Mae partneriaeth gymunedol wedi derbyn cydnabyddiaeth genedlaethol am ei gwaith parhaus i helpu natur ar safle poblogaidd yn Rhuddlan.

Gwobrwywyd Gwarchodfa Natur Rhuddlan yn seremoni wobrwyo Cymru yn ei Blodau 2024 yn ddiweddar yn y Fenni.

Mae Gwasanaethau Cefn Gwlad Sir Ddinbych wedi bod yn gweithio’n agos â Grŵp Ymgynghorol Rheoli Gwarchodfa Natur Rhuddlan ers 2011 i reoli’r safle, er mwyn helpu natur i ffynnu a darparu lle gwych o ran lles cymunedol.

Drwy weledigaeth y grŵp a sgiliau’r ceidwaid cefn gwlad, mae Gwarchodfa Natur Rhuddlan wedi ehangu a datblygu dros y blynyddoedd ac wedi cyflwyno mentrau sy’n cynnwys dwy ddôl o flodau gwyllt, tri phwll bywyd gwyllt, 300 metr o wrychoedd, lleiniau blodau gwyllt, plannu 6,000 o goed, perllan rhywogaethau treftadaeth, dwy ardal bicnic a llwyfan rhwydo pyllau.

Gan weithio gyda’r grŵp Dementia lleol, mae’r bartneriaeth hefyd wedi creu gofod sy’n gyfeillgar i Ddementia ar y safle, gyda nodweddion synhwyraidd, coed, blodau gwyllt a thirwedd hanesyddol megis waliau cerrig sych a gwrychoedd wedi plygu a seddi coed derw Cymreig traddodiadol.

Mae datblygu’r warchodfa sydd wedi’i chynllunio’n arbennig gan fywyd gwyllt lleol wedi mynd y tu hwnt i’r holl ddisgwyliadau ac mae hynny’n cynnwys rhywogaethau eiconig megis dyfrgwn a llygod pengrwn y dŵr, sy’n digwydd bod yn rhai o’r mamaliaid sy’n prinhau’n gynt yn y DU.

Dyfarnwyd Gwobr Amgylcheddol John Woods i Rhuddlan gan Cymru yn ei Blodau, yn ogystal â Chategori ‘Eithriadol’ It’s Your Neighbourhood, sef cynllun i grwpiau garddio gwirfoddol, cymunedol sy’n canolbwyntio ar lanhau a glasu eu hardal leol.

Yn ogystal, dyfarnwyd Gwobr Cefnogwr Cymuned i Anita Fagan, Cadeirydd Grŵp Ymgynghorol Rheoli Gwarchodfa Natur Rhuddlan am ei gwaith i gefnogi Gwarchodfa Natur Rhuddlan.

Dywedodd: “Hoffwn ddiolch i holl aelodau’r pwyllgor am eu gwaith cadarnhaol a rhagweithiol ar gyfer y warchodfa. Mae holl aelodau’r pwyllgor yn mynd ‘y filltir ychwanegol’.

“Mae Gwasanaethau Cefn Gwlad Sir Ddinbych a’u tîm o geidwaid a gefnogir gan wirfoddolwyr gwych yn haeddu clod arbennig iawn, a diolch am eu hymroddiad i gynnal y warchodfa wrth ymdopi â’u holl ymrwymiadau gwarchodfa natur eraill yng Ngogledd Sir Ddinbych.”

Meddai’r Cynghorydd Alan James, Aelod Arweiniol Datblygu Lleol a Chynllunio: “Dyma gydweithio gwych gan y Gwasanaethau Cefn Gwlad ac mae wedi sicrhau digonedd o gefnogaeth ar gyfer natur leol a’r gymuned, sy’n dod draw i fwynhau’r safle hwn yn rheolaidd.

“Mae’n wych gweld y gwaith hwn yn cael ei gydnabod gan bawb ac rwy’n edrych ymlaen at weld y safle cymunedol pwysig hwn yn parhau i ffynnu yn y dyfodol.”

Mae nadroedd arswydus wedi ymlusgo mewn i lecyn natur ym Mhrestatyn, diolch i dechneg crefft draddodiadol.

Fe arweiniodd Gwasanaeth Cefn Gwlad y Cyngor sesiwn grefftau dan y thema Calan Gaeaf i wirfoddolwyr Natur er Budd Iechyd yng Nghoed y Morfa.

Er mwyn creu’r creaduriaid i anrhydeddu Noswyl yr Holl Saint, defnyddiwyd coed oedd yn weddill ar ôl gwaith bôn-docio yn lleol gan Geidwaid Cefn Gwlad i greu detholiad o nadroedd.

Dull traddodiadol o reoli coetir yw bôn-docio, mae’n ddull o dorri coed neu lwyni drosodd a throsodd yn y bôn, gan greu stôl a gadael digon o’r goeden ar ôl iddi allu ail-dyfu a darparu cyflenwad cynaliadwy o goed.

Gellir defnyddio’r toriadau at ddibenion crefft neu i greu pentyrrau cynefin newydd i gefnogi bywyd gwyllt lleol drwy ddarparu deunydd nythu i anifeiliaid a chynefinoedd i ymlusgiaid.

Mae bôn-docio hefyd yn dynwared proses lle mae coed mawr yn disgyn yn sgil oed neu wyntoedd cryfion, gan alluogi i olau gyrraedd llawr y coetir a rhoi cyfle i rywogaethau eraill ffynnu. Gall hyn gychwyn adwaith gadwynol sydd yn cynyddu’r amrywiaeth o blanhigion a bywyd gwyllt yn ardal y coetir.

Meddai Sasha Taylor, Ceidwad Cefn Gwlad: “Mae bôn-docio yn ddull traddodiadol gwych o gynnal a chadw coetiroedd ac i greu cyflenwad cynaliadwy o bren at ddibenion eraill. Mae wedi bod yn wych cyfuno hyn gyda chrefftau pren a’r gwirfoddolwyr i greu dathliad ymlusgol arswydus i groesawu Calan Gaeaf!”

Meddai’r Cynghorydd Alan James, Aelod Arweiniol Datblygu Lleol a Chynllunio: “Mae ein Ceidwaid Cefn Gwlad wir yn gwerthfawrogi cefnogaeth y gwirfoddolwyr sydd yn eu helpu drwy Natur er Budd Iechyd i edrych ar ôl ein hardaloedd natur lleol. Mae hi’n wych eu gweld nhw’n cyfuno sgiliau rheoli coetir ar gyfer dathlu Noswyl yr Holl Saint.”