allan am wefan AHNE ar ei newydd wedd i gael ei lansio ym mis Chwefror 2020.

Os hoffech wybod mwy am ein Prosiect Tirlun Darluniadwy neu gyfrannu drwy wirfoddoli, gallwch gysylltu â’r tîm ar 01824 706163 neu our.picturesque.landscape@dsirddinbych.gov.uk

Taylorfitch. Dod â newyddlenni yn fyw o flaen eich llygaid