Cymundau am Waith a Mwy: Astudiaeth Achos

Crynodeb

Cyfranogwyr ifanc Sir Ddinbych yn Gweithio yn gwneud gwahaniaeth yn eu cymuned – Pencoed, Coetir Cymunedol Dinbych a’r Berllan Gymunedol writh ymyl swyddfeydd y Cyngor.

Cefndir

Mae grŵp bach o bobl ifanc sy’n gweithio gyda Mentoriaid Cyflogadwyedd Sir Ddinbych yn Gweithio i ganfod gwaith, addysg neu hyfforddiant addas, wedi bod yn cyfarfod bob wythnos ar-lein trwy Microsoft Teams.  Oherwydd bod rhai o’r cyfyngiadau wedi llacio, gwnaethom benderfynu cwrdd yn bersonol, fodd bynnag, roeddem yn awyddus i’r achlysur fod yn werthfawr i’r gymuned a’r amgylchedd mewn rhyw ffordd hefyd.  Gwnaeth y bobl ifanc feddwl am syniadau o ran beth hoffent ei wneud ac aethom ati i roi cynllun ar waith.  Gydag adnoddau cyfyngedig, roeddem yn gwybod y byddai angen cefnogaeth ychwanegol arnom, felly gwnaeth Jen Dutton (Mentor Cymunedol Cymunedau am Waith a Mwy) wahodd Heather Battisson- Howard (Swyddog Mannau Gwyrdd CSDd) i’r sesiynau cynllunio ar-lein er mwyn ein helpu ni.  Ar ôl rhannu syniadau, lluniwyd cynllun a phenderfynwyd ei weithredu ar 6 Gorffennaf 2021 yn Ninbych. 

Yr ymgysylltiad

Roedd ein cyfarfod Cymuned Ieuenctid yn cynnwys casglu sbwriel o ardal Coetir Cymunedol ac adeiladu gwestai trychfilod mewn perllan gymunedol oedd newydd ei phlannu.  Llwyddwyd i gasglu 2 fag o sbwriel cymysg a oedd yn cynnwys caniau lager, poteli gwin, bagiau baw ci wedi’u gollwng, papur fferins, gwydr wedi torri, poteli plastig, taniwr sigaréts wedi torri, bonion sigaréts a phedal oddi ar feic hyd yn oed! Roedd y sbwriel wedi’i wasgaru dros ardal y coetir yn y perthi, fodd bynnag, roedd y rhan fwyaf o’r eitemau a gasglwyd o amgylch y meinciau picnic.

Ar ôl picnic i ginio a sgwrs dda, aethom ati i adeiladu gwestai trychfilod o weddillion paledi pren a hen ddarnau o goed.  Roedd hyn yn golygu defnyddio dril bateri i wneud tyllau a’u sgriwio gyda’i gilydd.  Yna aethom ati i chwilio am eitemau i lenwi’r strwythurau roeddem wedi’u creu a defnyddio llif i dorri trwy ddarnau o goed naturiol heb eu trin.  Yna gosodwyd y gwestai trychfilod ar ffens y Berllan Gymunedol.

Arferion Da a Rannwyd / Gwersi a Ddysgwyd / Canlyniadau

Roedd y diwrnod yn llwyddiant mawr ac roedd y bobl ifanc yn cyd-dynnu’n dda.  Gwnaethant lunio fideo Tik Tok i arddangos eu gwaith yn ystod y dydd. Mae’r bobl ifanc wedi’u hynysu’n gymdeithasol felly roedd yn hyfryd eu gweld yn rhyngweithio a chael amser da (wrth gadw pellter cymdeithasol!).  Roedd y diwrnod o fudd i’r gymuned leol hefyd, oherwydd casglwyd 2 fag o sbwriel ac mae gan drychfilod rhywle diogel i aros J. Mae gwestai trychfilod yn cynnig lloches i bryfaid llesol, yn enwedig peillwyr. Mae pryfaid yn darparu nifer o fuddion i’r ecosystem trwy beillio, y cylch maethynnau ac maen nhw’n ffynhonnell bwyd i adar hefyd.

Bu’r bobl ifanc yn ymgysylltu â gweithgareddau nad oeddent wedi cael profiad ohonynt o’r blaen, a dysgu sgiliau y gallant eu defnyddio mewn gweithgareddau yn y dyfodol.  Buon nhw’n defnyddio amrywiaeth o declynnau torri coed dan oruchwyliaeth er mwyn creu’r gwestai trychfilod.

Gwnaeth y bobl ifanc ddarganfod lleoedd newydd nad oeddent wedi bod iddynt o’r blaen a buont yn mwynhau cerdded yng nghefn gwlad a chysylltu â natur.  Mae nifer o baneli gwybodaeth ar hyd y llwybr ym Mhencoed sy’n arddangos gwybodaeth am hanes yr ardal leol, a thrafodwyd y rhain â’r cyfranogwyr er mwyn sicrhau eu bod yn deall gwerth hanesyddol yr ardal.