Mae prosiect sirol yn rhoi bywyd newydd i ardaloedd sydd wedi'u taro gan glefyd coed dinistriol.
Mae Tîm Coed y Cyngor yn helpu i reoli ased coed y Cyngor ac yn arwain yr ymateb i Glefyd Coed Ynn, gan arolygu coed yr effeithir arnynt a chomisiynu gwaith lle bo angen.
Mae clefyd coed ynn (Hymenoscyphus fraxineus) yn glefyd hynod ddinistriol. Fel y mae’r enw cyffredin ar glefyd yr ynn (ash dieback yn Saesneg) yn ei awgrymu, mae coed heintiedig fel arfer yn marw ac yn gorfod cael eu torri i lawr lle mae pryderon iechyd a diogelwch.
Nid oes dull hysbys o atal trosglwyddiad y ffwng hwn sy’n lledaenu drwy’r awyr, felly mae angen dulliau amgen o reoli ei effaith.
Yn enwedig gan fod y goeden frodorol hon yn gyffredin ar draws Sir Ddinbych a bod ei cholled graddol yn cael effaith sylweddol ar y dirwedd a'i bioamrywiaeth cysylltiedig.
Fodd bynnag, mae Tîm Coed y Cyngor yn dod â bywyd newydd i rai o’r ardaloedd yr effeithiwyd arnynt gan glefyd coed ynn drwy’r prosiect After Ash.
Mae'r prosiect wedi darparu coed newydd ar gyfer coed Ynn arbennig o amlwg y bu'n rhaid eu torri yn anffodus o fewn Tirwedd Genedlaethol Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy.
Diolch i'r Gronfa Datblygu Cynaliadwy, mae'r tîm wedi gallu cyflenwi coed mawr (safonol) a fydd yn cael effaith weladwy ar unwaith.
Yn y misoedd nesaf bydd y tîm yn edrych i ddosbarthu eu dosbarthiad diweddaraf o wahanol rywogaethau coed brodorol i bartïon amrywiol, gan gynnwys Cyngor Cymuned Llanarmon Yn Iâl.
Meddai’r Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant: “Mae ein Tîm Coed wedi canolbwyntio ar ardaloedd ar draws y sir lle gallai coed ynn heintiedig o bosibl achosi risg i bobl a choed ynn eraill yn y cyffiniau. Ar ôl torri'r coed, gellir defnyddio'r coed ynn ar gyfer cynefinoedd natur lle tyfodd y coed neu eu hadennill at ddibenion eraill.
“Mae’r prosiect After Ash yn caniatáu i ni fynd i’r afael â cholli coed tirnod amlwg ar draws Sir Ddinbych sydd wedi’u colli i’r clefyd hwn a darparu coed newydd a fydd yn tyfu yn y lleoliadau hyn i ddod yn dirnodau yn y dyfodol i genedlaethau eu mwynhau.
I gael rhagor o wybodaeth am glefyd coed ynn, ewch i wefan y Cyngor.