Gorsaf trosglwyddo gwastraff ac ailgylchu arfaethedig
Cynhaliwyd ymgynghoriad yn ddiweddar ar gynlluniau i gael cyfleuster trosglwyddo gwastraff ar Ystâd Ddiwydiannol Colomendy yn Ninbych.
Mae gan y Cyngor ddau ddepo gwastraff ac ailgylchu ar hyn o bryd yn Rhuthun a Pharc Cinmel ym Modelwyddan, ond mae’r ddau gyfleuster yn hen ac mae angen llawer o fuddsoddiad a gwaith gwella mawr.
Erbyn hyn, rydym eisiau darparu lleoliad canolog i’r Cyngor gasglu gwastraff ac ailgylchu a fydd yn galluogi i ni ddidoli eitemau ailgylchadwy.
Mae’r datblygiad yn ffurfio rhan o ddatblygiad mwy ar yr ystâd ddiwydiannol sy’n cael ei gynnig gan gonsortiwm sydd yn cynnwys y Cyngor, Yard Space Wales Ltd, Henllan Bread, Lock Stock ac Emyr Evans. Dan y cynnig byddai’r cwmnïau yma’n ymestyn eu busnesau ar yr ystâd ac yn darparu unedau ychwanegol i gefnogi busnesau presennol a rhai newydd. Bydd y ddatblygiad yn fuddsoddiad sylweddol yn yr Ystâd ac mae’n cynnig posibilrwydd o greu nifer fawr o swyddi.
Yn amodol ar gymeradwyaeth, rydym yn disgwyl cychwyn gweithio ar y safle yn gynnar yn haf 2020 gyda’r bwriad o fod â depo gweithredol erbyn mis Medi 2021.
Mae’r cyfleuster arfaethedig yn ffurfio rhan fawr o’r modd y mae’r Cyngor yn bwriadu darparu a rheoli newidiadau sylweddol i’w gasgliadau gwastraff ac ailgylchu ar draws y Sir. Disgwylir y bydd y newidiadau’n cael eu cyflwyno yn y sir mewn dwy flynedd.
Trwy sefydlu cyfleuster trosglwyddo gwastraff, bydd modd i ni foderneiddio’r gwasanaeth a sicrhau ailgylchu o ansawdd gwell a fydd yn helpu i dalu am gasglu gwastraff gan breswylwyr yn y dyfodol. Mae’n golygu y gallwn wneud y gwaith o wahanu’r ailgylchu a beilio deunyddiau ein hunain heb orfod talu am gwmni allanol i wneud y gwaith.
Byddwn hefyd yn gweithio gyda Chyfoeth Naturiol Cymru i gael trwydded ar gyfer y cyfleuster. Byddem yn sicrhau fod y cyfleuster wedi’i reoli’n dda, yn cael ei gadw’n lân ac yn cadw’r arogl o fewn y cyfleuster.
Cynllun prawf o ficro-sglodynnu ar waith ar draws y Sir
Mae dros 650 eiddo yn y Sir wedi bod yn rhan o gynllun treialu lle gosodwyd microsgoldion ar gadis gwastraff bwyd.
Bob wythnos, mae’r Cyngor yn casglu gwastraff bwyd trwy’r system casglu cadi oren. Mae’r gwastraff bwyd y mae Sir Ddinbych yn ei gasglu yn cael ei ddanfon i gyfleuster compostio anaerobig ger Llanelwy ac yn cael ei droi i wrteithiwr pridd defnyddiol i ffermwyr gogledd Cymru. Mae’r broses hefyd yn cynhyrchu ynni gwyrdd i tua 2000 o gartrefi.
Mae’r cynllun treialu ar waith mewn pedair cymuned (mewn rhannau o Gorwen, Rhuthun, Prestatyn a’r Rhyl) ac mae’n rhan o ymgyrch y Cyngor i wella cyfraddau ailgylchu, cyn i newidiadau mawr i wasanaethau gwastraff ac ailgylchu yn y Sir ddod i rym yn 2021.
Trwy’r wybodaeth a gesglir bydd modd i’r Cyngor gael gwybod pa eiddo sydd wedi rhoi eu cadi allan neu beidio. Bydd yn helpu’r Cyngor i gasglu data monitro yn gyflym ac yn effeithlon, ac yn eu galluogi i ymweld â phobl nad ydynt yn defnyddio’r system cadi oren dros gyfnod hir a chynnig cymorth i’w hannog i ailgylchu. Mae’r Cyngor eisoes yn casglu’r wybodaeth hon â llaw ond mae’n cymryd amser a thrwy ryddhau’r amser yma, gallai staff siarad gyda phobl sydd angen rhagor o gefnogaeth i ailgylchu. Gall yr wybodaeth rydym yn ei chael â llaw fod yn anghywir gan nad yw hi’n bosibl bob tro i wybod i ba eiddo y mae’r cadi’n perthyn.
Mae’r Cyngor yn gweithio gyda chwmni o’r enw Schaefer sydd wedi datblygu’r feddalwedd ac sydd wedi cynnig y cyfnod prawf yn rhad ac am ddim er mwyn i’r Cyngor archwilio manteision y system newydd a chael dealltwriaeth o’r adborth gan breswylwyr, yn ogystal â gweld pa mor dda yw’r feddalwedd.
Os bydd y system yn ein helpu i gynyddu cyfraddau ailgylchu, bydd y Cyngor yn ystyried ymestyn yr ardaloedd treialu ym mis Ionawr.
Dywedodd Tony Ward, Pennaeth Priffyrdd a Gwasanaethau Amgylcheddol Sir Ddinbych: “Er bod Sir Ddinbych ymhlith yr uchaf o ran yr ailgylchwyr gorau yn y DU, gwastraff bwyd yw chwarter y gwastraff a deflir yn ein biniau du. Er mwyn cyrraedd ein targedau ailgylchu sydd wedi’u gosod gan Lywodraeth Cymru, mae’n rhaid i ni sicrhau ein bod yn ailgylchu’r gwastraff bwyd, nid ei daflu.
“Dros y 6 mis nesaf rydym yn lansio amrywiaeth o brosiectau er mwyn cael pobl i ailgylchu gwastraff bwyd am y tro cyntaf, yn ogystal ag annog rhai sydd eisoes yn ailgylchu i ailgylchu mwy.
“Bydd y prosiect yma yn torri tir newydd a byddwn yn dilyn canlyniadau’r fenter hon yn frwd, er mwyn gweld os bydd yn gwneud gwahaniaeth i gyfraddau ailgylchu ac ymateb y cyhoedd i’r cynllun”.
Bydd tîm ailgylchu’r Cyngor i’w gweld yn y cymunedau dros yr wythnosau nesaf er mwyn siarad â phreswylwyr. Bydd y preswylwyr sydd yn byw yn yr ardaloedd treialu wedi derbyn llythyr yn eu hysbysu pryd fydd y tîm ailgylchu ar gael.